Zygmunt Strubel

Zygmunt Strubel
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Zygmunt Wacław Strubel

Data i miejsce urodzenia

6 marca 1897
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 marca 1959
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Ułanów Zasławskich

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Wacław Strubel (ur. 6 marca 1897 w Warszawie, zm. 29 marca 1959 w Londynie) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 6 marca 1897 w Warszawie, w rodzinie Ignacego (1872–1928), artysty malarza, i Wiktorii z Kozłowskich (1872–1948)[1][2]. W 1916 ukończył prywatną Szkołę Emiliana Konopczyńskiego w rodzinnym mieście i rozpoczął studia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[3].

10 października 1918 w Mińsku Mazowieckim wstąpił do szwadronu kawalerii, który wchodził w skład Polskiej Siły Zbrojnej, a następnie został włączony w skład odtwarzanego 5 pułku ułanów[3]. W szeregach tego oddziału walczył na wojnie z Ukraińcami, a następnie na wojnie z bolszewikami[3]. Od 23 lutego do 20 czerwca 1920 był uczniem kawaleryjskiej 27. klasy Szkoły Podchorążych w Warszawie[3][4].

W sobotę 5 czerwca 1920 jako reprezentant Klubu Sportowego „Polonia” zwyciężył w „wyścigu pieszym Belweder–Stare Miasto” (później nazwanym I Biegiem Belwederskim), pokonując dystans 4200 m w czasie 14,52 min. W nagrodę otrzymał srebrny puchar[5][6][7][8].

Po ukończeniu szkoły wrócił do macierzystego pułku na froncie[3]. 16 lutego 1921 został mianowany z dniem 1 stycznia 1921 podporucznikiem kawalerii[9]. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 5 pułku ułanów w Ostrołęce[10][11][12][13][14]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem od 1 lipca 1920 i 172. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[15]. 12 lutego 1923 prezydent RP awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1921 i 7. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[16]. Od maja 1928 do października 1929 był przydzielony z macierzystego pułku do Dowództwa 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie na stanowisko II oficera sztabu[3]. W międzyczasie (2 kwietnia 1929) prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1929 stopień rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii i 32. lokatą[17]. Z dniem 15 października 1929 został przydzielony na siedmioipółmiesięczny kurs doskonalący młodszych oficerów kawalerii (tzw. kurs dowódców szwadronów) w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu[3][18]. W październiku 1930 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii na stanowisko dowódcy szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Kawalerii[19][20][21]. Na majora awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 16. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[22][23]. W marcu 1939 na stanowisku dowódcy szwadronu zapasowego 5 puł.[24]

21 sierpnia 1939 z rozkazu dowódcy Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew” objął dowództwo odcinka „Myszyniec” z zadaniem opóźniania nieprzyjaciela na drodze Myszyniec–Ostrołęka[25]. 31 sierpnia zdał dowództwo odcinka i został przydzielony do dowództwa 5 puł.[25] 4 września dowodził wypadem na wsie Sokoły (niem. Sokollen) i Długi Kąt (niem. Klarheim), położone na terytorium III Rzeszy[26]. 7 września zorganizował oddział złożony z żołnierzy–rozbitków 33 i 41 Dywizji Piechoty, i dowodził nim do 12 września[27]. Od 14 września pełnił obowiązki zastępcy dowódcy 5 pułku ułanów[25][28]. 6 października 1939, po kapitulacji pułku, dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau[29].

Po uwolnieniu z niewoli wyjechał do Anglii i pozostał na emigracji. W czerwcu 1947 przebywał w Hursley[30]. Później awansował na podpułkownika[31]. Zmarł 29 marca 1959 w Londynie i został pochowany na cmentarzu St. Mary's (inaczej Battersea Rise) w Wandsworth[32]. W tym samym grobie został pochowany major Konstanty Horoch (1892–1960)[31]. Symboliczny grób Zygmunta Strubla znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
  2. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: IGNACY STRUBEL, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-12-10] .
  3. ↑ a b c d e f g Kolekcja ↓, s. 4.
  4. ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 384, 451, jako Zygmunt Strudel.
  5. ↑ Zabawa na Biały Krzyż. „Kurjer Polski”. 152, s. 5, 1920-06-06. Warszawa. .
  6. ↑ Wyścig pieszy Belweder–Stare Miasto. „Kurjer Polski”. 154, s. 6, 1920-06-08. Warszawa. .
  7. ↑ Na żołnierza polskiego. „Kurjer Warszawski”. 155, s. 10, 1920-06-06. Warszawa. .
  8. ↑ Bieg spieszy Belweder–Stare Miasto. „Żołnierz Polski”. 125, s. 11, 1920-06-12. Warszawa. .
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921, s. 331.
  10. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 248.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 609, 689.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 551, 611.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 294, 359.
  14. ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 18, 37.
  15. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 178.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923, s. 101.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929, s. 107.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 414.
  19. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2, 4.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 14.
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 812.
  22. ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 473.
  23. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 132.
  24. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 692.
  25. ↑ a b c Przydziały służbowe 1947 ↓, s. 89.
  26. ↑ Tym 2012 ↓, s. 62–63, 69.
  27. ↑ Strubel 1947 ↓, s. 84–87.
  28. ↑ Kukawski 2012 ↓, s. 55.
  29. ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-12-10].
  30. ↑ Strubel 1947 ↓, s. 84.
  31. ↑ a b Lt/Col. Zygmunt Waclow Strubel. Find a Grave®. [dostęp 2022-12-10]..
  32. ↑ The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2022-12-10]..
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 16 lipca 1921, s. 1149.
  34. ↑ Nowiński 1929 ↓, s. 44.
  35. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 421.
  36. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3.
  37. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1 foto.

Bibliografia

  • Strubel Zygmunt Wacław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.2-127 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-10].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
  • Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
  • Lesław Kukawski: Historia pułku. W: 5 Pułk Ułanów Zasławskich. Krzysztof Mijakowski (red.). T. 7. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2012, seria: Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7769-267-7.
  • Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
  • Tadeusz Nowiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku ułanów zasławskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
  • Zygmunt Strubel: Działalność bojowa oddz. zbiorowego rozbitków 33 i 41 D.P. w rej. Ostrów Mazowiecka od dn. 7.IX.39 do dn. 12.IX.39 r.. [w:] B.I.17c [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947-06-27. [dostęp 2022-12-10].
  • Zygmunt Strubel: Przydziały służbowe od 21.VIII do 6.X.1939 r.. [w:] B.I.17c [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947-06-27. [dostęp 2022-12-10].
  • Juliusz S. Tym: Bój o Sokollen i Klarheim w Prusach Wschodnich 4 września 1939 roku. W: 5 Pułk Ułanów Zasławskich. Krzysztof Mijakowski (red.). T. 7. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2012, seria: Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7769-267-7.