Chelodina

Chelodina[1]
Fitzinger, 1826[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – chelodyna rotiańska (Ch. mccordi)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie bokoszyjne

Rodzina

matamatowate

Rodzaj

Chelodina

Typ nomenklatoryczny

Testudo longicollis Shaw, 1794

Synonimy
  • Hydraspis Bell, 1828[3]
  • Hesperochelodina[a] Wells & Wellington, 1985[4]
  • Macrochelodina Wells & Wellington, 1985[4]
  • Macrodiremys McCord & Joseph-Ouni, 2007[5]
Gatunki

17 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chelodina – rodzaj żółwi z rodziny matamatowatych (Chelidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii, na Nowej Gwinei (Indonezja i Papua-Nowa Gwinea) oraz na wyspach Roti (Indonezja) i Timor (Timor Wschodni)[6][7].

Systematyka

Etymologia

  • Chelodina: gr. χελυς khelus „żółw rzeczny”[8]; δινη dinē „wir, odmęt”[9][10].
  • Hydraspis: gr. υδρα hudra „wąż morski”[11]; ασπις aspis, ασπιδος aspidos „tarcza”[12]. Gatunek typowy: Testudo longicollis Shaw, 1794.
  • Hesperochelodina: gr. ἑσπερος hesperos „wieczorny, zachodni”[13]; rodzaj Chelodina Fitzinger, 1826[4]. Gatunek typowy: Chelodina steindachneri Siebenrock, 1914.
  • Macrochelodina: gr. μακρος makros „długi”[14]; rodzaj Chelodina Fitzinger, 1826[4]. Gatunek typowy: Chelodina rugosa Ogilby, 1890.
  • Macrodiremys: gr. μακρος makros „długi”; δειρη deirē „szyja”; εμυς emus, εμυδος emudos „żółw wodny”[5]. Gatunek typowy: Chelodina oblonga J.E. Gray, 1841.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:

  • Chelodina burrungandjii Thomson, Kennett & Georges, 2000
  • Chelodina canni McCord & Thomson, 2002
  • Chelodina expansa J.E. Gray, 1857
  • Chelodina gunaleni McCord & Joseph-Ouni, 2007
  • Chelodina ipudinapi Joseph-Ouni & McCord, 2022
  • Chelodina kuchlingi Cann, 1997
  • Chelodina kurrichalpongo (Joseph-Ouni, McCord, Cann & Smales, 2019)
  • Chelodina longicollis (Shaw, 1794)chelodyna australijska[15]
  • Chelodina mccordi Rhodin, 1994chelodyna rotiańska[15]
  • Chelodina novaeguineae Boulenger, 1888
  • Chelodina oblonga J.E. Gray, 1841
  • Chelodina parkeri Rhodin & Mittermeier, 1976
  • Chelodina pritchardi Rhodin, 1994
  • Chelodina reimanni Philippen & Grossmann, 1990
  • Chelodina rugosa Ogilby, 1889
  • Chelodina steindachneri Siebenrock, 1914
  • Chelodina walloyarrina (McCord & Joseph-Ouni, 2007)

Uwagi

Przypisy

  1. Chelodina, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. L.J.F.J. Fitzinger: Neue classification der reptilien nach ihren natürlichen verwandtschaften: nebst einer verwandtschafts-tafel und einem verzeichnisse der reptilien-sammlung des K. K. zoologischen museum’s zu Wien. Wien: J. G. Heubner, 1826, s. 45. (niem.).
  3. T. Bell. On Hydraspis, a new Genus of Freshwater Tortoises, of the family Emydidæ. „The Zoological Journal”. 3 (12), s. 511, 1827–1828. (ang.). 
  4. a b c d R.W. Wells & C.R. Wellington. A classification of the Amphibia and Reptilia of Australia. „Australian Journal of Herpetology”. Supplementary Series. 1, s. 9, 1985. (ang.). 
  5. a b W.P. McCord & M. Joseph-Ouni. A New Genus of Australian Longneck Turtle (Testudines: Chelidae) and a New Species of Macrochelodina from the Kimberley Region of Western Australia (Australia). „Reptilia (GB)”. 55, s. 57, 2007. (ang.). 
  6. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Chelodina. The Reptile Database. [dostęp 2024-02-09]. (ang.).
  7. R. Midtgaard: Chelodina. RepFocus. [dostęp 2020-09-25]. (ang.).
  8. Jaeger 1944 ↓, s. 47.
  9. Jaeger 1944 ↓, s. 72.
  10. Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 9. (łac.).
  11. Jaeger 1944 ↓, s. 106.
  12. Jaeger 1944 ↓, s. 24.
  13. Jaeger 1944 ↓, s. 104.
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 130.
  15. a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 359, 366. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia

  • Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Podrząd
               Rodzina
       Podrodzina
  • Rodzaj
Cryptodira
Carettochelyidae
Cheloniidae
Chelydridae
Dermatemydidae
Dermochelyidae
Emydidae
Deirochelyinae
Emydinae
Geoemydidae
Kinosternidae
Kinosterninae
Staurotypinae
Platysternidae
Testudinidae
Trionychidae
Cyclanorbinae
Trionychinae
Pleurodira
 Chelidae
   Pelomedusidae
Podocnemididae
  • Układ filogenetyczny na podstawie Anders G.J. Rhodin, James F. Parham, Peter Paul van Dijk, and John B. Iverson: Turtles of the World: Annotated Checklist of Taxonomy and Synonymy, 2009 Update, with Conservation Status Summary. 2009. (ang.).
  • Aktualizacja za: P. Uetz & J. Hallermann, Higher Taxa in Extant Reptiles, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-18]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 14338
  • GBIF: 2441953
  • identyfikator iNaturalist: 39589
  • ITIS: 208715
  • NCBI: 44490