Choroby odkleszczowe

Choroby odkleszczowe – choroby przenoszone przez kleszcze. W Polsce najczęstszymi chorobami odkleszczowymi są borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu[1][2]. Zachorowania na inne choroby, takie jak tularemia, anaplazmoza i babeszjoza, są sporadyczne.

Do chorób odkleszczowych należą:

  • Borelioza
    • Bakterie: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii, Borrelia japonica
    • Wektor: Ixodes ricinus (Europa), Ixodes persulcatus (Azja), Ixodes scapularis (wschodnia Ameryka Północna), Ixodes pacificus (zachodnia Ameryka Północna)
    • Obszar: Europa, Azja i Ameryka Północna
    • Epidemiologia: w Polsce w 2017 roku roczna liczba zachorowań wyniosła 21 516, zapadalność 56 na 100 000 (największa zapadalność wystąpiła w województwie podlaskim 130,1 na 100 000 oraz małopolskim 98,1 na 100 000[3].
  • Kleszczowe zapalenie mózgu
    • Wirus: TBEV (flawiwirus)
    • Wektor: Ixodes ricinus (Europa), Ixodes persulcatus (Azja)
    • Obszar: Europa i północna Azja
    • Epidemiologia: w Polsce w 2017 roku roczna liczba zachorowań wyniosła 282, zapadalność 0,73 na 100 000 (największa zapadalność wystąpiła w województwie podlaskim 13,50 na 100 000)[3].
  • Tularemia
    • Bakterie: Francisella tularensis, A. americanum
    • Wektor: Dermacentor andersoni, D. variabilis
    • Obszar: Europa, USA
    • Epidemiologia: w Polsce w 2017 roku roczna liczba zachorowań wyniosła 30, zapadalność 0,078 na 100 000[3].
  • Erlichiozy, w tym anaplazmoza
    • Bakterie riketsje: Ehrlichia, Anaplasma i Neorickettsia
    • Wektor: Amblyomma i Ixodes
    • Obszar: półkula północna
    • Epidemiologia: w Polsce w 2017 roku roczna liczba zachorowań wyniosła 4, zapadalność 0,010 na 100 000[3].
  • Babeszjoza
    • Pierwotniaki: Babesia microti, B. equi
    • Wektor: I. scapularis, I. pacificus
    • Obszar: Europa, Afryka, Ameryka Północna
    • Epidemiologia: w Polsce do 2015 roku opisano jeden przypadek zawleczonej z Brazylii objawowej babeszjozy B. microti oraz kilka przypadków bezobjawowych[4].
  • Dur powrotny
    • Organizm: Borrelia sp.
    • Wektor: Ornithodoros species
    • Obszar: USA - zachód
  • Kleszczowa gorączka Kolorado
    • Organizm: Coltivirus
    • Wektor: Dermacentor andersoni
    • Obszar: USA - zachód
  • Cytaukszoonoza
    • Organizm: Cytauxzoon felis
    • Wektor: Dermacentor variabilis
    • Obszar: USA - południe, południowy wschód
  • Gorączka plamista Gór Skalistych
    • Organizm: Rickettsia rickettsii
    • Wektor: Dermacentor variabilis, D. andersoni
    • Obszar: USA - wschód, południowy zachód
      • Organizm: Rickettsia rickettsii
      • Wektor: Amblyomma cajennense
      • Obszar: Brazylia - São Paulo, Rio de Janeiro, Minas Gerais
  • Porażenie kleszczowe
    • Przyczyna: toksyna
    • Wektor: Dermacentor andersoni, D. variabilis West
    • Obszar: USA - wschód

Zobacz też

Zobacz systematykę: Kleszcze w Wikispecies

Przypisy

  1. Robert Flisiak: Zapytaj eksperta. Choroby odkleszczowe. 2006.
  2. Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2010. ISBN 978-83-7430-216-6.
  3. a b c d PZH: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2017. [dostęp 2018-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. Babeszjoza u ludzi.pdf Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny 2015

Linki zewnętrzne

  • Jonathan A Edlow: Tick-Borne Diseases, Introduction. eMedicine.com. [dostęp 2010-06-09]. (ang.).
  • Tickborne Diseases (Partial List). Centers for Disease Control and Prevention. [dostęp 2010-06-09]. (ang.).
  • Preventing Disease Spread By Ticks. Massachusetts Department of Public Health Division of Epidemiology and Immunization, July 2007. [dostęp 2010-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-11)]. (ang.).
  • Tick bite fever. Health24.com. [dostęp 2010-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-07)]. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (disease transmitted by hematophagous arthropods):
  • LCCN: sh86002246
  • BnF: 13602660m
  • BNCF: 70208
  • J9U: 987007546452905171
Encyklopedia internetowa:
  • Uppslagsverket Finland ID: FaestingburnaSjukdomar
  • SNL: borreliose