Bujanka kruczowłosa
| Bombylius ambustus | |||
| Pallas et Wiedemann in Wiedemann, 1818 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | stawonogi | ||
| Gromada | owady | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | bujankowate | ||
| Podrodzina | Bombyliinae | ||
| Plemię | Bombyliini | ||
| Rodzaj | Bombylius | ||
| Gatunek | Bombylius ambustus | ||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
Bujanka kruczowłosa[1] (Bombylius ambustus) – gatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Bombyliinae. Zamieszkuje krainę palearktyczną od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię i Chiny.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1818 roku przez Petera Simona Pallasa i Christiana Rudolpha Wilhelma Wiedemanna w publikacji autorstwa tego drugiego. Lokalizacja typowa, jak ustalił Adrian Charles Pont, znajduje się w Kazachstanie[2].
Morfologia
Muchówka ta osiąga od 8 do 12 mm długości ciała o zwartej budowie. W całości porośnięta jest puszystym i długim owłosieniem[3]. Głowa jest dość mała, znacznie węższa od tułowia, w widoku bocznym mniej więcej trójkątna[4]. Wyposażona jest w długi, smukły, sterczący ku przodowi ryjek i dość krótkie głaszczki[4][3]. Oczy złożone u samic są szeroko rozstawione, u samców zaś stykają się lub są silnie zbliżone do siebie[3]. Czułki są wąsko rozstawione i mniej więcej tak długie jak głowa[4], ich ostatni człon jest nieco dłuższy niż poprzednie. Owłosienie głowy u samicy jest w całości śnieżnobiałe, u samca zaś czarne z dodatkiem nielicznych włosków białych[3]. Tułów jest krótki i szeroki[4], u samicy w całości owłosiony bladożółto, u samca natomiast przód śródplecza owłosiony jest jaskrawożółto, okolice tarczki białawo, zaś boki tułowia czarno z domieszką włosków jaśniejszych. Skrzydła są przejrzyste z przyciemnionymi nasadami, zaś przezmianki mają kolor czarnobrunatny[3]. Stosunkowo smukłe[4] odnóża ubarwione są całkiem czarno[3]. Odwłok jest krótki i szeroki, szerszy od tułowia[4]. U samca owłosiony jest czarno z białymi włoskami tylko przy tylnym brzegu pierwszego tergitu. U samicy spód nasady odwłoka oraz plamy na tergitach od drugiego do szóstego owłosione są biało[3].
Ekologia i występowanie
Owad ciepłolubny. Osobniki dorosłe aktywne są od czerwca do sierpnia. Odwiedzają kwiaty celem żerowania na nektarze. Latają nisko, lotem zygzakowatym. Chętnie przysiadają na nasłonecznionej powierzchni gleby[3]. Larwy są parazytoidami pszczół[4].
Gatunek palearktyczny[4]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Albanii, Grecji oraz europejskiej części Rosji[2]. Z Azji podawany jest z Syberii[3], Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Uzbekistanu, Turkmenistanu, Tadżykistanu, Kirgistanu, Mongolii oraz Chin[2].
Przypisy
- ↑ Bombylius ambustus – Bujanka kruczowłosa. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-04-29].
- ↑ a b c N.L. Evenhuis, D.J. Greathead: World catalog of bee flies (Diptera: Bombyliidae). Revised September 2015. Bishop Museum, 2015. s. 1-206. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b c d e f g h i Przemysław Trojan: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 24 Bujanki – Bombyliidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1967.
- ↑ a b c d e f g h Frank M.F.M. Hull Frank M.F.M., Bee flies of the world: the genera of the family Bombyliidae, Washington: Smithsonian Institution Press, 1973, DOI: 10.5962/bhl.title.48406, ISBN 0-87474-131-9 .
