Hefajstos

Hefajstos
Ἥφαιστος
bóg ognia, kowali, złotników, jeden z dwunastu bogów olimpijskich
Ilustracja
Hefajstos i Tetyda, attycki kyliks czerwonofigurowy z V w. p.n.e.
Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

Młot i kowadło

Siedziba

Etna

Teren kultu

starożytna Grecja

Odpowiednik

Wulkan (rzymski)

Rodzina
Ojciec

Zeus

Matka

Hera

Żona

Afrodyta

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Hefajstos (stgr. Ἥφαιστος Hephaistos, łac. Vulcanus) – w mitologii greckiej bóg ognia, kowali i złotników. Hefajstos był uważany za syna Zeusa i Hery[1] lub według innej wersji samej Hery[2]. Opiekun rękodzielników. W mitologii rzymskiej jego odpowiednikiem jest Wulkan.

Pracował w kuźni, którą najczęściej umieszczano we wnętrzu wulkanu Etna. Dziełem Hefajstosa były tarcza, berło oraz pioruny dla Zeusa, zbroja Achillesa oraz strzały Erosa. Hefajstos był kulawy, ponieważ został zrzucony przez Zeusa z Olimpu, gdy wstawił się za matką wiszącą na tej górze[3], na wyspę Lemnos i wówczas złamał nogę. Zaopiekowała się nim bogini morska Tetyda. Po dziewięciu latach sprowadził go na Olimp Dionizos – bóg wina. W nagrodę od Zeusa dostał żonę, piękną i niewierną Afrodytę.

Wiadomość o zdradzie boskiej żony Afrodyty dokonanej z Aresem bardzo rozgniewała kowala. Wymyślił podstęp, do którego potrzebował bardzo mocnej, a jednocześnie tak cienkiej, że aż niewidocznej sieci. Po wykonaniu takowej, gdy Afrodyta i Ares spali razem w łóżku, Hefajstos złapał ich w sieć i wystawił na pośmiewisko przed innymi bogami na górze Olimp. Zeus przekonał jednak Hefajstosa, aby wypuścił kochanków, o ile Ares zapłaci grzywnę.

Obszar kultu bóstwa obejmował wyspy wulkaniczne (Lemnos, Sycylia). Z pobytem w wulkanie boga wiąże się powiedzenie mieszkańców tamtejszych terenów. Zawsze gdy unosił się dym, swą pracę miał zaczynać najpracowitszy z bogów.

Odniesienia w popkulturze

  • Cała broń i inne wyposażenie superbohaterki Wonder Woman jest dziełem Hefajstosa.
  • W filmie Zmierzch tytanów z 1981 r. w rolę Hefajstosa wcielił się Pat Roach. Zeus kazał Atenie podarować Perseuszowi hełm niewidzialności. Gdy stracił go w walce, miała oddać mu swoją ukochaną sowę Bubo, cechującą się niezwykłą mądrością. Jednak w przeciwieństwie do innych bogów, miała odwagę przeciwstawić się Zeusowi. Zamówiła u Hefajstosa robota o inteligencji i wyglądzie Bubo, którego dostał Perseusz.
  • W odcinku 93. serialu Kacze opowieści Hefajstos jest furiatem, który ciągle kłóci się z żoną Afrodytą. Musiał walczyć o nią ze Sknerusem McKwaczem. Jego talenty nie zostały ujęte.
  • W odcinku 4. serialu Liga Sprawiedliwych bez granic Hefajstos wyprodukował dla Aresa robota bojowego o nazwie Anihilator. Sieje śmierć i zniszczenie.

Przypisy

  1. Ludwik Zajdler. Hefajstos – obiekt Kowala. „Urania”, s. 84, 1978. 
  2. Robert Graves: The Greek Myths:1. Harmondsworth, Middlesex, England: Penguin Books, 1955, s. 51. (ang.).
  3. Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 297. ISBN 83-7311-077-8.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • VIAF: 808615
  • LCCN: no2018067020
  • GND: 118800353
  • SUDOC: 027602656
  • PLWABN: 9810701666105606
  • J9U: 987010996320905171
  • WorldCat: lccn-no2018067020
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3910633
  • Britannica: topic/Hephaestus
  • Treccani: efesto
  • Universalis: hephaistos
  • БРЭ: 2356983
  • NE.se: hefaistos
  • SNL: Hefaistos
  • Catalana: 0032322
  • DSDE: Hefaistos
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 24738