Akcja Taśma

Akcja Taśma
II wojna światowa
Czas

sierpień 1943 – luty 1944

Terytorium

Polska pod okupacją niemiecką (Generalne Gubernatorstwo)

Przyczyna

manifestacja obecności polskiego ruchu oporu

Wynik

powodzenie akcji,
zlikwidowanie 13. niemieckich posterunków

Strony konfliktu
 Polskie Państwo Podziemne  III Rzesza
brak współrzędnych

Akcja Taśma – jedna z większych operacji bojowych Kedywu Armii Krajowej w czasie II wojny światowej poprzedzających wybuch powstania warszawskiego.

Historia

W sierpniu 1943 roku dowództwo Armii Krajowej poleciło Kierownictwu Dywersji przygotowanie szeregu akcji zbrojnych wymierzonych w niemieckie posterunki graniczne pomiędzy Generalnym Gubernatorstwem a terytoriami polskimi włączonymi do Rzeszy. Do lutego 1944 roku zniesiono trzynaście posterunków niemieckich przy niewielkich stratach własnych strony polskiej.

Mimo powodzenia akcji podziemie dotkliwie odczuło śmierć[1] harcmistrza Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”, jednego z wybijających się dowódców polskiego podziemia (Grupy Szturmowe), który poległ w ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia 1943 roku, uczestnicząc w akcji „Taśma” jako obserwator[2].

Tadeusz Zawadzki „Zośka”

Tak pisał o tym Stanisław Broniewski „Orsza”:

Marsz na miejsce akcji wykonano planowo. O określonej godzinie oddział był na miejscu, gotów do uderzenia. Powodzenie akcji było całkowicie uzależnione od zaskoczenia Niemców. Tymczasem po rzuceniu granatów nastąpiła chwila wyczekiwania – trwała ona ułamki sekund, lecz była niewątpliwie tym, co wielu teoretyków wojny nazywa kryzysem boju. Kryzys przełamał Tadeusz, podrywając najbliższych chłopców do ataku. Pierwszy wpadł w drzwi strażnicy i tu trafił go śmiertelny strzał w samo serce. Walka została wygrana; strażnica opanowana; Niemcy wybici. Z naszej strony tylko jedna strata – Tadeusz...[3]

Nie znajduje to potwierdzenia w relacjach uczestników akcji. W czasie walki nie było momentu kryzysu. Natomiast jest faktem, że Tadeusz brał żywy udział zarówno w działaniach przygotowawczych, jak i w trakcie samej akcji, wskutek czego niektórzy uczestnicy sądzili, że to on jest dowódcą, a nie Andrzej Morro, który znany był tylko w swym najbliższym środowisku[4].

W kilka dni po śmierci Tadeusza Zawadzkiego powstał batalion AK o nazwie „Zośka”[5], który odznaczył się w walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie w dniach powstania[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Kamiński: Kamienie na szaniec, s. 163.
  2. Broniewski, Całym życiem, s. 167.
  3. Broniewski, Całym życiem, s. 168.
  4. Borkiewicz-Celińska, Batalion „Zośka”, s. 282.
  5. Strzembosz, Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy, s. 187.
  6. Kamiński: Zośka i Parasol, s. 9.

Bibliografia

  • Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”, PIW, Warszawa 1990, ISBN 83-06-01851-6.
  • StanisławS. Broniewski StanisławS., Całym życiem: Szare Szeregi w relacji naczelnika, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04269-9, OCLC 830209994 .
  • Aleksander Kamiński: Kamienie na szaniec, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1978.
  • Aleksander Kamiński: Zośka i Parasol, Iskry, Warszawa 1986, ISBN 83-207-0023-X.
  • TomaszT. Strzembosz TomaszT., Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, wyd. drugie rozszerzone i poprawione, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04203-6, OCLC 10985487 .
  • p
  • d
  • e
Komenda Główna
Obszary
Okręgi
Korpusy
Dywizje piechoty
Brygady
Pułki piechoty
Pułki kawalerii
Akcje i operacje
Dywersja i sabotaż
Zamachy
Bitwy i potyczki
Wywiad
Organizacje
Odznaczenia