Fryderyk III Mądry
Fryderyk Mądry, portret autorstwa Lucasa Cranacha, 1532 | |||
elektor Saksonii | |||
Okres | od 1486 | ||
---|---|---|---|
Poprzednik | Ernest Wettyn | ||
Następca | |||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | Wettynowie | ||
Data i miejsce urodzenia | 17 stycznia 1463 | ||
Data i miejsce śmierci | 5 maja 1525 | ||
Ojciec | Ernest Wettyn | ||
Matka | Elżbieta Wittelsbach | ||
|
Fryderyk III Wettyn (ur. 17 stycznia 1463 na Zamku Hartenfels w Torgau, zm. 5 maja 1525 w Lochau) – książę saski i elektor Rzeszy Niemieckiej w latach 1486–1525.
Był synem Ernesta, elektora Saksonii, i jego żony Elżbiety Wittelsbach. Jego dziadkami byli: elektor Saksonii Fryderyk II Łagodny i księżniczka Styrii, Karyntii i Krainy Małgorzata Habsburg oraz książę Bawarii Albrecht III Wittelsbach i księżniczka Brunszwiku-Grubenhagen Anna Welf.
Odegrał ważną rolę w rozwoju reformacji, jako protektor Lutra i innych reformatorów, a także zręczny polityk. Do wykładowców założonego przez niego w 1502 roku uniwersytetu w Wittenberdze należeli m.in. Marcin Luter i Filip Melanchton. Chronił Lutra przed atakami przeciwników, wyjednując dla niego u cesarza Karola V nietykalność osobistą podczas Sejmu Rzeszy w Wormacji (1521) oraz ukrywając go w latach 1521–1522 na zamku Wartburg. Był także wielkim mecenasem artystów i poetów[1].
W 1525 roku, na swoim łożu śmierci, przeszedł na luteranizm[potrzebny przypis].
Genealogia
Prapradziadkowie | margrabia Miśni | książę Brunszwiku-Lüneburg | arcyksiążę Austrii, Styrii i Karyntii | książę rawski, płocki, wiski | książę Bawarii | władca Mediolanu | książę Brunszwiku-Grubenhagen | książę Brunszwiku-Getyngi |
Pradziadkowie | elektor Saksonii | arcyksiążę Styrii, Karyntii i Krainy | książę Bawarii | książę Brunszwiku-Grubenhagen | ||||
Dziadkowie | elektor Saksonii | książę Bawarski | ||||||
Rodzice | elektor Saksonii | |||||||
Fryderyk III Wettyn (1463–1525), elektor Saksonii |
Przypisy
- ↑ Wendy Beckett: Historia malarstwa : wędrówki po historii sztuki Zachodu. Warszawa: Arkady, 2007. ISBN 978-83-213-4008-1.
- p
- d
- e
Książęta Saksonii |
| ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elektorzy Saksonii |
| ||||||||||||||||
Królowie Saksonii |
|
- PWN: 3902971
- Britannica: biography/Frederick-III-elector-of-Saxony
- NE.se: fredrik-iii-(1463-1525-f-den-vise-kurfurste-av-sachsen)
- SNL: Fredrik_3._den_vise
- Catalana: 0028166
- DSDE: Frederik_3._den_Vise