Język malezyjski

bahasa Malaysia
Obszar

Malezja

Pismo/alfabet

łacińskie, arabskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy  Malezja
Organ regulujący Dewan Bahasa dan Pustaka
Kody języka
ISO 639-3 zsm
IETF ms-MY
Glottolog brak
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język malezyjski (malez. bahasa Malaysia) – określenie języka malajskiego używanego w Malezji[1]. Termin ten może określać standard języka malajskiego funkcjonujący w Malezji, pozwalając odróżnić ten wariant od odmian stosowanych w sąsiednich krajach, takich jak język indonezyjski[2]. Sformułowanie to podkreśla także, że narodowy język malajski należy nie tylko do Malajów, lecz do wszelkich grup etnicznych zamieszkujących kraj[3][4].

Zgodnie z art. 152 konstytucji Malezji funkcję języka narodowego i urzędowego pełni „język malajski” (bahasa Melayu)[5][6]. Bahasa Melayu to rodzima i tradycyjna nazwa języka[7]. Sporadycznie w użyciu oficjalnym w Malezji spotyka się termin bahasa Malaysia, czyli „język malezyjski”. Określenie to zostało wprowadzone w latach 70. XX wieku w celu podkreślenia, że malajski powinien być uważany za język nie tylko Malajów, ale również ludności chińskiej, indyjskiej i pozostałych grup etnicznych[8]. W 1986 roku powrócono do nazwy bahasa Melayu („język malajski”)[3][9]. W 2007 roku ponownie wprowadzono termin bahasa Malaysia, aby zaszczepić wśród różnych grup etnicznych poczucie związku języka ze wspólną tożsamością malezyjską[3][5]. W języku angielskim pozostał w użyciu termin (the) Malay language[9].

Standard języka malajskiego używany w Malezji jest bardzo zbliżony do odmian z Brunei i Singapuru[2][10]. Indonezja i Malezja również mają w dużej mierze wspólny język standardowy (od 1972 r. zapisywany przy użyciu jednej wersji ortografii)[11]. Standardowy malajski, wraz z indonezyjskim, uchodzi za produkt świadomych (i umotywowanych politycznie) działań o charakterze inżynierii językowej. Większe różnice i idące za tym słabsze poziomy wzajemnej zrozumiałości dotyczą natomiast potocznych odmian malajskiego, które są używane w kontaktach codziennych przez ludność różnego pochodzenia[12]. Regulacją standardowego języka malajskiego w Malezji zajmuje się instytucja Dewan Bahasa dan Pustaka[13].

W Malezji główny system pisma to alfabet łaciński. Sporadycznie używa się pisma jawi, czyli zmodyfikowanej wersji alfabetu arabskiego[14][15]. Pismo jawi wychodzi z użycia[16].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Laskowska 2013 ↓, s. 16.
  2. ↑ a b Tadmor 2009 ↓, s. 791.
  3. ↑ a b c Wong ChunW.Ch. Wai Wong ChunW.Ch., AudreyA. Edwards AudreyA., Back to Bahasa Malaysia [online], The Star, 4 czerwca 2007 [zarchiwizowane z adresu 2018-09-25]  (ang.).
  4. ↑ Omar 1992 ↓, s. 403.
  5. ↑ a b Apakah istilah yang digunakan sekarang di antara 'Bahasa Malaysia' atau 'Bahasa Melayu'? (pytanie), [w:] Pusat Rujukan Persuratan Melayu [online], Dewan Bahasa dan Pustaka, 12 stycznia 2017 [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-13]  (malajski).
  6. ↑ Constitution of Malaysia. Wikisource. [dostęp 2024-03-09]. (ang.).
  7. ↑ Tadmor 2005 ↓, s. 644, 645.
  8. ↑ Jacobson 1992 ↓, s. 209.
  9. ↑ a b Lee 2022 ↓, przyp. 22, s. 32.
  10. ↑ Tadmor 2005 ↓, s. 644.
  11. ↑ Vikør 1993 ↓, s. 279.
  12. ↑ Gil 2001 ↓, s. 86.
  13. ↑ Jacobson 1992 ↓, s. 204.
  14. ↑ Tadmor 2009 ↓, s. 795.
  15. ↑ Tadmor 2005 ↓, s. 646.
  16. ↑ MahbobM. Yusof MahbobM., Juhaida Abd.J.A. Rahim Juhaida Abd.J.A., From Jawi to Rumi: The Preservation of Malay Manuscripts as a Cultural Heritage [online], International Federation of Library Associations and Institutions, 6 czerwca 2022 [dostęp 2023-12-05]  (ang.).

Bibliografia

  • David Gil: Reflexive Anaphor Or Conjunctive Operator: Riau Indonesian Sendiri. W: Peter Cole, Gabriella Hermon, C.-T. James Huang (red.): Long Distance Reflexives. Bingley: Emerald Group Publishing, 2001, s. 83–117, seria: Syntax and Semantics 33. DOI: 10.1163/9781849508742_004. ISBN 978-0-12-613533-6. ISBN 978-1-84950-874-2. OCLC 54379590. (ang.).
  • Rodolfo Jacobson: In Search of Status: Bahasa Malaysia for National Unification. W: Ulrich Ammon, Marlis Hellinger (red.): Status Change of Languages. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1992, s. 200–226, seria: Grundlagen der Kommunikation und Kognition / Foundations of Communication and Cognition. DOI: 10.1515/9783110851625.200. ISBN 978-3-11-012668-6. ISBN 978-3-11-085162-5. OCLC 853268440. (ang.).
  • Natalia Laskowska: Malajskość, język malajski, język malezyjski – kilka uwag o wytwarzaniu tożsamości narodowej. W: Maciej Klimiuk (red.): Azja i Afryka. Religie – kultury – języki. Warszawa: Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski, 2013, s. 13–20. ISBN 978-83-903188-6-8. OCLC 860546552. [dostęp 2024-03-09].
  • Adrian Yuen Beng Lee: Malaysian Cinema in the New Millennium: Transcendence beyond Multiculturalism. Hong Kong: Hong Kong University Press, 2022. ISBN 978-988-8528-52-3. OCLC 1390816946. (ang.).
  • Asmah Haji Omar: Malay as a pluricentric language. W: Michael G. Clyne (red.): Pluricentric Languages: Differing Norms in Different Nations. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1992, s. 401–420, seria: Contributions to the Sociology of Language 62. DOI: 10.1515/9783110888140.401. ISBN 978-3-11-012855-0. ISBN 978-3-11-088814-0. OCLC 858282330. (ang.).
  • Uri Tadmor: Malay-Indonesian and Malayic languages. W: Philipp Strazny (red.): Encyclopedia of Linguistics. T. 2: M–Z. New York–Abingdon: Fitzroy Dearborn, 2005, s. 644–647. DOI: 10.4324/9780203319208. ISBN 978-1-57958-451-1. OCLC 55679645. (ang.).
  • Uri Tadmor: Malay-Indonesian. W: Bernard Comrie (red.): The World’s Major Languages. Wyd. 2. Abingdon–New York: Routledge, 2009, s. 791–818. DOI: 10.4324/9780203301524. ISBN 978-0-203-30152-4. ISBN 978-1-134-26156-7. OCLC 282550660. (ang.).
  • Lars S. Vikør: Principles of corpus planning – as applied to the spelling reforms of Indonesia and Malaysia. W: Ernst H. Jahr (red.): Language Conflict and Language Planning. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1993, s. 279–298, seria: Trends in Linguistics. Studies and Monographs 72. DOI: 10.1515/9783110886580.279. ISBN 978-3-11-013539-8. ISBN 978-3-11-088658-0. OCLC 647030490. (ang.).