Ekologizm

Nie mylić z: Ekologia[1].

Ten artykuł od 2022-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ekologizm lub Enwiromentalizm^[2] (ang. Environmentalism) – kierunek filozoficzny ukształtowany w drugiej połowie XX wieku^[3]. Stanowi rozwinięcie humanizmu o nowe przyrodnicze sumienie człowieka. Zajmuje się problemami ochrony środowiska oraz miejscem człowieka w świecie przyrody. Bada wzajemne zależności między człowiekiem a przyrodą oraz ich wpływ na jakości życia ludzi. Zajmuje się też perspektywą przeżycia populacji ludzi^{[potrzebny przypis]}. Także ogólna nazwa teorii, które zakładają, że kształtowanie się osobowości dokonuje się przede wszystkim pod wpływem środowiska, w tym szczególnie geograficznego^[4].

Ruch ekologiczny

Ruch ekologiczny(inne języki) (termin, który czasami obejmuje ruchy konserwatorskie(inne języki) i zielone) jest zróżnicowanym ruchem społecznym, politycznym i naukowym. Działa na rzecz ochrony środowiska i racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych, aby zapewnić odpowiednią jakość życia (zdrowe powietrze, żywność, czysta woda) i prawidłowy jego rozwój na Ziemi^[5]. Chociaż ruch ten jest reprezentowany przez różnorodne organizacje to, ze względu na włączenie tematyki ochrony środowiska do programu nauczania^[6], ruch ekologiczny ma młodszą grupę demograficzną niż jest to powszechne w przypadku innych ruchów społecznych.

Enwiromentalizm jako ruch zajmuje się szeroko pojętymi kwestiami opresji instytucjonalnej, w tym między innymi: wykorzystywaniem ekosystemów i zasobów naturalnych do generowania odpadów, wyrzucaniem odpadów do społeczności będących w gorszej sytuacji, zanieczyszczeniem powietrza, zanieczyszczeniem wody, słabą infrastrukturą, narażeniem życia organicznego na toksyny, monokulturą, dążeniem do przeciwdziałania polietylenowi (ruch jhola) i różnymi innymi kwestiami. Ze względu na te podziały, ruch ekologiczny można podzielić na następujące główne obszary: nauka o środowisku(inne języki), aktywizm ekologiczny, rzecznictwo ekologiczne i sprawiedliwość ekologiczna^[7].

Ekologizm wolnorynkowy

Ekologizm wolnorynkowy(inne języki) to teoria, według której wolny rynek, prawa własności i prawo deliktów zapewniają najlepsze narzędzia do ochrony zdrowia i zrównoważonego rozwoju środowiska. Teoria ta zakłada, że zarządzanie środowiskiem jest czymś naturalnym, podobnie jak pozbywanie się sprawców zanieczyszczeń i innych agresorów poprzez pozwy indywidualne i zbiorowe^[8].

Ruch klimatyczny

Ruch klimatyczny(inne języki) to międzynarodowy ruch społeczny skupiający się na wywieraniu nacisku na rządy i przemysł w celu podjęcia działań (zwanych również „akcjami klimatycznymi(inne języki)”) dotyczących przyczyn i skutków zmian klimatycznych(inne języki).

Organizacje ekologiczne

 Zobacz też kategorie: Organizacje ekologiczne, Instytucje ochrony środowiska.

Na świecie

Wybrane międzynarodowe organizacje ekologiczne:

• Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody
• Greenpeace
• World Wide Fund for Nature
• BirdLife International
• ClientEarth
• Międzynarodowy Zielony Krzyż

W Polsce

 Zobacz też kategorię: Polskie organizacje ekologiczne.

Najstarszą organizacją ekologiczną w Polsce jest Liga Ochrony Przyrody, która powstała 9 stycznia 1928^[9].

Protesty i kampanie ekologiczne

• Dzień Ziemi
• Dzień bez Samochodu
• Earth First!
• Extinction Rebellion
• Just Stop Oil
• Młodzieżowy Strajk Klimatyczny

Galeria

• 
  Protest ekologistów (eko-aktywistów) przeciwko energii jądrowej w Niemczech (1990)
• 
  Protest przeciwko wylesianiu w Australii (2007)
• 
  Akcja protestacyjna organizacji Greenpeace w elektrowni jądrowej Zwentendorf w Austrii (2009)
• 
  „March Against Monsanto”, Vancouver, Kanada, 25 maj 2013 r.
• 
  Aktywiści klimatyczni w Waszyngtonie, USA (2017)
• 
  Protest ekologistów w San Sebastián, Hiszpania (2021)
• 
  Happening Just Stop Oil przy obrazie Ostatnia Wieczerza w Royal Academy of Arts (2022)
• 
  Blokada drogowa zorganizowana przez aktywistów z organizacji Ostatnie pokolenie(inne języki) (niem. Letzte Generation) na Berlin Hauptbahnhof (2022)

Działacze ekologiczni

 Zobacz też kategorię: Działacze ekologiczni.

Działacz ekologiczny(inne języki) to osoba, która utożsamia się z walką o ochronę środowiska wraz z żyjącymi tam ludźmi i zwierzętami. Do znanych działaczy ekologicznych można zaliczyć^[10]:

• Al Gore
• Alice Hamilton
• Gisele Bundchen
• Greta Thunberg
• Leonardo di Caprio
• Luisa Mell
• Marina Silva
• Vandana Shiva
• Wangari Maathai

Przemoc wobec aktywistów

Działania aktywistów ekologicznych spotykają się czasami ze znaczącą opozycją^[11]. Co roku mordowanych jest na całym świecie ponad 100 działaczy na rzecz ochrony środowiska^[12]. Niektóre z ostatnich ofiar śmiertelnych odnotowano w Brazylii, gdzie aktywiści walczą z wycinką lasów deszczowych Amazonii^[13]. W 2014 r. zamordowano 116 aktywistów ekologicznych^[14], i 185 w 2015 roku^[12]. Ponad 200 aktywistów ekologicznych zostało zamordowanych na całym świecie w okresie od 2016 roku do początku 2018 roku^[15]. Global Witness(inne języki) twierdzi, że w sumie w latach 2012-2022 zabitych zostało 1910 aktywistów, co odpowiada jednemu morderstwu co dwa dni. Według raportu 88 procent wszystkich zabójstw zarejestrowano w Ameryce Łacińskiej^[16][17].

Zobacz też

• Zielona polityka
• Polityka ekologiczna
• Zielony anarchizm
• Ekofilozofia
• Lobbing ekologiczny
• Ekoterroryzm
• Syndrom Bambiego

Przypisy

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Ekologizm

• "History of the environmental movement" (Jeremiah Hall) (ang.)