Bogdan Mikułowski

Bogdan Mikułowski
Ilustracja
Bogdan Mikułowski, Wrocław 2020
Data i miejsce urodzenia

27 marca 1937
Dubno

Data i miejsce śmierci

26 grudnia 2022
Wrocław

Specjalność: geografia turyzmu
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski
geografia

Doktorat

1976 – geografia
Uniwersytet Wrocławski

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” Odznaka Honorowa Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego
Złota Honorowa Odznaka PTTK
Multimedia w Wikimedia Commons

Bogdan Jan Mikułowski (ur. 27 marca 1937 w Dubnie, zm. 26 grudnia 2022 we Wrocławiu) – polski geograf turyzmu, urbanista, autor, działacz społeczny.

Życiorys

Collegium Maximum – budynek główny Uniwersytetu Wrocławskiego, siedziba Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego, 51°06′49″N 17°02′00″E/51,113611 17,033333

Urodził się w Dubnie na Wołyniu w 1937. Jest synem Stanisława Mittelstaedta (1901–1940), inżyniera rolnika i oficera rezerwy, internowanego w 1939 w Starobielsku i zamordowanego przez NKWD w Charkowie, i Heleny z domu Teleżyńskiej (1910–1989), absolwentki SGGW[1][2]. Jego ciotka, Jadwiga Teleżyńska (1906–2001) była żołnierzem AK i więźniem w łagrach NKWD[3]. Miał brata, Marka (1938–2018), inżyniera melioracji. Do 1945 mieszkał w Łucku[4][5].

Maturę uzyskał w 1955 w Liceum Ogólnokształcącym w Środzie Śląskiej. We Wrocławiu mieszkał od 1955. Studia geografii ze specjalizacją kartografii ukończył w 1961 na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego po przedstawieniu pracy magisterskiej Polskie atlasy szkolne do 1908 wykonanej pod kierunkiem profesorów Józefa Wąsowicza i Bolesława Olszewicza[6]. Stopień doktora geografii otrzymał na tym samym wydziale w 1976 na podstawie rozprawy Zabytki architektury jako walory krajoznawcze na tle zasobów turystycznych Polski. Promotorem doktoratu był profesor Leszek Baraniecki[7].

Po studiach pracował we Wrocławiu. Podjął na dwa lata pracę w Państwowym Przedsiębiorstwie Wydawnictw Kartograficznych. Kolejne miejsca zatrudnienia związane były z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym w skali krajowej i regionalnej. Ostatnio pracował (1999–2003) w Wojewódzkim Biurze Urbanistycznym we Wrocławiu[8]. Przeszedł na emeryturę w 2003[9].

Zmarł 26 grudnia 2022 we Wrocławiu[10].

Działalność naukowa i zawodowa

Śnieżka – 1603 m, najwyższy szczyt Karkonoszy i szlak turystyczny wiodący Równią pod Śnieźką, 50°44′09″N 15°44′21″E/50,735833 15,739167
Mały Staw w Karkonoszach oraz schroniska „Strzecha Akademicka” – 1258 m (z lewej) i „Samotnia” – 1195 m, 50°44′55″N 15°42′03″E/50,748611 15,700833
Pałac w Wojanowie w Kotlinie Jeleniogórskiej, pełni funkcje hotelu, 50°52′32″N 15°48′50″E/50,875556 15,813889
Rynek w Bystrzycy Kłodzkiej – atrakcja turystyczna Kotliny Kłodzkiej w Sudetach Środkowych, 50°17′58″N 16°39′12″E/50,299444 16,653333

Zainteresowania naukowe realizował we współpracy z Zakładem Turystyki i Rekreacji kierowanym przez profesora Jerzego Wyrzykowskiego w Instytucie Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego[11][12]. Zajmował się metodami oceny walorów turystycznych o charakterze krajoznawczym. Ich praktyczne zastosowanie w odniesieniu do całego kraju przedstawił razem z Teofilem Lijewskim i Jerzym Wyrzykowskim w książce Geografia turystyki Polski, która miała pięć wydań[13]. Otrzymał za nią nagrodę zespołową Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za 1985[12].

Zdefiniował zespół cech obiektu architektury decydujących o jego atrakcyjności dla turystyki jako „walory architektoniczne i wiek, które można odnieść do oceny wartości artystycznej oraz związek z wydarzeniami historycznymi, instytucjami lub wybitnymi osobistościami, który z jednej strony wpływa na wartość historyczną obiektu, z drugiej powoduje powstanie więzi emocjonalnych turystów z zabytkiem (o ile odnoszą się one do historii kraju pochodzenia turysty), usytuowanie w krajobrazie, założenia przestrzenne i rozmiary obiektów, które można potraktować jako walory estetyczno-widokowe, stan zachowania zabudowań oraz stan zachowania i wyposażenia wnętrz”[14][15][16][17].

Razem ze Zbigniewem Wernerem opracował treść turystyczną w wydawnictwie PPWK: Polska – atlas krajoznawczy z przewodnikiem, w którym zastosowano system stopniowania atrakcyjności turystycznej miejscowości i obiektów krajoznawczych przez przypisaną im liczbę gwiazdek[18]. Za współautorstwo w wydaniu Atlasu Śląska Dolnego i Opolskiego otrzymał nagrodę zespołową Ministra Edukacji Narodowej za 1997[19][20][21].

Uczestniczył w opracowaniu perspektyw rozwoju turystyki w powiecie wrocławskim, a także na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim[22][23]. Razem z Januszem Czerwińskim i Jerzym Wyrzykowskim analizował możliwości rozwoju turystyki w Karpatach i Sudetach[24]. Autorzy uzasadniali atrakcyjność Sudetów polegającą „na bardzo zróżnicowanej rzeźbie terenu, wynikającej z różnorodności formacji geologicznych (bogactwo form skalnych, urwisk, przełomów rzecznych, wodospadów), wysokim stopniu zalesienia, walorach antropogenicznych i dobrym zagospodarowaniu turystycznym”[25]. Badał turystyczną bazę noclegową w Polsce i jej wykorzystanie[26]. Zajmował się także walorami europejskich parków narodowych[27]. Analizował stan i perspektywy rozwoju turystyki w Polsce w strefie przygranicznej z Niemcami[28].

Był autorem lub współautorem treści i klasyfikacji turystycznej miejscowości w szeregu map krajoznawczych i turystycznych dla całego obszaru Polski[29][30]. Był współautorem atlasu krajoznawczego dla słuchaczy audycji Programu I Polskiego Radia „Lato z Radiem”[31].

Był konsultantem Programu Rozwoju Turystyki dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2004–2013[9]. Posiadał uprawnienia rzeczoznawcy Towarzystwa Urbanistów Polskich (TUP) w zakresie środowiska przyrodniczego i planowania regionalnego. Do TUP należał od 1972, a w latach 1999–2013 był członkiem Komisji Rewizyjnej Oddziału Wrocławskiego[32][33].

Publikacje książkowe

  • ZbigniewZ. Werner ZbigniewZ., BogdanB. Mikułowski BogdanB., Baza noclegowa w Polsce i jej wykorzystanie w 2002 roku, Warszawa: Instytut Turystyki, 2003, s. 73, ISBN 83-88376-41-1 .
  • BogdanB. Mikułowski BogdanB., ZbigniewZ. Werner ZbigniewZ., Polska: atlas krajoznawczy z przewodnikiem, MichałM. Starzewski (red.), wyd. 2, Warszawa, Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1999, s. 151, ISBN 83-7000-291-9 . (pierwsze wydanie w 1996)
  • JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., JanuszJ. Marak JanuszJ., BogdanB. Mikułowski BogdanB., Turystyka na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim: strategia rozwoju produktu turystycznego, Wrocław: Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Dolnego Śląska 1999, s. 187, ISBN 83-900873-2-4 .
  • TeofilT. Lijewski TeofilT., BogdanB. Mikułowski BogdanB., JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., Geografia turystyki Polski, wyd. 3, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 1998, s. 340, ISBN 83-208-1133-3 . (poprzednie wydania: 1985 i 1992; recenzja: Kazimierz Klementowski, [w:] „Problemy Turystyki”, t. 22, nr 1, s. 92–94, 1999)
  • BogdanB. Mikułowski BogdanB., Strategia rozwoju turystyki w obszarach przygranicznych Polski: synteza, Wrocław: Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, 1998, s. 78, ISBN 83-87427-33-0 .
  • KrystynK. Chudoba KrystynK., GrażynaG. Lisewska GrażynaG., BogdanB. Mikułowski BogdanB., Wrocław – moje miasto: 50-lecie przewodnictwa turystycznego we Wrocławiu 1948-1998, Wrocław: Wydawnictwo Sudety, 1998, s. 108, ISBN 83-87320-23-4 .
  • ElizaE. Bator ElizaE., BogdanB. Mikułowski BogdanB., KatarzynaK. Sendecka KatarzynaK. (red.), „Wokół Księgi Henrykowskiej”. Szlak cystersów w Polsce, Wrocław: Wydawnictwo Sudety, 1995, s. 89, ISBN 83-85550-52-6 .
  • BogdanB. Mikułowski BogdanB., JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., Stand und Perspektiven des Fremdenverkehrs im westpolnischen Grenzgebiet, [w:] EkkehardE. Buchhofer, BronislawB. Kortus (red.), Deutschland und Polen. Geographie einer Nachbarschaft im neuen Europa, Frankfurt am Main: Diesterweg, 1994, 199 (Studien zur internationalen Schulbuchforschung Bd. 81), ISBN 3-88304-281-1  (niem.). (recenzja[34])
  • JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., BogdanB. Mikułowski BogdanB., JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., Geograficzne podstawy rozwoju turystyki w Karpatach i Sudetach, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1991, s. 129, ISBN 83-229-0581-5 .

Działalność społeczna

Był przewodnikiem turystycznym po Wrocławiu od 1988. Uczestniczył w opracowaniu historii przewodnictwa turystycznego we Wrocławiu w latach 1948–1998. Był długoletnim wiceprezesem (1991–1999) Koła Przewodników Miejskich Oddziału Wrocławskiego PTTK[35]. Był członkiem honorowym Koła Przewodników od 2019[36].

W okresie 2005–2019 był członkiem komitetu społecznego Panoramy Racławickiej i był członkiem Komisji Rewizyjnej tego stowarzyszenia[37].

Odznaczenia

Grób Bogdana Mikułowskiego, Cmentarz św. Wawrzyńca we Wrocławiu

Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1987), Złotą Odznakę Honorową Zasłużonego dla Województwa Dolnośląskiego (2013), Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Turystyki (2003), Złotą Honorową Odznakę Zarządu Głównego PTTK (2003), Złotą Odznakę Towarzystwa Miłośników Wrocławia (1996). W uzasadnieniu do uchwały o nadanie Złotej Odznaki Honorowej Zasłużonego dla Województwa Dolnośląskiego stwierdzono, że „jest autorytetem dla kolejnych pokoleń przewodników”[35]. Był członkiem honorowym Towarzystwa Urbanistów Polskich (2018)[38].

Inne informacje

Od roku 1969 używał nazwiska swojej babki ze strony ojca Mikułowski[39].

Razem z rodziną był przez kilkadziesiąt lat zaprzyjaźniony z błogosławionym ks. Władysławem Bukowińskim, który ich odwiedzał we Wrocławiu w latach 1965–1973 i w ich mieszkaniu spotykał się z przyjeżdżającymi kresowiakami. Bogdan Mikułowski zeznawał jako świadek w procesie beatyfikacyjnym (2006--2008) ks. Bukowińskiego, określanego mianem „apostoła Kazachstanu”[4][5][40][41]. Wspierał akcję odbudowy kościołów rzymskokatolickich na Ukrainie i współpracował ze Stowarzyszeniem „Wołanie z Wołynia”[42].

Był jednym z fundatorów dziedzińca arkadowego na Wawelu[43].

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Mittelstaedt h. Hornklow (ID: sw.88421) [online], M.J. Minakowski: Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2020-10-13] .
  2. ↑ Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, Muzeum Wojska Polskiego, Warszawa, s. 6505 [dostęp 2020-10-02] .
  3. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., Wspomnienie pośmiertne o Jadwidze Teleżyńskiej, „Wołanie z Wołynia”, 7 (3), 2001, 41–42 (Pismo religijno-społeczne Rzymskokatolickiej Diecezji Łuckiej) [dostęp 2024-01-31]  (pol.).
  4. ↑ a b BogdanB. Mikułowski BogdanB., Wielkie oparcie i umocnienie duchowe – Wspomnienie o ks. Władysławie Bukowińskim (na podstawie listów i spotkań), [w:] Witold JózefW.J. Kowalów (red.), Spotkałem człowieka – Ks. Władysław Bukowiński w pamięci wiernych i przyjaciół, Biały Dunajec: Ośrodek „Wołanie z Wołynia”, 2006, 54–59, Biblioteka „Wołania z Wołynia”, tom 50, cz. 2., ISBN 978-83-88863-28-8 [dostęp 2020-09-09] .
  5. ↑ a b StanisławS. Dziedzic StanisławS., „Vianney” na bezkresach imperium. Ksiądz Władysław Bukowiński, „Rocznik Kresowy”, 1 (1), 2015, s. 67, ISSN 2391-6435 [dostęp 2020-09-13] .
  6. ↑ TeresaT. Suleja TeresaT. (red.), Absolwenci Uniwersytetu Wrocławskiego, tom I (1946–1989), Acta Universitatis Wratislaviensis No 2433, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002, s. 427, ISBN 83-229-2277-9 [dostęp 2018-09-20] .
  7. ↑ Wykaz doktoratów z lat 1945–2010 [online], Uniwersytet Wrocławski: Wydział Nauk Przyrodniczych; Wydział Nauk Biologicznych; Wydział Biotechnologii, Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, poz. 591 [dostęp 2020-10-12] .
  8. ↑ Nasza historia [online], Instytut Rozwoju Terytorialnego – Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu [dostęp 2020-10-15] .
  9. ↑ a b Program Rozwoju Turystyki dla Województwa Dolnośląskiego, Wrocław: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, 2005, s. 249 [dostęp 2020-09-13] .
  10. ↑ Bogdan Mikułowski: Nekrologi [online], nekrologi.pl (opublikowane w Gazecie Wrocławskiej), 30 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-10] .
  11. ↑ Dorobek naukowy w zakresie geografii turyzmu [online], Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego [dostęp 3020-09-10] .
  12. ↑ a b JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., Dorobek naukowy i planistyczny ośrodka wrocławskiego w zakresie turystyki, [w:] WłodzimierzW. Kurek, MirosławM. Mika (red.), Studia nad turystyką. Tradycje, stan obecny i perspektywy badawcze, Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007, 91–100 (materiały z konferencji „Geograficzne, ekonomiczne i społeczne aspekty turystyki”, Kraków, 29–30 września 2006), OCLC 836547196 [dostęp 2020-09-10] .
  13. ↑ Lijewski, Mikułowski i Wyrzykowski 1998 ↓.
  14. ↑ BartoszB. Wokan BartoszB., Do sypialni wchodzimy tylko z biletami, „Zawód: Architekt” (46), Warszawa: Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, 2015, 028, www.zawod-architekt.pl, ISSN 1898-486X [dostęp 2020-09-13] .
  15. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., Wstępna ocena walorów krajoznawczych, „Czasopismo Geograficzne”, 47 (4), 1976, s. 237–253, ISSN 0045-9453 .
  16. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., Zabytki architektury w turystycznej gospodarce przestrzennej kraju, „Czasopismo Geograficzne”, 49 (1), 1978, s. 17–32, ISSN 0045-9453 .
  17. ↑ MagdalenaM. Duda-Seifert MagdalenaM., Kryteria oceny atrakcyjności turystycznej obiektów architektury w świetle literatury, „Turystyka Kulturowa” (4), 2015, 74–86, www.turystykakulturowa.org, ISSN 1689-4642 [dostęp 2020-09-10] .
  18. ↑ Mikułowski i Werner 1999 ↓.
  19. ↑ Nagrody Ministra Edukacji Narodowej za 1997, „Przegląd Uniwersytecki, Pismo Uniwersytetu Wrocławskiego”, IV (6), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1998, s. 5, ISSN 1425-798X [dostęp 2020-10-13] .
  20. ↑ WładysławW. Pawlak WładysławW. (red.), Atlas Śląska Dolnego i Opolskiego, wyd. 1, Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Pracownia Atlasu Dolnego Śląska, 1997, ISBN 83-907923-0-3 .
  21. ↑ JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., JanuszJ. Marak JanuszJ., BogdanB. Mikułowski BogdanB., Turystyka na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim: Strategia rozwoju produktu turystycznego, Jelenia Góra: Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Dolnego Śląska, 1999, s. 187 .
  22. ↑ JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ. i inni, Uwarunkowania rozwoju turystyki w powiecie wrocławskim, Wrocław 2005, s. 218 [dostęp 2020-09-13] .
  23. ↑ Wyrzykowski, Marak i Mikułowski 1999 ↓.
  24. ↑ Czerwiński, Mikułowski i Wyrzykowski 1991 ↓.
  25. ↑ MarcinM. Filip MarcinM., Gospodarcze efekty organizacji we Wrocławiu Mistrzostw Europy w piłce nożnej UEFA EURO 2012, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2012, 72 (praca magisterska pod kierunkiem prof. Mariana Nogi) [dostęp 2020-09-13] .
  26. ↑ Werner i Mikułowski 2003 ↓.
  27. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., JerzyJ. Wyrzykowski JerzyJ., Parki narodowe jako walor turystyczny Europy, „Acta Universitatis Wratislaviensis, Prace Instytutu Geograficznego seria B – Geografia Społeczna i Ekonomiczna”, 11, 1995, s. 63–71, ISSN 0591-2776 .
  28. ↑ Mikułowski i Wyrzykowski 1994 ↓.
  29. ↑ AgnieszkaA. Wędrychowska AgnieszkaA. (red.), Mazury Wschodnie, Podlasie, Mazowsze Wschodnie: mapa krajoznawcza, BogdanB. Mikułowski, Zbigniew T.Z.T. Werner, Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera, 2001, ISBN 83-7000-906-9 .
  30. ↑ KrystynaK. Sikorska KrystynaK. (red.), Wybrzeże Bałtyku: mapa wakacyjna, BogdanB. Mikułowski, ZbigniewZ. Werner, wyd. 2, Warszawa–Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1998, ISBN 83-7000-382-6 .
  31. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., Zbigniew T.Z.T. Werner Zbigniew T.Z.T., Polska Atlas Krajoznawczy „Lata z Radiem”, PPWK, 1996, s. 151 .
  32. ↑ Lista członków Oddziału TUP we Wrocławiu [online], Towarzystwo Urbanistów Polskich [dostęp 2020-09-09] .
  33. ↑ Andrzej StefanA.S. Konarski Andrzej StefanA.S., AleksandraA. Ruzikowska-Chmiel AleksandraA., Historia Wrocławskiego Oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich, Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo EMKA, 2022, s. 96–97, ISBN 978-83-67259-09-5 .
  34. ↑ HartmutH. Kowalski HartmutH., Deutschland und Polen. Geographie einer Nachbarschaft im neuen Europa (recenzja), „Berichte zur deutschen Landeskunde”, 69 (2), 1995, s. 453–455, ISSN 0005-9099 [dostęp 2020-10-22]  (niem.).
  35. ↑ a b AndrzejA. Jaroch AndrzejA., Uchwała Komisji Rozwoju Turystyki, Rekreacji i Sportu Sejmiku Województwa Dolnośląskiego nr 100/13, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, 16 lipca 2013 [dostęp 2020-10-28] . uzasadnienie Uchwały – profil odznaczonego.
  36. ↑ Chudoba, Lisewska i Mikułowski 1998 ↓.
  37. ↑ Społeczny Komitet Panoramy Racławickiej [online], krs-pobierz.pl, 2019 [dostęp 2020-09-13] .
  38. ↑ Członkowie honorowi [online], Towarzystwo Urbanistów Polskich [dostęp 2020-08-03] .
  39. ↑ Bogdan Mittelstaedt-Mikułowski h. Hornklow (ID: sw.88423) [online], M.J. Minakowski: Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2020-10-13] .
  40. ↑ WładysławW. Bukowiński WładysławW., Wspomnienia z Kazachstanu, wyd. 2, Warszawa: Editions Spotkania, 2016, s. 288, ISBN 978-83-7965-180-1 .
  41. ↑ AleksanderA. Ondraczek AleksanderA., 90 lat, „Goniec Zabierzowski” (8), Zabierzów: Stowarzyszenie Homini et Terrae, 2021, s. 4, opis uroczystości odbytych 17 lipca 2021 w Pisarach (woj. małopolskie) z okazji 90. rocznicy prymicji bł. ks. Władysława Bukowińskiego, ISSN 2451-3571 [dostęp 2021-08-23] .
  42. ↑ BogdanB. Mikułowski BogdanB., Wspomnienie pośmiertne o Jadwidze Teleżyńskiej, „Wołanie z Wołynia”, 7 (3), Pismo religijno-społeczne Rzymskokatolickiej Diecezji Łuckiej, 2001, s. 41–42 [dostęp 2020-10-15] .
  43. ↑ Fundatorzy dziedzińca akradowego [online], wawel.krakow.pl [dostęp 2020-09-09] .

Linki zewnętrzne

  • Bogdan Mikułowski w katalogu Biblioteki Narodowej [dostęp 2020-09-13]
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000027791827
  • VIAF: 76737824
  • LCCN: n86045593
  • SUDOC: 139924108
  • NKC: mub2012695263
  • PLWABN: 9810575432205606
  • NUKAT: n94300302
  • LIH: LNB:BW60;=xs