Grzymałków

Grzymałków
wieś
Ilustracja
Zabytkowy cmentarz parafialny z XIX wieku w Grzymałkowie
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Mniów

Liczba ludności (2011)

528[2][3]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-080[4]

Tablice rejestracyjne

TKI

SIMC

0253155[5]

Położenie na mapie gminy Mniów
Mapa konturowa gminy Mniów, po lewej znajduje się punkt z opisem „Grzymałków”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Grzymałków”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Grzymałków”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Grzymałków”
Ziemia51°00′40″N 20°24′00″E/51,011111 20,400000[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Grzymałków – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Mniów[6][5].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grzymałków. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

We wsi znajduje się szkoła podstawowa i ośrodek zdrowia oraz dwa kościoły. „Stary kościół” z 1859 r. św. Michała Archanioła[7], obecnie w ruinie oraz kościół parafialny Przemienienia Pańskiego konsekrowany w 1978 r.

Nazwa

W publikacji Nazwy Miejscowe Polski prof. Rymut wywodzi nazwę wsi od nazwy osobowej Grzymałek[8] z sufiksem „ów”, dającą nazwę miejscowości [9].

Części wsi

Integralne części wsi Grzymałków[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0253161 Figura[a] część wsi
0253178 Góry część wsi
0253184 Zazdrość przysiółek

Historia

Grzymałków w XIX wieku opisany był jako wieś i folwark w powiecie kieleckim, gminie Mniów, parafia Grzymałków.

Pierwotny kościół parafialny erygowany został w 1631 r. przez Hieronima Kazanowskiego. Nowy murowany powstał w roku 1849.

Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827 było w Grzmałkowie 12 domów i 120 mieszkańców. Parafia Grzymałów dekanatu kieleckiego, dawniej szydłowieckiego liczyła 2670 wiernych. Folwark Grzymałków oddalony od stacji pocztowej w Mniowie o 4 wiorsty. Rozległość dominalna wynosiła mórg 368, grunta orne i ogrody mórg 253, łąk mórg 68, pastwisk mórg 34, nieużytki i place mórg 12. Budynków murowanych było 6, drewnianych 1. Folwark ten w r. 1879 oddzielono od dóbr Wólka Kłucka[10].

Zabytki

Cmentarz parafialny z połowy XIX w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.424 z 24.06.1992)[11].

Uwagi

  1. ↑ Według wykazu urzędowych nazw miejscowości, oraz Dz.U. z 2015 r. poz. 1636, Figura pozostaje częścią miejscowości Grzymałków w położeniu geograficznym 51°00′31″N 20°23′58″E/51,008611 20,399444

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 40060
  2. ↑ Wieś Grzymałków w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 345 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  5. ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-10-21].
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-10-21]. 
  7. ↑ Julia Sokołowska: Opuszczone kościoły w Polsce mogą przyprawić o dreszcze. Ich widok mrozi krew w żyłach. 2023-02-18. [dostęp 2023-02-20].
  8. ↑ Nazwy... ↓, s. 433.
  9. ↑ Kopertowska ↓, s. 184.
  10. ↑ Grzymałków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 897 .
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 28 [dostęp 2015-11-10] .

Bibliografia

  • DanutaD. Kopertowska DanutaD., D. Kopertowska, Nazwy miejscowe województwa kieleckiego. Nazwy miast i wsi, nazwy części miast i wsi oraz nazwy alei, placów, ulic i osiedli mieszkaniowych, W.-Kr. 1984. 
  • KazimierzK. Rymut KazimierzK. (red.), Nazwy miejscowe Polski. Historia – pochodzenie – zmiany, t. III, E–I, Kraków 1999, ISBN 83-87795-45-3 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Mniów
Wsie
Osada leśna
Części wsi
  • Barania Góra
  • Biała Glina
  • Bieduśki
  • Błądzików
  • Brzoski
  • Buczyna
  • Ciągłe
  • Dąbrowa
  • Doły Pępickie
  • Figura
  • Gajówka (Borki)
  • Gajówka (Mniów)
  • Górka
  • Góry
  • Grobie
  • Jarozy
  • Jatki
  • Juchór
  • Komorniki
  • Koziełek
  • Lasek
  • Łazy
  • Majów
  • Mniów-Kolonia
  • Olszyna
  • Piechotne
  • Pociejów (Gliniany Las)
  • Pociejów (Serbinów)
  • Pod Sośniną
  • Podlesie
  • Poręba
  • Przecinka (Borki)
  • Przecinka (Stachura)
  • Pustka Cierchowska
  • Sewerynówka
  • Sośnina
  • Stara Wieś
  • Stary Mniów
  • Stawiska
  • Trzęsawka
  • W Dołach
  • Wólka Dworska
  • Zapole
  • Zielona
  • Żabieniec
Przysiółki wsi
  • Jeziorki
  • Zaolzie
  • Zazdrość
  • Pogłodów
  • Raszówka
  • Kołłątajówka
  • Porzecze
  • Wrzoski