Dajr Jasin

‏دير ياسين‎

Dajr Jasin, lata 30. XX wieku

Państwo

Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

780 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności

610

Data zniszczenia

9 kwietnia 1948

Powód zniszczenia

atak bojówek Irgun i Lechi

Obecnie

Giwat Sza’ul, Har Nof

Położenie na mapie Mandatu Palestyny

31°47′08,5″N 35°10′40,7″E/31,785694 35,177972

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Dajr Jasin (arab. دير ياسين) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku sił żydowskich organizacji paramilitarnych Irgun i Lechi w dniu 9 kwietnia 1948 roku. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin.

Położenie

Dajr Jasin leżała na wschodnich zboczach wzgórza o wysokości 800 metrów n.p.m. w Górach Judzkich, w odległości 5 km na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 roku do wsi należały ziemie o powierzchni 285,7 ha. We wsi mieszkało wówczas 610 osób^[1].

Własność gruntów	Powierzchnia gruntów [ha]
Arabowie	270,1
Żydzi	15,3
publiczne	0,4
Razem	285,7

Rodzaj użytkowanych gruntów	Powierzchnia arabska [ha]	Powierzchnia żydowska [ha]
uprawy oliwek	20	0
uprawy zbóż	75,6	11
nieużytki	193,6	4,3
zabudowane	1,2	0

Historia

Dajr Jasin została zidentyfikowana jako jedna z wiosek będących w XII wieku lennem Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie^[2]. W wyniku I wojny światowej, w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy utworzyli Mandat Palestyny. W okresie panowania Brytyjczyków Dajr Jasin była małą wsią, która rozwijała się na przedmieściach Zachodniej Jerozolimy, w sąsiedztwie żydowskich osiedli Moca, Beit ha-Kerem, Giwat Sza’ul i Jefeh Nof. Od miasta oddzielała ją dolina obsadzona sadami fig, migdałów i oliwek^[1].

Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 zakładała podział Palestyny na dwa państwa: żydowskie i arabskie. Plan podziału przyznawał obszar wioski Dajr Jasin międzynarodowej strefie obejmującej Jerozolimę i Betlejem. Strefa międzynarodowa (Jerusalem Corpus Separatum) miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez Narody Zjednoczone, które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc chrześcijaństwa, islamu i judaizmu w obu miastach^[3]^[4]. Żydzi zaakceptowali plan podziału^{[potrzebny przypis]}, jednak Arabowie odmówili co doprowadziło dzień później do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Mieszkańcy Dajr Jasin starali się zachować rozejm z sąsiednimi osiedlami żydowskimi. Pomimo to, w dniu 9 kwietnia 1948 roku żydowskie organizacje paramilitarne Irgun i Lechi zaatakowały wieś. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin, w której zginęło 107 muzułmanów (11 z nich było uzbrojonych), a 12 zostało rannych^[5]. 25 mieszkańców zostało rozstrzelanych po bitwie, a ich zwłoki wrzucono do kamieniołomu^[6]. Pozostali uciekli lub zostali wypędzeni ze wsi przez żydowskich bojowników. Większość budynków wyburzono^[1].

Miejsce obecnie

W 1949 roku na miejscu wyburzonej wioski religijni Żydzi utworzyli w 1949 roku osadę Giwat Sza’ul Bet, którą później przyłączono do jerozolimskiej dzielnicy Giwat Sza’ul. W 1980 roku pozostałe jeszcze ruiny wyrównano z ziemią, aby w ten sposób umożliwić budowę nowych domów^[7].

Wiele domów wsi wciąż stoi na wzgórzu i zostały włączone do izraelskiego szpitala dla umysłowo chorych, który powstał na tym miejscu. Niektóre domy stojące poza ogrodzeniem terenu szpitala, są wykorzystywane do celów mieszkaniowych i komercyjnych, lub jako magazyny. Poza ogrodzeniem rosną drzewa - chleb świętojański, drzewa migdałowe i drzewa oliwne. Kilka studni znajduje się na południowo-zachodnim skraju terenu. Stary cmentarz wiejski jest w południowo-wschodniej części terenu, jest zaniedbany i zagrożony przez budowę autostrady, która jest budowana przy wzgórzu wiejskim. Jeden wysoki cyprys stoi na środku cmentarza.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski^[1]:

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Welcome To Dayr Yasin. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
↑ Kitchener 1883 ↓, s. 11.
↑ United Nations General Assembly Resolution 181. [w:] The Avalon Project – Yale Law School [on-line]. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
↑ Kananah 1988 ↓, s. 5, 57.
↑ Gelber 2006 ↓, s. 312.
↑ Chomsky 1983 ↓, s. 166.

Bibliografia

Noam Chomsky: The Fatefull Triangle. South End Press, 1983. ISBN 0-89608-187-7.
Yoav Gelber: Palestine 1948. Brighton: Sussex Academic Press, 2006. ISBN 978-1-84519-075-0.
Sharif Kananah, Nihad Zaytuni: Deir Yassin القرى الفلسطينية المدمرة (Destroyed Palestinian Villages). Birzeit University Press, 1988.
H.H. Kitchener, Claude Reignier Conder: The Survey of Western Palestine: Memoirs of the Topography, Orography, Hydrography, and Archaeology. London: Committee of the Palestine Exploration Fund, 1883.

Wsie arabskie w Palestynie wyludnione w 1948 roku

Dystrykt Akki	Al-Amka Al-Bassa Al-Birwa Arab as-Samnija Chirbat Dżiddin Chirbat Iribbin Dajr al-Kasi Ad-Damun Al-Ghabisijja Ikrit Al-Kabri Kafar Inan Kuwajkat Al-Manszijja Al-Mansura Mi’ar An-Nabi Rubin An-Nahr Ar-Ruwajs As-Sumajrijja Suhmata Suruh At-Tall Tarbicha Tarszicha Umm al-Faradż Az-Zib
Dystrykt Bajsanu	Arab al-Arida Arab al-Bawati Arab as-Safa Al-Aszrafija Bajsan Al-Bira Al-Chunajzir Danna Dżabbul Farwana Al-Fatur Al-Ghazzawija Al-Hamidija Al-Hamra Jubla Kafra Kaukab al-Hawa Kumja Masil al-Dżizl Al-Mazar Al-Murassas As-Sachina As-Samirija Sirin At-Taka Tall asz-Szauk At-Tira Umm Adżra Umm Sabuna Zaba Az-Zawija
Dystrykt Beer Szewy	Audża al-Hafir Al-Chalasa Al-Dżammama Al-Imara
Dystrykt Dżaninu	Ajn al-Mansi Al-Dżaufa Ladżdżun Al-Mazar Nuris Zirin
Dystrykt Gazy	Arab Sukrir Bajt Affa Bajt Daras Bajt Dżirdża Bajt Tima Barbara Barka Al-Batani al-Gharbi Al-Batani asz-Szarki Bil’in Burajr Al-Chisas Dajr Sunajd Dimra Al-Dżaladija Al-Dżija Dżulis Al-Dżura Dżusajr Al-Faludża Hamama Hatta Hiribja Hudż Hulajkat Ibdis Irak al-Manszija Irak Suwajdan Isdud Jasur Karatija Kastina Kaufacha Kaukaba Al-Masmija al-Kabira Al-Masmija as-Sagira Al-Muharraka Nadżd Ni’ilja As-Sawafir al-Gharbija As-Sawafir asz-Szamalija As-Sawafir asz-Szarkija Simsim Summil Tall at-Turmus
Dystrykt Hajfy	Abu Szusza Abu Zurajk Ajn Ghazal Ajn Haud Arab al-Fukara Arab an-Nufajat Arab Zahrat ad-Dumajri Atlit Balad asz-Szajch Barrat Kisarja Burajka Al-Burdż Al-Butajmat Chirbat Kumbaza Chirbat Lid Chirbat as-Sarkas Chirbat Sasa Chirbat as-Sawamir Chirbat asz-Szuna Chubbajza Dalijat ar-Rauha Ad-Dumun Dżaba Al-Dżalama Al-Ghubaja al-Fauka Al-Ghubaja at-Tahta Hausza Idżzim Jadżur Kabara Al-Kafrajn Kafr Lam Kamun Kannir Al-Kasajir Kira Kisarja Al-Manara Al-Mansi Al-Mansura Al-Mazar An-Naghnaghijja Ar-Rihanija Sabbarin As-Sarafand As-Sindijana Tantura At-Tira Umm asz-Szauf Umm az-Zinat Wa’arat as-Sarris Wadi Ara
Dystrykt Hebronu	Adżdżur Bajt Dżibrin Bajt Nattif Barkusja Dajr ad-Dubban Dajr an-Nachchas Al-Dawajima Al-Kubajba Kudna Mughallis Ra’na Tall as-Safi Umm Burdż Zajta Az-Zakarija Zikrin
Dystrykt Jafy	Al-Abbasijja Abu Kabir Abu Kiszk Bajt Dadżan Bijar Adas Al-Chajrija Al-Dżammasin al-Gharbi Al-Dżammasin asz-Szarki Dżarisza Fadżdża Idżlil al-Kiblija Idżlil asz-Szamalija Jazur Kafar Ana Al-Masdżid al-Haram Al-Masudija Al-Mirr Al-Muwajlih Rantija As-Safirija Sakija Salama As-Sawalima Asz-Szajch Muwannis Wilhelma
Dystrykt Jerozolimy	En Kerem Akkur Allar Artuf Bajt Itab Bajt Mahsir Bajt Nakkuba Bajt Sul Bajt Umm al-Majs Al-Burajdż Dajr Aban Dajr Amr Dajr al-Hawa Dajr Jasin Dajr Rafat Dajr asz-Szajch Dżarasz Al-Dżura Islin Ism Allah Iszwa Al-Kabu Kalunja Kasla Al-Kastal Al-Lauz Lifta Al-Malha Nitaf Ras Abu Ammar Sara Saris Sataf Suba Sufla Szajch Badr At-Tannur Al-Umur Al-Waladża
Dystrykt Nazaretu	Indur Malul Al-Mudżajdil Saffurija
Dystrykt Ramli	Abu al-Fadul Abu Szusza Adżandżul Akir Bajt Dżiz Bajt Far Bajt Nabala Bajt Susin Bajt Szanna Al-Barrija Barfilija Baszszit Bir Ma’in Bir Salim Al-Burdż Al-Buwajra Al-Chajma Charruba Chulda Dajr Abu Salama Dajr Ajjub Dajr Muhajsin Dajr Tarif Danijal Ad-Duhajrijja Dżilja Dżimzu Al-Hadisa Idnibba Innaba Jibna Katra Kazaza Al-Kubab Al-Kubajba Kula Al-Kunajisa Al-Latrun Lidda Al-Madżar Madżdal Jaba Al-Muchajzin Al-Mansura Al-Muzajri’a An-Na’ani An-Nabi Rubin Ramla Sadżad Sajdun Salbit Sarafand al-Amar Sarafand al-Charab Szahma Szilta At-Tina At-Tira Umm Kalcha Wadi Hunajn Zakarijja Zarnuka
Dystrykt Safedu	Abil al-Kamah Al-Abisijja Akbara Ajn az-Zajtun Alma Ammuka Arab asz-Szamalina Arab az-Zubajd Bajsamun Birijja Al-Butajha Al-Buwajzijja Al-Chalisa Chan ad-Duwajr Chijam al-Walid Al-Chisas Dajszum Dallata Ad-Dawwara Ad-Dirbaszijja Ad-Dirdara Dżahula Al-Dżauna Dżubb Jusuf Fara Farradijja Fir’im Ghabbatijja Ghuraba Al-Hamra Harrawi Hunin Al-Husajnijja Jarda Kabba’a Kadas Kaddita Al-Kudajrijja Kafar Birim Kajtijja Karraza Kirad al-Bakkara Kirad al-Ghannama Lazzaza Madahil Al-Malkijja Mallaha Al-Manara Al-Mansura Mansurat al-Chajt Al-Manszijja Marus Mirun Mughar al-Chajt Al-Muftachira Al-Muntar An-Nabi Jusza An-Naima Ar-Ras al-Ahmar Sabalan Safsaf Saliha As-Salihijja As-Sammui As-Sanbarija Sa’sa Asz-Szauka at-Tahta Asz-Szuna Tajtaba Tulajl Al-Ulmanija Al-Urajfija Al-Wajzija Az-Zahirijja at-Tahta Az-Zangharija Az-Zawija Az-Zuk al-Faukani Az-Zuk at-Tahtani
Dystrykt Tyberiady	Aulam Ad-Dalhamija Chirbat al-Wara as-Sauda Ghuwajr Abu Szusza Hadasa Al-Hamma Hittin Jakuk Kafar Sabat Lubja Madhar Al-Madżdal Al-Manara Al-Mansura Al-Manszija Nasir ad-Din Nimrin An-Nukajb As-Samakija Samach As-Samra Asz-Szadżara At-Tabigha Al-Ubajdijja
Dystrykt Tulkarm	Bajjarat Hannun Al-Dżalama Chirbat al-Manszija Chirbat az-Zababida Chirbat Bajt Lid Chirbat Zalafa Fardisja Ghabat Kafar Sur Kafr Saba Kakun Al-Manszija Miska Ramal Zajta Tabsur Umm Chalid Wadi al-Hawaris Wadi Kabbani