Hilary z Poitiers

Święty
Hilary z Poitiers
biskup
wyznawca
doktor Kościoła
Ekumenista
Ilustracja
Rzeźba przedstawiająca Hilarego z Poitiers, znajdująca się w kościele św. Michała w Mondsee (1742)
Data i miejsce urodzenia

ok. 315
Poitiers

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 367
Poitiers

Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

13 stycznia ZFRR[a]
14 stycznia NFRR
26 stycznia[b]

Atrybuty

szaty biskupie, smok, książki, dziecko

Patron

Poitiers, La Rochelle, Lucon, ukąszonych przez węże

Szczególne miejsca kultu

Poitiers

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Hilary z Poitiers (ur. ok. 315 w Poitiers, zm. 13 stycznia 367 tamże) – biskup Poitiers, wyznawca, ojciec oraz doktor Kościoła, święty Kościoła katolickiego, prawosławnego, anglikańskiego i ewangelickiego.

Życiorys

Urodził się w pogańskiej rodzinie patrycjuszów. Studiował retorykę i filozofię. Bardzo wcześnie zawarł związek małżeński. W wieku 30 lat przyjął chrzest z żoną oraz córką Abrą i poświęcił swe życie służbie Kościołowi. W 350 roku został prawdopodobnie pierwszym biskupem Poitiers (wtedy Pictavium). Walczył z ekspansją arianizmu w swoich kazaniach i przemówieniach synodalnych, co przysporzyło mu wrogów i doprowadziło do tego, że na podstawie fałszywych oskarżeń został skazany na wygnanie przez ariańskiego Cesarza Konstancjusza II (przebywał na nim w latach 356 do 361). Hilary – człowiek z natury ugodowy – próbował pogodzić ze sobą założenia teologii Zachodu i Wschodu, którą zgłębiał w czasie swej banicji w Phrygii (Turcja). Był kierownikiem duchowym Marcina z Tours (św. Marcin przyjął od niego chrzest). Zmarł w 367 roku w rodzinnym mieście i został pochowany w kościele St-Hilaire-le-Grand.

Dzieła

Lucubrationes, 1523

Św. Hilary uchodzi za pierwszego twórcę hymnów w Kościele łacińskim, a jego dzieła są cenione także dzisiaj. W pamięci potomnych Hilary z Poitiers zapisał się jako nauczyciel i obrońca Kościoła. Główne dzieła:

  • Commentarius in Evangelium Matthaei. Wydanie polskie: Komentarz do Ewangelii św. Mateusza, w: Komentarz do Ewangelii św. Mateusza; Traktat o tajemnicach, Emil Stanula (tł., wstęp, oprac.), Warszawa 2002, Wydaw. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego PSP 63, s. 255 ISBN 83-7072-247-4
  • Tractatus de mysteriis et hymni. Wydanie polskie:Traktat o tajemnicach, Emil Stanula (tł., wstęp, oprac.), w: dz. cyt.
  • De Trinitate. Wydanie polskie: O Trójcy Świętej; Emil Stanula (przekł.); Tadeusz Kołosowski (przekł. oprac. i wstęp), Warszawa 2005, Wyd. UKSW PSP 64, s. 415, ISBN 83-7072-344-6
  • De synodis (O synodach)
  • Liber officiorum
  • Polemiki
  • Pisma egzegetyczne.

Kult

13 maja 1851 roku papież Pius IX ogłosił Hilarego doktorem Kościoła. Jest on jednym z najpopularniejszych świętych we Francji.

Święty Hilary z Poitiers przedstawiany jest często w szatach biskupich, z książkami, przepędzający węże, jako pogromca smoków, wskrzeszający martwo narodzone dziecko.

Patronuje miastom: Poitiers, La Rochelle i Luçon, słabowitym dzieciom, ukąszonym przez węże.

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest:

Zobacz też

Uwagi

  1. liturgia katolicka
  2. prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego

Przypisy

  1. Hilarius von Poitiers – Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
  2. podwójne datowanie

Bibliografia

  • Święty Hilary, biskup i doktor Kościoła na brewiarz.pl [12.01.2010]
  • św. Hilarion, biskup Poitiers na cerkiew.pl, oprac. Jarosław Charkiewicz
  • Marie Josèphe Rondeau. Remarques sur l'anthropologie de saint Hilaire. „Studia Patristica”. 6 (1962 /Papers presented to the Third International Conference on Patristic Studies held at Christ Church, Part IV Theologica, Augustiniana, Oxford, 1959, ed. F. L. Cross/), s. 197-210. Berlin: Akademie-Verlag. 

Linki zewnętrzne

  • Trójca Święta, Hilary z Poitiers i arianie. trinitarians.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-30)].
  • Monuments historiques, Eglise Saint-Hilaire. www.culture.gouv.fr. [dostęp 2012-10-03]. (fr.).
  • Hilary z Poitiers, D. Hilarii, Pictavorvm episcopi, Lvcvbrationes, qvotqvot extant, olim per Des. Erasmum Rot... w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
XIII wiek
XVI wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
  • Kategoria Doktorzy Kościoła
  • Kategoria Urzędy i tytuły kościelne
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000120966126
  • VIAF: 89595978, 25144648180325911479, 26145856970922920832
  • ULAN: 500397682
  • LCCN: n81008231
  • GND: 118550896
  • LIBRIS: 20dghmgl3c76840
  • BnF: 119075091
  • SUDOC: 026922029
  • NLA: 35921256
  • NKC: skuk0002993
  • BNE: XX960535
  • NTA: 070269815
  • BIBSYS: 90297656
  • CiNii: DA01050900
  • Open Library: OL7418765A
  • PLWABN: 9810594089705606
  • NUKAT: n96216114, n98004125
  • J9U: 987007322955905171
  • PTBNP: 73149
  • CANTIC: a10489253
  • NSK: 000235782
  • CONOR: 19919971
  • BNC: 000059116
  • ΕΒΕ: 163350, 91804
  • BLBNB: 000390804
  • WorldCat: lccn-n81008231
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3911677
  • Britannica: biography/Saint-Hilary-of-Poitiers
  • Treccani: ilario-di-poitiers-santo
  • Universalis: hilaire-de-poitiers
  • БРЭ: 2004651
  • NE.se: hilarius-av-poitiers
  • SNL: Hilarius
  • Catalana: 0032645
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 25503