Ctenolophonaceae

Ctenolophonaceae
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

Ctenolophonaceae

Nazwa systematyczna
Ctenolophonaceae Exell & Mendonça
Consp. Fl. Angol. 1: 248, 392. 20 Aug 1951[3]
Typ nomenklatoryczny

Ctenolophon Oliv. (1873)[3]
C. parvifolius D. Oliver[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Ctenolophonaceae – monotypowa rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje rodzaj Ctenolophon w obrębie którego wyróżnia się dwa gatunki[5]. Ctenolophon englerianus występuje w nizinnych lasach środkowo-zachodniej Afryki, a Ctenolophon parvifolius na półwyspie Malajskim i archipelagu Malajskim[6].

Morfologia

Okazałe drzewa osiągające do 40 m wysokości z pniami do 1,2 m średnicy. Liście są naprzeciwległe, pojedyncze i krótkoogonkowe (ogonek liściowy ma poniżej 1 cm długości). Blaszki liściowe są owalne do eliptycznych, na końcu zaostrzone i osiągają 10 cm długości (rzadko do 15 cm) oraz 6 cm szerokości (rzadko do 9 cm). Promieniste, pięciokrotne i obupłciowe kwiaty zebrane są w szczytowe wiechy, rzadziej wyrastające w kątach liści. Działki kielicha w liczbie 5 są szerokoeliptyczne. Płatki korony także w liczbie 5 są wąskie, osiągają do 12 mm długości. Pręciki w liczbie 10 wyrastają z kubeczkowatego dysku i mają nierówną długość. Górna zalążnia składa się z dwóch owocolistków i pokryta jest długimi, prostymi włoskami. W 2 komorach znajdują się po 2 zalążki. Prosty słupek zakończony jest dwoma główkowatymi znamionami. Owocem jest drewniejąca, zwykle jednonasienna torebka pękająca wzdłuż swej osi. Nasiono jest elipsoidalne i osiąga 2 cm długości[6].

Systematyka

Przynależność zaliczanych tu gatunków długi czas budziła kontrowersje wśród taksonomów. Opisywane były zwykle jako spokrewnione lub bezpośrednio włączane do lnowatych (Linaceae)[6]. Z badań molekularnych wynika, że rośliny te stanowią grupę siostrzaną dla kladu obejmującego krasnodrzewowate (Erythroxylaceae) i korzeniarowate (Rhizophoraceae) w obrębie malpigiowców (Malpighiales)[2]. Taką też pozycję rodzina ta zajmuje w systemie APG III z 2009, APG IV z 2016 i według APweb.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)


Ctenolophonaceae




Erythroxylaceaekrasnodrzewowate



Rhizophoraceaekorzeniarowate






Irvingiaceaeirwingiowate



Pandaceae





Ochnaceaeochnowate





Clusiaceaekluzjowate



Bonnetiaceae





Calophyllaceaegumiakowate




Hypericaceaedziurawcowate



Podostemaceaezasennikowate







Podział[5]
  • rodzaj: Ctenolophon D. Oliver, Trans. Linn. Soc. London 28: 516. post 3 Jul 1873[4]
    • Ctenolophon englerianus Mildbr.
    • Ctenolophon parvifolius Oliv.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03]  (ang.).
  3. a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
  4. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
  5. a b Ctenolophon. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
  6. a b c Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 115. ISBN 1-55407-206-9.
Identyfikatory zewnętrzne (takson monotypowy):
  • GBIF: 3644239
  • identyfikator iNaturalist: 71486
  • IPNI: 77126605-1
  • ITIS: 896777
  • NCBI: 125020
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77126605-1
  • identyfikator Tropicos: 100352709
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 183010