Bernard Bolzano

Bernard Bolzano

Kraj działania	Czechy
Data i miejsce urodzenia	5 października 1781 Praga
Data śmierci	18 grudnia 1848
Miejsce pochówku	Cmentarz Olszański w Pradze
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	1804
Multimedia w Wikimedia Commons

Bernard Placidus Johann Nepomuk Bolzano (ur. 5 października 1781 w Pradze^{[potrzebny przypis]}, zm. 18 grudnia 1848 tamże^[1]) – czeski uczony pochodzenia włosko-niemieckiego: matematyk, filozof, teolog i historyk, a także duchowny katolicki; wykładowca Uniwersytetu Karola w Pradze.

Prace Bolzana dotyczyły między innymi logiki i analizy matematycznej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie katolickiej. Ojciec, Bernard Pompeius Bolzano, pochodził z północnych Włoch i przeprowadził się do Pragi, gdzie ożenił się z Marią Cecelią Maurer pochodzenia niemieckiego. W 1796 rozpoczął studia na Uniwersytecie w Pradze z zakresu matematyki, filozofii i fizyki, a w 1800 także teologii. Został wyświęcony na księdza katolickiego w 1804.

Jako ksiądz katolicki i teolog objął nowo utworzoną katedrę filozofii religii. Jego wykłady – zwłaszcza z filozofii – cieszyły się dużą popularnością. Jednakże z powodu konfliktu z władzami austriackimi został odsunięty od pracy na Uniwersytecie. Wtedy zajął się pisarstwem.

Twórczość

Jego dzieła poświęcone były matematyce, teologii, ekonomii, dydaktyce, religii i logice. Jego prace opublikowano dopiero po jego śmierci, przez co jego osiągnięcia są przypisywane innym naukowcom. Był pierwszym, który podał w pełni ścisłą definicję granicy ciągu. Wykazał także, że każdy ograniczony ciąg liczb rzeczywistych posiada podciąg zbieżny (twierdzenie Bolzana-Weierstrassa, obecnie formułowane w ogólnej postaci w przestrzeni ${\displaystyle R^{n}}$).

Bolzano był także pierwszym, który udowodnił ciągłość wielomianów^[2].

Zobacz też

• funkcja Weierstrassa

Przypisy

Linki zewnętrzne

• John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Bernard Bolzano w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
• Bernard Bolzano's Theory of Science (ang.)
• SandraS. LaPointe SandraS., Bernard Bolzano: Philosophy of Mathematical Knowledge, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27]  (ang.).
• Bolzano, Bernard (1781–1848) (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-08].

Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-28]:

• EdgarE. Morscher EdgarE., Bernard Bolzano, 25 stycznia 2013 .
• JanJ. Šebestik JanJ., Bolzano's Logic, 11 marca 2016 . (Logika Bolzana)