Dodge

Ten artykuł dotyczy marki samochodu. Zobacz też: inne znaczenia.

Dodge

Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Michigan
Siedziba	Auburn Hills
Data założenia	1914
Prezes	Timothy Kuniskis (CEO)
Udziałowcy	Stellantis (100%)
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Dodge – amerykański producent samochodów z siedzibą w Auburn Hills działający od 1913 roku. Należy do międzynarodowego koncernu Stellantis.

Historia

Początki

Przedsiębiorstwo pod firmą Dodge Brothers Bicycle & Machine Factory, założone pod koniec XIX wieku przez braci Dodge: Johna Francisa i Horace Elgina, produkowało rowery oraz części maszyn^[1]. W 1901 r. fabrykę przeniesiono do Detroit w Michigan, gdzie powstawało centrum rodzącego się amerykańskiego przemysłu motoryzacyjnego. Fabryka rozpoczęła produkcję wysokiej jakości łożysk, a jej głównym klientem była firma motoryzacyjna Oldsmobile. W 1902 r. Dodge podpisał kontrakt z Fordem na dostawę silników i innych elementów do modelu Ford T^[2].

Począwszy od 1914 Dodge rozpoczął produkcję własnego samochodu, wzorowanego na modelu Ford T, znacznie lepiej wyposażonego i droższego^[3]. Model ten stał się popularny wśród amerykańskiej klasy średniej. Od tego momentu marka Dodge zaczęła być szerzej znana. W okresie I wojny światowej Dodge podpisał kontrakt z armią na dostawę ciężarówek^[4]. Po zakończeniu wojny kontynuowano ich produkcję jako pojazdy cywilne. W 1925 r. Dodge Brothers Company została zakupiona przez Dillon, Read and Co. za rekordową jak na owe czasy sumę 146 milionów dolarów. W trzy lata później 31 lipca 1928 Chrysler zakupił przedsiębiorstwo. Dodge stał się znaną i popularną marką w całej Ameryce.

Chrysler i DaimlerChrysler

W koncernie Chryslera Dodge pozycjonowany był w drugiej połowie XX wieku jako marka pomiędzy mniej prestiżowym Plymouthem, a Chryslerem^[5]. Oferta modelowa tej firmy pozostawała ściśle zintegrowana z innymi konstrukcjami ówczesnego koncernu Chrysler, co przejawiało się licznymi przypadkami tzw. badge engineering. Na przełomie lat 70. i 80. gamę Dodge zasiliły nie tylko odpowiedniki Plymouthów i Chryslerów, ale i Mitsubishi, które pozostawało w tamtym czasie w silnym sojuszu z amerykańskimi partnerami w ramach spółki Diamond-Star Motors^[6].

Do końca XX wieku oferta Dodge'a zachowywała zróżnicowany charakter - znajdowały się w niej zarówno samochody o bardziej budżetowym i przystępnym charakterze jak Colt czy Spirit, jak i pojazdy większe oraz topowe, o sportowym charakterze. Początek XXI wieku, który zbiegł się z powstaniem nowego sojuszu DaimlerChrysler, przyniósł obszerną modernizację gamy modelowej. Premiera pierwszego od lat współczesnego Dodge'a Chargera była początkiem powrotu firmy do oferowania klasycznych, sportowych samochodów, co uzupełnił debiut nowego Challengera w 2007 roku. W międzyczasie, Dodge rozpoczął także globalną ekspansję za pomocą kompaktowego Calibera, który trafił do oficjalnej sprzedaży także w Europie i odniósł tam duży sukces^[7]. Ambitne plany rozwoju oferty wyrażał także duży nacisk na prezentacje prototypów, które w późnych latach dwutysięcznych debiutowały rokrocznie i zwiastować miały produkcyjne odpowiedniki.

FCA i Stellantis

Powstanie na początku drugiej dekady XXI wieku nowego koncernu Fiat Chrysler Automobiles przyniosło zmierzch pozycji rynkowej Dodge'a. W 2011 firmę wycofano z rynku europejskiego, a w kolejnych latach gamę modelową stopniowo okrajano z kolejnych pojazdów bez prezentowania nowych konstrukcji w zamian. Producent położył za to nacisk na rozwój kolejnych wersji specjalnych modeli Charger i Challenger oraz flagowego SUV-a Durango. Z końcem drugiej dekady XXI wieku wycofano się z Australii i Ameryki Południowej, ograniczając zasięg rynkowy do Stanów Zjednoczonych, Kanady i Meksyku. Z kolei po wycofaniu produkowanego przez 13 lat crossovera Journey w 2020 roku, gama Dodge'a przyjęła rekordowo małe rozmiary i ograniczyła się do 3 samochodów^[8].

Nowym otwarciem dla zmarginalizowanej jak nigdy przedtem amerykańskiej firmy okazało się powstanie w 2021 roku nowego koncernu Stellantis po fuzji FCA i PSA. Przewodzony odtąd przez Carlosa Tavaresa konglomerat zapowiedział politykę modernizacji oferty modelowej wszystkich z podległych marek, stawiając przy tym nacisk na elektryfikację oferty^[9]. Pierwsze rezultaty przyszły w sierpniu 2022, kiedy to Dodge zaprezentował pierwszy od 10 lat nowy model samochodu w postaci kompaktowego SUV-a Hornet powstałego we współpracy z Alfa Romeo^[10]. Dzień później przedstawiono też pierwszy od 13 lat prototyp w postaci zapowiedzi pierwszego elektrycznego muscle cara firmy - Dodge Charger Daytona SRT Concept^[11]. Samochód zadebiutował w seryjnej postaci w marcu 2024, zarówno jako coupe, jak i fastback, w wariancie elektrycznym i spalinowym^[12].

Dodge w Stanach Zjednoczonych

Obecnie produkowane

Samochody sportowe

• Charger Daytona

Samochody elektryczne

• Charger Daytona EV

SUV-y

• Hornet
• Durango

Historyczne

Dodge w Meksyku

W porównaniu do innych rynków w Ameryce Północnej, Dodge zachował na przestrzeni lat w Meksyku dużą autonomię pod względem kształtowania oferty modelowej. Początkowo rozbieżności względem Stanów Zjednoczonych, podobnie jak w przypadku Kanady, przejawiały się oferowaniem wybranych modeli marki jako Chrysler – jak chociażby sedana Dynasty^[13]. W 1998 roku Dodge opracował kolejny model z przeznaczeniem wyłącznie na rynek meksykański – trzecią generację SUV-a Ramcharger^[14].

Pod koniec lat 90. XX wieku meksykański oddział Dodge zawarł współpracę z południowokoreańskim Hyundaiem w celu uzupełnienia lokalnej oferty o miejskie samochody mogące konkurować z konstrukcjami General Motors, Forda i Volkswagena. W ten sposób do sprzedaży trafił model Verna będący bliźniakiem Hyundaia Accenta i mały model Atos oferowany pod znaczkiem Hyundaia, ale w salonach Dodge^[15]. W pierwszej połowie drugiej dekady XXI wieku współpraca z Hyundaiem została zakończona, a lokalne modele Attitude i Neon pochodzą odpowiednio z oferty Mitsubishi i Fiata, będąc jedynymi konstrukcjami specyficznymi tylko dla oferty Dodge w Meksyku^[16].

Obecnie produkowane

Samochody osobowe

• Attitude

Samochody sportowe

• Charger
• Challenger

SUV-y

• Journey
• Durango

Historyczne

• Super Bee (1970–1980)
• Magnum (1981–1988)
• Avenger (1994–2000)
• Ramcharger (1974–2001)
• Ram Van (1971–2003)
• Neon (1994–2005)
• Atos (1997–2005)
• Verna (1999–2005)
• Stratus Coupe (2000–2005)
• Stratus (1995–2006)
• Magnum (2004–2008)
• 1000 (2006–2008)
• Breeze (2008)
• Ram (1981–2010)
• Dakota (1987–2010)
• H100 Pickup (1996–2010)
• Caliber (2006–2012)
• Nitro (2006–2012)
• i10 (2007–2013)
• Avenger (2008–2014)
• Dart (2012–2016)
• Viper (1992–2017)
• Vision (2012–2019)
• Caravan (1983–2020)
• Neon (2016–2021)

Dodge w Ameryce Południowej

Na przestrzeni lat Dodge rozwinął także swoją obecność na wielu rynkach Ameryki Południowej, zajmując się w większości importem północnoamerykańskich modeli, z czasem dywersyfikując lokalne portfolia o modele regionalne. W Brazylii był to np. model Polara powstały w ramach współpracy z brytyjskim Rootes, a w Argentynie ten sam model, tyle że oferowany jako Dodge 1800^[17]. W 1981 roku Dodge wycofał się z Argentyny, sprzedając swoje lokalne operacje niemieckiemu Volkswagenowi. W Brazylii z kolei marka zachowała marginalną pozycję rynkową, montując i importując różne modele z rynku Ameryki Północnej^[17]. Amerykańska firma opuściła ten rynek w 2020 roku po tym jak zakończyła tam sprzedaż ostatniego modelu, crossovera Journey^[18].

Dużą autonomię zachował oddział marki w Wenezueli. W latach 2002–2009, w ramach współpracy z południowokoreańskim Hyundaiem oferowano model Brisa będący lokalną odmianą modeli Accent i Getz, w ostatnim etapie funkcjonowania Dodge'a w tym regionie jedynym modelem był miejski sedan Forza będący importowanym z Brazylii Fiatem Siena^[19].

Historyczne

• Charger (1966–1978)
• Dart (1970–1981)
• Polara (1977–1981)
• Magnum (1979–1981)
• Dakota (1998–2001)
• Trazo (2008)
• Brisa (2002–2009)
• Forza (2013–2019)
• Journey (2007–2020)

Dodge w Australii

Wraz z intensywnym rozwojem australijskiego oddziału marki Chrysler, w latach 60. XX wieku zdecydowano się wprowadzić do sprzedaży w tym regionie także markę Dodge. Początkowo ofertę oparto wyłącznie na budowanym lokalnie modelu Phoenix, a w 1965 roku ofertę uzupełniła także bliźniacza odmiana modelu Valiant Utility o nazwie Utility. Pełniła ona funkcję tańszej i bardziej użytkowej odmiany. Wraz z zakończeniem jej produkcji w 1975 roku, Dodge opuścił Australię^[20].

Marka powróciła krótkotrwale w 2006 roku, wprowadzając do sprzedaży model Caliber. Z czasem portfolio poszerzono m.in. o model Nitro i Avenger, a ostatnim oferowanym pojazdem został crossover Journey. Wraz z wycofaniem go ze sprzedaży w 2016 roku, Dodge wycofał się z rynku australijskiego^[21].

Historyczne

• Kingsway (1953–1957)
• Custom Royal (1958–1960)
• Phoenix (1960–1973)
• Utility (1965–1975)
• Caliber (2006–2012)
• Nitro (2006–2012)
• Avenger (2007–2012)
• Journey (2008–2016)

Modele koncepcyjne

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona firmy Dodge (ang.)