Język pontyjski

ποντιακά, ρωμαικά
Obszar

Grecja, Rosja, Gruzja, Turcja, USA i inne

Liczba mówiących

778 tysięcy[1]

Pismo/alfabet

greckie, cyrylica, łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 3 zdecydowanie zagrożony↗
Ethnologue 6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3 pnt
IETF pnt
Glottolog pont1253
Ethnologue pnt
SIL PNT
Występowanie
Ilustracja
Zasięg dialektów greckich w okresie późnego Bizancjum
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku pontyjskim
Słownik języka pontyjskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język pontyjski (ποντιακά, ρωμαικά „rzymski”) – odmiana języka greckiego używana tradycyjnie na południowych i wschodnich wybrzeżach Morza Czarnego. Wywodzi się z koine i greki bizantyńskiej, z wpływami leksykalnymi języka tureckiego i języków kaukaskich.

Nie jest wzajemnie zrozumiały ze standardowym językiem greckim[1].

Po masakrach ludności greckiej w Turcji na początku XX w.[a] większość Greków pontyjskich (Pontów) przeniosła się na tereny północnej Grecji i Rosji. W Turcji pozostało zaledwie 4 tysiące osób wyznających prawosławie. Obecnie duża część Greków pontyjskich zamieszkuje w Grecji, w tym około 200 tysięcy użytkowników języka pontyjskiego mieszka w Macedonii greckiej, głównie w okolicy Salonik. Młodsze pokolenia przechodzą na język ogólnogrecki, dialekt pontyjski zaś utrzymuje się wśród diaspory w Stanach Zjednoczonych. Zapisywany jest tradycyjną odmianą alfabetu greckiego, w Rosji – cyrylicą, w Turcji – alfabetem łacińskim w ortografii tureckiej.

Według badań tureckich z lat 90. XX w. pontyjską odmianą języka greckiego na terenie historycznego Pontu posługiwano się wtedy w domach 44% dzieci, zaś w 3% domów mówiono językiem nowogreckim. Mimo urzędowej turcyzacji mężczyźni jednakowo łatwo posługują się językami pontyjskim i tureckim, natomiast część kobiet włada swobodnie jedynie pontyjskim[2].

Istnieje Wikipedia w języku pontyjskim.

Uwagi

  1. dokumentacja ludobójstwa, na jednej ze stron pamięci narodowej Greków Ponti [1]

Przypisy

  1. a b David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Pontic, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. Peter Mackridge (University of Oxford) - Greek-speaking Moslems of north-east Turkey: prolegomena to a study of the Ophitic sub-dialect of Pontic, str.115,116

Linki zewnętrzne

  • Pontic, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2023-09-21]  (ang.).
  • Αργοναυται Κομνηνοι [online], argonautai-komninoi.gr [dostęp 2023-09-21]  (gr.).
  • Pontic/Romeyka Online Dictionary [online], Pontos World [dostęp 2023-09-21]  (ang.).
  • SamS. Topalidis SamS., Development of the Pontic Greek Dialect [online], karalahana.com, 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-10-09]  (ang.).
Encyklopedia internetowa (język):