Dystrykt krakowski
Dystrykt krakowski, okręg krakowski (niem. Distrikt Krakau) – jednostka administracyjna Generalnego Gubernatorstwa ze stolicą w Krakowie, istniejąca od 26 października 1939[1] do 18 stycznia 1945[2]. Populacja dystryktu w 1943 roku wynosiła ok. 4 mln osób[3].
Władze dystryktu
- Władze dystryktu (Der Gouverneur des Distrikts Krakau, od 1941 r. – Distriktschef)
- Gubernatorzy, Siedziba Kraków, Adolf-Hitler-Platz 27
- SS-Brigadeführer Dr Otto Wächter: 26 października 1939 – 22 stycznia 1942
- SS-Brigadeführer Dr Richard Wendler: 31 stycznia 1942 – 26 maja 1943
- wicegubernator Ludwig Losacker: 24 lutego 1943 – 10 października 1943
- SS-Brigadeführer Dr Kurt Ludwig Burgsdorff: 23 listopada 1943 – 18 stycznia 1945
- Szef Urzędu – Der Amtschef, siedziba Kraków, Oleanderstraße 4
- Dr. Elsenlohr
- Dowódca SS i Policji – Der SS- und Polizeiführer:
- SS-Gruppenführer Hans Zech
- SS-Oberführer Julian Scherner
Powiaty
- Der Stadthauptmann der Stadt - Kreisfreie Stadt Krakau pod kierownictwem:
- Ernst Zörner – 29 sierpnia 1939 – 21 lutego 1940
- Carl Gottlob Schmid – 21 lutego 1940 – 31 marca 1941
- Rudolf Pavlu – 1 kwietnia 1941 – 30 kwietnia 1943
- Josef Krämer – 1 maja 1943 – stycznia 1945
- Kreishauptmannschaft – Landkreis Debica z Landkommissariaten w Tarnobrzegu i Mielcu pod kierownictwem:
- Alfons Oswald – 15 grudnia 1939 – 22 czerwca 1941
- Ernst Schlüter – 23 października 1941 – 27 maja 1943
- Hans-Walter Zinser – 1 listopada 1943 – 1944
- Kreishauptmannschaft – starostwo Jasło pod kierownictwem:
- Ludwig Losacker – wrzesień 1939 – 14 stycznia 1941
- Otto Bauer – połowa stycznia 1941 – luty 1941
- Walter Gentz – 10 lutego 1941 – zakończenie okupacji
- Kreishauptmannschaft – starostwo Jaroslau pod kierownictwem:
- Carl Hermann Rieger – utworzenie – koniec lutego 1940
- Georg Eisenlohr – 18 marca 1940 – 9 lutego 1942
- Werner Renz – 1942–1943
- Michael Andreas Zuzic – 4 marca 1943
- Kreishauptmannschaft – starostwo Powiat Krakau-Land
- Egon Höller – października 1939 – 4 lutego 1942
- Albert Schaar – 1 czerwca 1942 – 1944
- Kreishauptmannschaft – Landkreis Krosno (utworzony 3 listopada 1941)
- Kreishauptmannschaft – starostwo Miechów pod kierownictwem:
- Eduard Boos – początek – 13 grudnia 1939
- Wilhelm Engler – 13 grudnia 1939 – 11 stycznia 1940
- Hans-Walter Zinser – 11 stycznia 1940 – lipiec 1941
- Alfons Kalpers – 1 sierpnia 1941 – 1945
- Kreishauptmannschaft – starostwo Neu-Sandez
- Landkommissariat Limanowa wyodrębniony ze starostwa Neu-Sadez
- Kreishauptmannschaft – starostwo Neumarkt
- Kreishauptmannschaft – Landkreis Przemysl (utworzony 3 listopada 1941)
- Kreishauptmannschaft – starostwo Reichshof (Rzeszów)
- Kreishauptmannschaft – Landkreis Sanok
- Kreishauptmannschaft – starostwo Tarnów
Miejscowości
Lista stu największych miejscowości w dystrykcie krakowskim w 1943 roku[4].
Miejscowość | Status | Liczba mieszkańców 1.III.1943 | Powiat | Gmina |
---|---|---|---|---|
Krakau | miasto | 318924 | Krakau-Stadt | Krakau-Stadt |
Przemyśl | miasto | 48156 | Przemysl | Przemyśl |
Tarnow | miasto | 39408 | Tarnow | Tarnow |
Reichshof | miasto | 30920 | Reichshof | Reichshof |
Neu-Sandez | miasto | 27037 | Neu-Sandez | Neu-Sandez |
Jaroslau | miasto | 21147 | Jaroslau | Jaroslau |
Jaslo | miasto | 17564 | Jaslo | Jaslo |
Krosno | miasto | 17273 | Krosno | Krosno |
Zakopane | miasto | 16608 | Neumarkt | Zakopane |
Landshut | miasto | 16401 | Jaroslau | Landshut |
Skawina | miasto | 13958 | Krakau-Land | Skawina |
Dębica | miasto | 12202 | Debica | Dębica |
Bochnia | miasto | 12012 | Krakau-Land | Bochnia |
Sanok | miasto | 11936 | Sanok | Sanok |
Neumarkt | miasto | 11132 | Neumarkt | Neumarkt |
Ropczyce | miasto | 10954 | Debica | Ropczyce |
Mielec | miasto | 9480 | Debica | Mielec |
Wieliczka | miasto | 8776 | Krakau-Land | Wieliczka |
Kalwaria | miasto | 7791 | Krakau-Land | Kalwaria |
Przeworsk | miasto | 6856 | Jaroslau | Przeworsk |
Zawoja | wieś | 6707 | Neumarkt | Zawoja |
Rabka | wieś | 6597 | Neumarkt | Rabka |
Stalowa Wola | miasto | 6471 | Jaroslau | Nisko |
Miechów | miasto | 6392 | Miechów | Miechów |
Lesko | miasto | 6199 | Sanok | Lesko |
Myślenice | miasto | 6174 | Krakau-Land | Myślenice |
Wolbrom | miasto | 6083 | Miechów | Wolbrom |
Krynica-Zdrój | miasto | 6058 | Neu-Sandez | Krynica-Zdrój |
Nisko | miasto | 5774 | Jaroslau | Nisko |
Gorlice | miasto | 5774 | Jaslo | Gorlice |
Ochotnica | wieś | 5334 | Neumarkt | Ochotnica |
Niepołomice | miasto | 5142 | Krakau-Land | Niepołomice |
Alt Sandez | miasto | 5105 | Neu-Sandez | Alt Sandez |
Piwniczna | miasto | 4720 | Neu-Sandez | Piwniczna |
Słomniki | miasto | 4563 | Miechów | Słomniki |
Leżajsk | miasto | 4498 | Jaroslau | Leżajsk |
Słopnice | wieś | 4450 | Neu-Sandez | Tymbark |
Tarnobrzeg | miasto | 4410 | Debica | Tarnobrzeg |
Żołynia | wieś | 4361 | Jaroslau | Żołynia |
Borzęcin | wieś | 4315 | Tarnow | Borzęcin |
Rakszawa | wieś | 4301 | Jaroslau | Żołynia |
Mościce | wieś | 4285 | Tarnow | Mościce |
Korczyna | wieś | 4271 | Krosno | Korczyna |
Rozwadów | miasto | 4129 | Debica | Rozwadów |
Rudnik | miasto | 4004 | Jaroslau | Rudnik |
Jodłowa | wieś | 3881 | Jaslo | Jodłowa |
Markowa | wieś | 3875 | Jaroslau | Markowa |
Błażowa | wieś | 3773 | Reichshof | Błażowa |
Iwonicz | wieś | 3720 | Krosno | Iwonicz |
Jadowniki Podgórne | wieś | 3677 | Tarnow | Okocim |
Dąbrowa | miasto | 3657 | Tarnow | Dąbrowa |
Wola Zarczycka | wieś | 3630 | Jaroslau | Wola Zarczycka |
Osielec | wieś | 3614 | Neumarkt | Bystra |
Kazimierza Wielka | wieś | 3610 | Miechów | Kazimierza Wielka |
Dobromil | miasto | 3590 | Przemysl | Dobromil |
Kamień | wieś | 3585 | Jaroslau | Kamień |
Biecz | miasto | 3571 | Jaslo | Biecz |
Mszana Dolna | wieś | 3558 | Neu-Sandez | Mszana Dolna |
Szczawnica | wieś | 3508 | Neumarkt | Szczawnica |
Radgoszcz | wieś | 3497 | Tarnow | Radgoszcz |
Maków | miasto | 3484 | Neumarkt | Maków |
Kressendorf | miasto | 3450 | Krakau-Land | Kressendorf |
Sułkowice | wieś | 3401 | Krakau-Land | Landskron |
Pcim | wieś | 3384 | Krakau-Land | Pcim |
Pstrągowa | wieś | 3311 | Reichshof | Czudec |
Muszyna | miasto | 3309 | Neu-Sandez | Muszyna |
Brzozów | miasto | 3248 | Krosno | Brzozów |
Siepraw | wieś | 3247 | Krakau-Land | Siepraw |
Krynica Wieś | wieś | 3245 | Neu-Sandez | Krynica Wieś |
Brzeziny | wieś | 3236 | Debica | Wielopole Skrzyńskie |
Moszczenica | wieś | 3223 | Jaslo | Moszczenica |
Grębów | wieś | 3221 | Debica | Grębów |
Izdebki | wieś | 3201 | Krosno | Przysietnica |
Zubsuche | wieś | 3162 | Neumarkt | Poronin |
Wesoła | wieś | 3155 | Krosno | Nozdrzec |
Skała | miasto | 3154 | Miechów | Skała |
Bratkowice | wieś | 3139 | Reichshof | Świlcza |
Jeżowe | wieś | 3137 | Jaroslau | Jeżowe |
Grodzisko Górne | wieś | 3095 | Jaroslau | Grodzisko Dolne |
Ropa | wieś | 3086 | Jaslo | Ropa |
Staromieście | wieś | 3080 | Reichshof | Trzebownisko |
Chyrów | miasto | 3071 | Przemysl | Chyrów |
Pilzno | miasto | 3058 | Debica | Pilzno |
Rzędzin | wieś | 3057 | Tarnow | Gumniska |
Tuchów | miasto | 3047 | Tarnow | Tuchów |
Łubno | wieś | 3041 | Krosno | Dynów |
Domaradz | wieś | 3038 | Krosno | Domaradz |
Besko | wieś | 3030 | Sanok | Zarszyn |
Wola Rzędzińska | wieś | 3021 | Tarnow | Gumniska |
Dobczyce | miasto | 3020 | Krakau-Land | Dobczyce |
Kolbuszowa Górna | wieś | 3018 | Reichshof | Kolbuszowa |
Hyżne | wieś | 3016 | Reichshof | Hyżne |
Niechobrz | wieś | 3011 | Reichshof | Racławówka |
Przybyszówka | wieś | 2977 | Reichshof | Świlcza |
Osobnica | wieś | 2963 | Jaslo | Jaslo |
Rokietnica | wieś | 2922 | Jaroslau | Chłopice |
Chmielnik | wieś | 2887 | Reichshof | Tyczyn |
Czarny Dunajec | wieś | 2886 | Neumarkt | Czarny Dunajec |
Grodzisko Dolne | wieś | 2882 | Jaroslau | Grodzisko Dolne |
Stara Wieś | wieś | 2881 | Neu-Sandez | Limanowa |
Prasa okupacyjna
- „Goniec Krakowski”
Polska administracja
Na terenie dystryktu działała polska administracja podziemna, kontynuująca województwo krakowskie[5].
Przypisy
- ↑ Verordnungsblatt des Generalgouverneurs für die Besetzten Polnischen Gebiete = Dziennik Rozporządzeń Generalnego Gubernatora dla Okupowanych Polskich Obszarów / hrsg. vom Amt des Generalgouverneurs. 1939, Nr 1 (26 October) - Nr 15 (31 Dezember)
- ↑ 18 stycznia 1945: data zajęcia Krakowa przez Armię Czerwoną
- ↑ Josef Bühler. Das Generalgouvernement, seine Verwaltung und seine Wirtschaft: Sammlung von Vorträgen der ersten wissenschaftlichen Vorträgsreihe der Verwaltungsakademi des Generalgouvernements. Verwaltungs Akademie. Burgverlag, 1 marca 1943; Distrikt Krakau mit etwa 4 Millionen und Warschau mit 3,3 Millionen folgen. Die Distrikte Radom und Lublin schließen sich mit 2,9 und 2,3 Millionen an. str. 33.
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Polska Podziemna Delegatura Rządu na Kraj. Okręgowa Delegatura – Kraków. [dostęp 2013-01-20].
Bibliografia
- Markus Roth, "Herrenmenschen. Die deutschen Kreishauptleute im besetzten Polen - Karrierewege, Herrschaftspraxis und Nachgeschichte", Göttingen 2009.
Linki zewnętrzne
- Lista powiatów
- Lista miejscowości dystryktu. adressbuch-service.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-04)].
- p
- d
- e
- p
- d
- e
Miasta na prawach powiatu | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Powiaty |
|