Jan Pieracki

Jan Pieracki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 czerwca 1872
Kraków

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1940
Lwów

Poseł II kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 27 marca 1928
do 30 sierpnia 1930

Przynależność polityczna

Związek Ludowo-Narodowy

Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Pieracki (ur. 23 czerwca 1872 w Krakowie, zm. 15 lutego 1940 we Lwowie) – polski doktor praw, karnista, sędzia, adwokat. Działacz narodowy, radny Rady Miasta Lwowa, poseł na Sejm II kadencji w II RP z ramienia Związku Ludowo-Narodowego.

Życiorys

Syn Franciszka (zarządcy magazynów kolejowych we Lwowie) i Marii z domu Janickiej. Absolwent C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie z 1890. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie w 1894. Uzyskał uprawnienia sędziowskie i adwokackie oraz tytuł naukowy doktora praw. Sprawował stanowiska sędziego w Busku i Lwowie oraz prokuratora w Przemyślu. Od 1914 rozpoczął działalność adwokacką. Był obrońcą i pełnomocnikiem w sprawach karnych (m.in. miał bronić interesów arcyksięcia Fryderyka Habsburga[1]). W 1929 pełnił funkcję oskarżyciela przed Trybunałem Stanu w procesie tzw. „sprawy Czechowicza”, w której oskarżony był minister skarbu Gabriel Czechowicz[2][3]. W tym samym roku zaoferował się bronić bezpłatnie studentów oskarżonych o udział w antysemickich i antyrządowych zamieszkach we Lwowie[4].

Od 18 do 26 września 1933 pełnił funkcję zastępcy strony cywilnej w procesie przed Sądem Okręgowym w Sanoku, o zabójstwo Jana Chudzika, działacza narodowego zastrzelonego 14 maja 1933 w Brzozowie (wyznaczyli go żona zamordowanego, Janina i ranny w zamachu mjr Władysław Owoc); drugim zastępcą strony cywilnej był inny działacz SN Stanisław Zieliński[5]. Działał we władzach samorządu adwokackiego. W 1931 został prezesem wydziału Związku Adwokatów-Obrońców Okręgu Sądu Apelacyjnego we Lwowie[6]. Był dziekanem Lwowskiej Rady Adwokackiej od 1938 do 1939, prezesem Zarządu Głównego Związku Adwokatów w Warszawie od 1938 do 1939.

Pełnił mandat radnego Rady Miasta Lwowa od 1912 do 1927, później wybrany ponownie w wyborach samorządowych 1934 startując z listy endeckiej[7][8]. Od 1914 działał w Lidze Narodowej. Był członkiem Tymczasowego Komitetu Rządzącego od 1918 do 1919, Komisji Rządzącej dla Galicji i Śląska Cieszyńskiego w 1919. Z ramienia Listy Katolicko-Narodowej (lista nr 24) w okręgu nr 50 Lwów[9] uzyskał mandat posła Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji (1930–1935). Zasiadł w kole poselskim Związku Ludowo-Narodowego, następnie był posłem Klubu Narodowego. Pełnił funkcję przewodniczącego sejmowej Komisji Prawniczej[10][11]. Został działaczem Stronnictwa Narodowego. Pełnił funkcje prezesa zarządu okręgowego i wiceprezes zarządu Dzielnicy Małopolski Wschodniej SN we Lwowie od 1930 do 1934[12], był członkiem Komitetu Głównego SN od 1935.

Publikował w dzienniku „Słowo Polskie”, sprawował stanowiska przewodniczącego rad nadzorczych czasopism „Lwowski Kurier Poranny”, „Kurier Lwowski”. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów. Później został zwolniony.

Zmarł 15 lutego 1940. Został pochowany 17 lutego 1940 na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie w kaplicy grobowej hr. J. z Gorajskich Rzyszczewskiej (pole 70). Na kaplicy brak informacji o pochówku. W maju 1945 w tej samej kaplicy została pochowana teściowa Pierackiego – Julia z Turkiewiczów Straka.

Życie prywatne

Jego pierwszą żoną była Jadwiga z domu Duniewicz (zm. 1904), a drugą została Helena Zofia z domu Straka, córka Bolesława Straki (dziennikarza polskiej prasy w Milwaukee, dyrektora Wydziałowej Szkoły Żeńskiej im. Franciszka Józefa w Przemyślu) i Julii z Turkiewiczów, pochodzącej z Leżajska. Druga żona została pozbawiona kamienicy przez władzę radziecką, pozostała we Lwowie, gdzie zmarła w latach pięćdziesiątych. Oba małżeństwa bezdzietne.

Publikacje

  • Formularze dla postępowania spadkowego i pupilarnego łącznie z wzorami dla kas sierocych. Do użytku dla c. k. sądów powiatowych (1899, współautor: Józef Rajmund Schmidt).
  • Kwestia językowa w sądach i prokuratoriach państwowych wschodnio-galicyjskich (1911).
  • Polskie prawo karne (kodeks karny, prawo o wykroczeniach, przepisy wprowadzające) (1932).

Przypisy

  1. Sejm 20 marca (GŁOS 9) Minister Czechowicz przed Trybunał Stanu.
  2. Trybunał Stanu – dzień III – oskarżyciele Pieracki i Wyrzykowski.
  3. Prezes SUPIŃSKI przekazuje werdykt Trybunału Stanu Sejmowi.
  4. Antony Polonsky: A Failed Pogrom: The Demonstrations in Lwów, June 1929. W: Yisrael Gutman, Ezra Mendelsohn, Jehuda Reinharz, Chone Shmeruk: The Jews of Poland Between Two World Wars. Hanover and London: University Press of New England, 1989, s. 123. ISBN 0-87451-446-0. (ang.).
  5. O mord w Brzozowie (sprawozdanie z procesu przed sądem przysięgłych w Sanoku). Lwów: 1933, s. 1-3, 48, 57.
  6. Związek adwokatów-obrońców okręgu sądu apelacyjnego we Lwowie. „Słowo Polskie”, s. 7, Nr 277 z 9 października 1931. 
  7. Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934. 
  8. Prof. Fr. Bujak i prof. K. Bartel laureatami nagrody naukowej miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 73 z 31 marca 1938. 
  9. Wybory do Sejmu 4 marca 1928 (okr. 49 -56).
  10. Prezesi i wiceprezesi Komisji Sejmowych II kadencji.
  11. Naiwność Komisji nie znała granic.
  12. Ustąpienie działacza endeckiego adwokata dr. Jana Pierackiego. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 226 z 23 września 1934. 

Bibliografia

  • Jan Pieracki – profil na stronie Sejmu RP. sejm.gov.pl. [dostęp 2015-05-12].
  • Jan Pieracki – publikacje w bazie Google Books. google.pl. [dostęp 2015-05-12].

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Jana Pierackiego w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • VIAF: 308284871
  • NKC: js2014849218
  • PLWABN: 9810668148405606
  • NUKAT: n2017026306
  • WorldCat: viaf-308284871