Epsomit
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Inne nazwy | sól gorzka rodzima, reichardtyt | ||
---|---|---|---|
Skład chemiczny | MgSO4•7H2O (heptahydrat siarczanu magnezu) | ||
Twardość w skali Mohsa | 2–2,5 | ||
Przełam | muszlowy, bardzo kruchy | ||
Łupliwość | doskonała | ||
Układ krystalograficzny | |||
Gęstość minerału | 1,68 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | biały, bezbarwny, szary, zielonkawy lub różowy | ||
Rysa | biała | ||
Połysk | szklisty | ||
|
Epsomit – minerał z gromady siarczanów o wzorze MgSO4•7H2O. Ten pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał pod względem chemicznym to uwodniony siarczan magnezu.
Jego nazwa pochodzi stąd, że pierwotnie uzyskiwano go poprzez odparowywanie wód mineralnych mających źródła obok miejscowości Epsom w hrabstwie Surrey w środkowej Anglii.
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju izometrycznym, grubotabliczkowym, słupkowym, igiełkowym, włoskowym. Przyjmuje też postać słupów o przekroju kwadratu (pseudotetragonalnych). Występuje w skupieniach ziarnistych, włóknistych, ziemistych, igiełkowych, proszkowych. Tworzy konkrecje, nacieki, naskorupienia i wykwity. Jest kruchy, przezroczysty, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie (ma słono-gorzki smak). Podgrzany (powyżej 150 °C) przechodzi w kizeryt. Zawiera domieszki niklu, żelaza, kobaltu, manganu, cynku.
Występowanie
Tworzy się w klimacie gorącym i suchym w wyniku odparowania wód słonych jezior magnezowo-siarczanowych. Czasami jest wynikiem ewaporacji morskiej. Na obszarach stepowych, w kopalniach kruszców, dolomitów, węgla kamiennego tworzy wykwity. Spotyka się go w złożach soli potasowej, i potasowo-magnezowej. Współwystępuje z takimi minerałami jak: kizeryt, sylwin, halit.
Miejsca występowania:
- Stany Zjednoczone (Alabama, Arizona, Kalifornia, Kolorado, Connecticut, Georgia, Idaho, Illinois, Indiana, Kentucky, Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Jersey, Nowy Meksyk – wytwarza tu kryształy o długości dochodzącej do 2-3 metrów, Nowy Jork, Ohio, Oklahoma, Pensylwania, Dakota Południowa, Tennessee, Teksas, Utah, Wirginia, Waszyngton, Wisconsin),
- Wielka Brytania (Anglia i Walia),
- w Argentynie, Boliwii, Brazylii, Kanadzie, Chile, Meksyku,
- w Austrii, Czechach, Niemczech, Grecji, Norwegii, Rosji, Słowenii,
- w Maroku,
- W Polsce występuje w Kłodawie i we Wieściszowicach na Dolnym Śląsku.
Zastosowanie
- używany w przemysłach: chemicznym, farbiarskim, cukrowniczym (dodatek do cukru przeciw zbrylaniu się), papierniczym, tekstylnym (impregnat), garbarskim,
- w medycynie (środek przeczyszczający),
- poszukiwany przez kolekcjonerów,
Bibliografia
- J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG ”Spirifer”, Warszawa 2005
- A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wydawnictwo PAE, Warszawa 1993
- A. Bolewski – Mineralogia szczegółowa – Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1965
Linki zewnętrzne
- Galeria: [1]
- Artykuły: [2], [3]
- Britannica: science/epsomite
- Universalis: epsomite
- БРЭ: 4937244
- ЕСУ: 17952
- SNL: epsomitt
- identyfikator minerału w Mindat: 10129, 38358, 14010, 1393