Bodziszek błotny

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bodziszkowce

Rodzina

bodziszkowate

Rodzaj

bodziszek

Gatunek

bodziszek błotny

Nazwa systematyczna

Geranium palustre L.
Cent. Pl. 2: 25 (1756)

Multimedia w Wikimedia Commons

Bodziszek błotny (Geranium palustre L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny bodziszkowatych. Występuje w całej niemal Europie oraz na Kaukazie i w Turcji^[3]. W Polsce jest rozpowszechniony na całym obszarze^[4].

Morfologia

Pokrój: Roślina zielna o wysokości 60 cm, tworząca kępy. Zewnętrznie bardzo podobna do bodziszka łąkowego, przeważnie mniejsza od niego. Nie posiada też włosków gruczołowych, lecz pokryta jest szczeciniastymi, zwróconymi w dół i przylegającymi włoskami.

Łodyga: Podnosząca się, rozgałęziona od nasady, owłosiona szorstko i ulistniona.

Liście: Liście dłoniasto 3–7 – dzielne, o szerokich i ząbkowanych odcinkach. Posiadają w nasadzie dwa, zrośnięte ze sobą przylistki.

Kwiaty: Wyrastają po dwa na szczycie łodygi na długich szypułkach. Są to kwiaty promieniste o średnicy do 3,5 cm o czerwonopurpurowych, nieznacznie wyciętych płatkach korony znacznie dłuższych od działek kielicha. Po przekwitnięciu płatki zmieniają kolor na niebieskoczerwony. Wyrastają na owłosionych i wzniesionych do góry szypułkach, które po przekwitnięciu zwisają w dół. W trakcie dojrzewania owocu zwisająca w dół szypułka znów wyprostowuje się. Wewnątrz kwiatu jeden słupek z wydłużoną szyjką i 5-dzielnym znamieniem oraz 10 pręcików w dwóch okółkach. Miodniki znajdują się u nasady pręcików zewnętrznego okółka.

Owoc: 5-dzielna rozłupnia.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Porasta wilgotne łąki, zarośla, przydroża, rowy. W górach występuje po regiel dolny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Filipendulion, Ass. Filipendulo-Geranietum^[5]. Kwiaty przedprątne, owadopylne, roślina kwitnie od czerwca do września. Roślina samosiewna. Po dojrzeniu nasion ości poszczególnych pięciu owocolistków budujących rozłupnię gwałtownie wyprostowują się do góry, wyrzucając gładkie rozłupki.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-13] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 259, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.