Giacomo Meyerbeer

Giacomo Meyerbeer
Ilustracja
Giacomo Meyerbeer
Data i miejsce urodzenia

5 września 1791
Tasdorf

Data i miejsce śmierci

2 maja 1864
Paryż

Gatunki

grand opéra

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Kawaler Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Ernestyński (Saksonia) Order Henryka Lwa (Brunszwik) Kawaler I Klasy Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja) Order „Pour le Mérite” za Naukę i Sztukę Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Zasługi Cywilnej (Saksonia) Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Order Królewski Maksymiliana za Naukę i Sztukę Komandor Orderu Korony Wirtemberskiej Kawaler Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Order Alberta (Saksonia) Order Ernestyński (Saksonia) Order Królewski Korony (Prusy)
Multimedia w Wikimedia Commons

Giacomo Meyerbeer (ur. 5 września 1791 w Tasdorf, zm. 2 maja 1864 w Paryżu) – niemiecki[1] kompozytor operowy, najważniejszy twórca grand opéry, wolnomularz[2].

Życiorys

Meyerbeer urodził się jako Jakob Liebmann Meyer Beer niedaleko Tasdorf (obecnie część Rüdersdorf bei Berlin). Był synem żydowskiego producenta cukru i bankiera Jacoba Judy Herza Beera (1769-1825) i Amalii (Malki) Liebmann Meyer Wulff (1767-1854), córki finansisty Liepmanna Meyera Wulffa, prowadzącej w Berlinie znany salon literacko-muzyczny. Był bratem Wilhelma Beera, bankiera i polityka oraz Michaela Beera, pisarza. W 1810 niemieckie imię Jacob zmienił na włoskie, połączył części nazwiska Meyer i Beer nazywając się odtąd Giacomo Meyerbeer.

Większą część swojego życia spędził we Francji i jej też głównie poświęcił swój artystyczny talent, stąd bywa czasem zaliczany do kompozytorów francuskich. Jego nauczycielem był Muzio Clementi. Razem z Carlem Marią von Weberem studiował też u Georga Josepha „Abbé” Voglera. Przez 10 lat po studiach przebywał we Włoszech, by od roku 1826 na stałe osiąść w Paryżu. W 1842 Meyerbeer został wyznaczony przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV na następcę Gaspare Spontiniego na stanowisku dyrektora muzycznego Staatsoper Unter den Linden, królewskiej opery w Berlinie z zobowiązaniem dyrygowania tam cztery miesiące w roku. Faktycznie z uwagi na niewielkie wynagrodzenie było to stanowisko honorowe, które piastował do 1846. Zmarł w Paryżu, lecz został pochowany na cmentarzu żydowskim przy Schönhauser Allee w Berlinie.

Twórczość

Pierwszą operą kompozytora było Ślubowanie Jeftego (Jephtas Gelübde), za najważniejszą jest uważany Robert Diabeł – sztandarowe dzieło romantyzmu, które przyczyniło się również do rozwoju baletu. Giacomo Meyerbeer potrafił wykorzystywać i łączyć elementy charakterystyczne dla stylów niemieckiego, włoskiego i francuskiego, tego ostatniego w największym stopniu. Wykazywał też dużą wynalazczość w dziedzinie instrumentacji. Jego styl miał bardzo duży wpływ na późniejszych kompozytorów, z których na pierwszym miejscu wymienić należy Richarda Wagnera.

Meyerbeer po śmierci odszedł nieco w zapomnienie. Wynikało to głównie ze zmieniających się mód oraz tego, że do głosu zaczęli dochodzić inni kompozytorzy. Jego operom zarzucano też tanie efekciarstwo i płytkość, również niewielu było śpiewaków mogących podołać wymaganiom stawianym przez meyerbeerowskie role. Jego twórczość była zwalczana z powodów rasistowskich, głównie przez Richarda Wagnera. Po I wojnie światowej nie były wystawiane prawie w ogóle, by na sceny powoli powracać w obecnym czasie.

Ważniejsze opery

  • Il Crociato in Egitto (Krucjata w Egipcie), Wenecja 1824
  • Robert le Diable (Robert Diabeł), Paryż 1831 (na tematy z tej opery Fryderyk Chopin napisał Grand Duo concertant E-dur na wiolonczelę i fortepian)
  • Les Huguenots (Hugenoci), Paryż 1836
  • Le Prophète (Prorok), Paryż 1849
  • Dinorah ou Le Pardon de Ploërmel, Paryż 1859
  • L'Africaine (Afrykanka), Paryż 1865 (wykonana już po śmierci kompozytora)

Odznaczenia

Przypisy

  1. Wielka Encyklopedia Powszechna, PWN 1965, wyd. I, t. VII, s. 241
  2. Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 8.
  3. a b c d e f g h i j k l m n o Robert Ignatius Letellier (oprac.): The Diaries of Giacomo Meyerbeer. T. 1: 1791–1839. Londyn: Associated University Press, 1999, s. 27-28. (ang.).
  4. Giacomo Meyerbeer. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-01-14]. (niem.).

Bibliografia

  • Józef Kański „Przewodnik operowy”, Polskie Wydawnictwo Muzyczne S. A., Kraków 2008; ISBN 978-83-224-0721-9
  • Kolekcja „La Scala”, Polskie Media Amer.Com, Oxford Educational Sp. z o.o.; ISBN 978-83-7425-384-0

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122817116
  • VIAF: 71578779
  • LCCN: n79140961
  • GND: 118581945
  • NDL: 01140637
  • LIBRIS: 75knrfjr430d1gq
  • BnF: 13897457k
  • SUDOC: 027961907
  • SBN: LO1V130704
  • NLA: 36550415
  • NKC: jn20000604016
  • BNE: XX897054
  • NTA: 070429243
  • BIBSYS: 90232366
  • CiNii: DA05078912
  • Open Library: OL55316A, OL7178510A
  • PLWABN: 9810698704005606
  • NUKAT: n96216627
  • J9U: 987007265478505171
  • PTBNP: 99196, 1567280
  • CANTIC: a10449322
  • LNB: 000030575
  • NSK: 000044613
  • BNA: 000030520
  • CONOR: 22819171
  • BNC: 000237080
  • ΕΒΕ: 126472
  • KRNLK: KAC199618101
  • LIH: LNB:V*323260;=BC
  • RISM: people/725
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3940237
  • Britannica: biography/Giacomo-Meyerbeer
  • Universalis: meyerbeer-jakob-liebmann-beer-dit-giacomo
  • NE.se: giacomo-meyerbeer
  • SNL: Giacomo_Meyerbeer
  • VLE: giacomo-meyerbeer
  • Catalana: 0042322
  • DSDE: Giacomo_Meyerbeer
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 40497