Chaber miękkowłosy
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | astropodobne | ||
| Rząd | astrowce | ||
| Rodzina | astrowate | ||
| Podrodzina | Carduoideae | ||
| Rodzaj | chaber | ||
| Gatunek | chaber miękkowłosy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Centaurea mollis Waldst. & Kit. [3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Chaber miękkowłosy (Centaurea mollis Waldst. & Kit.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae).
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, nierozgałęziona o wysokości do 1 m, cała cienko białawo pajęczynowato-wełnista, pod koszyczkiem nigdy nie haczykowata. Pod ziemią występuje kłącze z bardzo długimi rozłogami. Łodygi wyrastają z niego pojedynczo, daleko od siebie[4].
- Liście
- Pojedyncze, dość duże, o kształcie od podłużnie eliptycznego do szerokopodługowatego, przeważnie całobrzegie, bezogonkowe, po łodydze krótko, lub wcale nie zbiegające. Na górnej stronie zielone, na dolnej tak jak łodyga krótko, białawo pajęczynowato-wełniste[4].
- Kwiaty
- Na łodydze występuje zazwyczaj jeden tylko koszyczek. Zewnętrzne kwiaty w koszyczku to kwiaty języczkowe, nijakie, o równowąskolancetowatych łatkach i ciemnoniebieskiej barwie. W środku koszyczka kwiaty rurkowate, niebieskofioletowe. Podłużnie jajowata okrywa koszyczka ma długość 18-25 mm. Listki okrywy mają szeroki, czarniawy brzeg z ząbkami[4]. Brzeg ten ma szerokość 0,4 1 mm i postać frędzli w postaci dwukrotnie węższych ząbków[5].
- Owoc
- Niełupki o długości 5-6 mm z puchem kielichowym o długości 1,5-2,5 mm[4].
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Rośnie w zaroślach, na brzegach potoków, łąkach, od regla dolnego po piętro halne. Kwitnie od czerwca do sierpnia[4]. Kwiaty przedprątne, zapylane przez muchówki i błonkówki[6]. Liczba chromosomów 2n = 42[7].
Zasięg występowania
Endemit karpacki[7]. W Polsce opisano jego występowanie głównie w Karpatach (Beskid Śląski, Tatry, Pieniny, Bieszczady Wschodnie). Na niżu spotykany jest bardzo rzadko, notowany był np. koło Ojcowa[4]. W Zakopanem często rośnie na cmentarzach[8].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2016-06-17].
- ↑ a b c d e f Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- ↑ a b Atlas of Seeds and Fruits of Central and East-European Flora. [dostęp 2016-06-16].
- ↑ Aneta Czarna, Renata Piskorz. Vascular flora of cemeteries in the town of Zakopane in the Tatra Mountains. [dostęp 2016-06-16].
