Język maithili

मैथिली भाषा
Obszar

Indie

Liczba mówiących

ok. 34 mln

Pismo/alfabet

dewanagari

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Indie (stan Bihar)
Ethnologue 2 prowincjonalny↗
Kody języka
ISO 639-1 bh
ISO 639-2 mai
ISO 639-3 mai
IETF mai
Glottolog mait1250
Ethnologue mai
GOST 7.75–97 май 412
WALS mai
SIL MAM
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku maithili
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język maithili (मैथिली Maithilī) – język należący do podgrupy wschodniej języków indoaryjskich z grupy języków indoirańskich. Używany jest w indyjskim stanie Bihar oraz nepalskim regionie Teraj.

Maithili do niedawna był uważany za dialekt języka hindi, lecz w 2003 roku uzyskał status języka urzędowego w stanie Bihar. Jeden z języków bihari[1][2].

Według danych z 2000 roku posługuje się nim 30 mln mieszkańców Indii[1]. Liczba użytkowników we wszystkich krajach wynosi ok. 34 mln[1]. Jest drugim językiem Nepalu pod względem powszechności użycia[3].

Maithili tradycyjnie był zapisywany w odrębnym piśmie sylabicznym maithili (zwanym również tirhuta lub mithilakszar) bądź przy użyciu pisma kaithi, jednak w ostatnich latach coraz bardziej powszechne staje się użycie abugidy dewanagari.

W trakcie swojego rozwoju wytworzył szereg innowacji, które odróżniają go od sąsiednich języków. Nie występują rodzaje ani liczba gramatyczna. Istnieje złożona morfologia czasownika. System zaimków zawiera rozróżnienia honoryfikatywne[3].

W użyciu są też języki hindi i nepalski, które służą jako języki edukacji (w zależności od miejsca zamieszkania). Osoby niepiśmienne, zamieszkujące tereny wiejskie, są zwykle jednojęzyczne[3].

Pierwsze wzmianki o języku maithili pochodzą z XVIII w. Szersze badania nad maithili rozpoczęto pod koniec tegoż wieku, kiedy to G.A. Grierson poświęcił mu szereg artykułów i publikacji książkowych[4].

Literatura maithili

W języku maithili istnieje bogata literatura, najstarszym utworem jest „Varna Ratnakara(inne języki)” z XIII w.[4]

Przypisy

  1. ↑ a b c David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Maitili, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-07-24]  (ang.).
  2. ↑ AmareshA. Datta AmareshA., Encyclopaedia of Indian Literature, t. 2: Devraj to Jyoti, New Delhi: Sahitya Akademi, 1988, s. 1499, ISBN 81-260-1194-7 [dostęp 2023-09-26]  (ang.).
  3. ↑ a b c Jain i Cardona 2007 ↓, s. 478.
  4. ↑ a b Jain i Cardona 2007 ↓, s. 479.

Bibliografia

  • David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Maithili, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-07-24]  (ang.).
  • Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
  • DaneshD. Jain DaneshD., GeorgeG. Cardona GeorgeG., The Indo-Aryan Languages, Abingdon–New York: Routledge, 2007, DOI: 10.4324/9780203945315, ISBN 978-0-7007-1130-7, ISBN 978-0-415-77294-5, ISBN 978-1-135-79711-9, ISBN 978-0-203-94531-5 [dostęp 2023-09-20]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Więcej o języku maithili
  • Historia języka maithili. mithilaonline.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-26)].
  • Maithili w Rosetta Project. rosettaproject.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
Encyklopedia internetowa: