Epistephium

Epistephium
Ilustracja
Epistephium frederici-augusti
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

waniliowe

Rodzaj

Epistephium

Nazwa systematyczna
Epistephium Kunth
Syn. Pl. 1: 340. 9 Dec 1822[3]
Typ nomenklatoryczny

E. elatum Kunth[3][4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Epistephium – rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje ok. 28[5][6]-30[7] gatunków występujących w tropikalnej części Ameryki Południowej oraz na Antylach. Nazwa rodzajowa epistephes w języku greckim oznacza "ukoronowany" i pochodzi od przypominającego koronę zwieńczenia słupka. Rośliny te rosną na otwartych, trawiastych sawannach oraz w wilgotnych lasach równikowych na nizinach i w niższych położeniach górskich[7].

Kwiat E. lucidum
Kwiat E. sclerophyllum

Morfologia

W większości należą tu okazałe rośliny o pokroju trzciny, osiągające do kilku metrów wysokości. Łodyga u nasady rośnie poziomo przypominając kłącze, po czym wznosi się pionowo ku górze. Pęd zwieńczony jest kwiatostanem, na którym kolejno rozwijają się pojedyncze, okazałe kwiaty. Są one żywo zabarwione, ale na ogół delikatne i krótkotrwałe[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do plemienia Vanilleae w podrodzinie Vanilloideae Szlachetko, stanowiącej jeden ze starszych kladów w obrębie rodziny storczykowatych (Orchidaceae)[2][8][9][10].

Wykaz gatunków[5][6]
  • Epistephium amabile Schltr.
  • Epistephium amplexicaule Poepp. & Endl.
  • Epistephium araracuarae Szlach., Mytnik & Baranow
  • Epistephium brevicristatum R.E.Schult.
  • Epistephium cardonae Szlach. & Kolan.
  • Epistephium chironii Molinari, Carpio & Mend.-Tinc.
  • Epistephium duckei Huber
  • Epistephium elatum Kunth
  • Epistephium ellipticum R.O.Williams & Summerh.
  • Epistephium epiphyticum Szlach. & Kolan.
  • Epistephium frederici-augusti Rchb.f. & Warsz.
  • Epistephium garayi Szlach., Mytnik & Baranow
  • Epistephium hernandii Garay
  • Epistephium kubiyuense Szlach., Mytnik & Baranow
  • Epistephium lamprophyllum Schltr.
  • Epistephium laxiflorum Barb.Rodr.
  • Epistephium lobulosum Garay
  • Epistephium matogrossense Hoehne
  • Epistephium parviflorum Lindl.
  • Epistephium portellianum Barb.Rodr.
  • Epistephium praestans Hoehne
  • Epistephium rhombilabium Szlach., Mytnik & Baranow
  • Epistephium sclerophyllum Lindl.
  • Epistephium sessiliflorum Lindl.
  • Epistephium speciosum Barb.Rodr.
  • Epistephium subrepens Hoehne
  • Epistephium trianae Szlach., Mytnik & Baranow
  • Epistephium williamsii Hook.f.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-23]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-23]  (ang.).
  3. a b Epistephium. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-07-04]. (ang.).
  4. Epistephium. Tropicos.org. [dostęp 2023-04-23].
  5. a b Epistephium. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-04-23].
  6. a b Epistephium. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-04-23].
  7. a b c Nina Rach: Epistephium. [w:] Sobralia [on-line]. [dostęp 2012-07-04]. (ang.).
  8. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2012-07-04]. (ang.).
  9. Mark W. Chase, Kenneth M. Cameron, John V. Freudenstein, Alec M. Pridgeon i inni. An updated classification of Orchidaceae. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 151–174, 1 luty 2015. Linnean Society of London. DOI: 10.1111/BOJ.12234. (ang.). 
  10. Epistephium. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-04-23].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 29436
  • GBIF: 2850032
  • identyfikator iNaturalist: 482717
  • IPNI: 30066245-2
  • NCBI: 78760
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30066245-2
  • identyfikator Tropicos: 40004394