Joachim Murat

Joachim Murat
Ilustracja
ilustracja herbu
podpis
Wielki Książę Bergu
Okres

od 15 marca 1806
do 1 sierpnia 1808

Następca

Napoleon Ludwik Bonaparte
(po krótkotrwałych, bezpośrednich rządach cesarza Napoleona)

Król Neapolu
Okres

od 1 sierpnia 1808
do 3 maja 1815

Poprzednik

Józef Bonaparte

Następca

Ferdynand I Burbon

Dane biograficzne
Dynastia

Muratowie

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1767
Labastide-Fortunière

Data i miejsce śmierci

13 października 1815
Pizzo

Ojciec

Pierre Murat-Jordy

Matka

Jeanne Loubières

Żona

Maria Bonaparte

Dzieci

Achilles
Maria Letycja
Napoleon Lucjan
Ludwika

Odznaczenia
Order Królewski Hiszpanii Order Obojga Sycylii (Neapol) Order Złotego Runa (Hiszpania) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Portret konny Joachima Murata, obraz pędzla Antoine-Jean Grosa, 1812
Murat pod Borodino, 1812

Joachim Murat, właśc. Joachim-Napoléon Murat (ur. 25 marca 1767 w Labastide-Fortunière (ob. Labastide-Murat), Francja, zm. 13 października 1815 w Pizzo, Włochy) – marszałek Francji, Wielki książę Bergu 1806–1808, król Neapolu 1808–1815.

Życiorys

Syn Pierre’a Murata-Jordy’ego (zm. 27 lipca 1799), oberżysty. Do wojska wstąpił w 1787, służył w czasie rewolucji francuskiej. Zasłużył się Napoleonowi w Paryżu w 1795, gdzie pomógł mu stłumić bunt rojalistów. Był jego adiutantem od 1796 i służył pod nim we Włoszech i w Egipcie. W 1799 został generałem dywizji. Wróciwszy z Napoleonem do Francji, poparł go w zamachu 9 listopada 1799.

W 1800 roku poślubił najmłodszą siostrę Napoleona – Karolinę Bonaparte. Murat wsławił się jako dowódca kawalerii w 1800 pod Marengo. W czasie swojej kariery był jednym z najbardziej brawurowych dowódców napoleońskich.

W 1804 był gubernatorem Paryża i został marszałkiem Francji, a w 1805, będąc dowódcą kawalerii Wielkiej Armii, miał swój udział m.in. w zwycięstwie pod Austerlitz. W 1806 pod Jeną-Auerstedt pokonał armię pruską, potem ścigał Prusaków i pod koniec listopada wkroczył triumfalnie do Warszawy, gdzie negocjował z księciem Józefem Poniatowskim objęcie przez niego dowództwa armii polskiej. Pozostał z nim od tego czasu zaprzyjaźniony, książę Józef podarował mu szablę Stefana Batorego.

W 1807 pod Iławą Pruską jego decydująca szarża dała Francuzom zwycięstwo. W 1808 krwawo stłumił antyfrancuski opór w Hiszpanii, co umożliwiło objęcie tronu hiszpańskiego przez Józefa Bonapartego, a jemu samemu zostanie królem Neapolu jako Joachim Napoleon. W wyprawie na Moskwę 1812 dowódca kawalerii Wielkiej Armii, odznaczył się pod Borodino. Po odejściu Napoleona faktyczny dowódca armii, a gdy swym nieudolnym dowództwem doprowadził ją do klęski, zdał dowództwo Eugeniuszowi Beauharnais i powrócił do Neapolu próbując ratować swoje królestwo. W 1813 pobił Austriaków pod Dreznem i walczył pod Lipskiem. Mimo że wszystko zawdzięczał Napoleonowi, w swojej lojalności względem niego był niestały, mając za priorytet utrzymanie Królestwa Neapolitańskiego.

Po klęsce w 1814 opuścił Napoleona i uzyskał od jego przeciwników gwarancję utrzymania swojego tronu. Kongres wiedeński nie podtrzymał jednak gwarancji, więc Murat podczas „stu dni” znowu przeszedł na stronę Napoleona. Pod hasłem zjednoczenia Włoch zaatakował w marcu 1815 Austrię, ale został pokonany w bitwie pod Tolentino 2–3 maja i zbiegł do Francji, a potem na Korsykę. Po ostatecznej klęsce Napoleona udał się z garstką zwolenników na wybrzeże Kalabrii, próbując odzyskać tron neapolitański (ogłosił się królem). Został tam jednak pojmany przez siły rywala Ferdynanda I, skazany na śmierć i rozstrzelany.

Potomstwo

  • Achilles (ur. 1801–1847), francuski książę, książę Cleves, następca tronu Neapolu, w 1826 ożenił się z Katarzyną Dudley
  • Letycja (1802–1859), poślubiła w 1823 markiza Juliusza Taddeo Pepoli
  • Lucien (1803–1878), francuski książę, książę Neapolu, książę Ponte-Corvo, a następnie 3. książę Murat; poślubił w 1831 roku Caroline Fraser, z którą miał piątkę dzieci
  • Ludwika (1805–1889), żona hrabiego Juliusza Rasponiego

Potomkowie jego i żony Karoliny Bonaparte, wielokrotnie spokrewnieni z Bonapartami, a także z prastarymi rodami francuskimi oraz polskim rodem hrabiów Gołuchowskich (hrabia Agenor Maria Gołuchowski ożenił się z Anną Murat, prawnuczką Joachima), zaliczają się dziś do najwyższej arystokracji francuskiej (Prince de Murat, Prince français, Altesse Impériale).

Linki zewnętrzne

  • Przyjaciele Muzeum Murat
  • p
  • d
  • e
Hrabiowie Apulli i Kalabrii
Dynastia z Hauteville
Książęta Apulli i Kalabrii
Dynastia z Hauteville
Królowie Neapolu
Andegawenowie
Trastámara
Walezjusze
Trastámara
  • Ferdynand II (1495–1496)
  • Fryderyk IV (1496–1501)
Walezjusze
Trastámara
Królowie Neapolu
(unia z Hiszpanią)
Habsburgowie
Burbonowie
Królowie Neapolu
Habsburgowie
Burbonowie
Ród Bonapartów
Ród Muratów
  • Joachim (1808–1815)
Burbonowie
  • p
  • d
  • e
Gubernatorzy Paryża
  • Louis I d’Anjou (1356–1357)
  • Jean de Berry (1411)
  • Waléran III de Ligny (1411–1413)
  • Jean II de Ligny (1418–1420)
  • Jean de La Baume (1422–142.)
  • Jean de Villiers (1429–14..)
  • Philippe de Ternant (14..–14..)
  • Jacques de Villiers (1461)
  • Charles d’Artois (1465)
  • Charles de Melun (1465–1467)
  • Charles I d’Amboise (1467–1470)
  • Charles de Gaucourt (14..–1472)
  • Antoine de Chabannes (1472–147.)
  • Guillaume de Poitiers (1478–14..)
  • Louis d’Orléans (1483–1485)
  • Antoine de Chabannes (1485–1488)
  • Gilbert de Montpensier (14..–1494)
  • Charles II d’Amboise (1493–1496)
  • Antoine de La Rochefoucauld (15..–15..)
  • Paul de Thermes (1559–1562)
  • Charles de Cossé (1562–1563)
  • François de Montmorency (15..–1572)
  • René de Villequier (1580)
  • François d’O (158.–1589)
  • Charles-Emmanuel de Savoie (1589–1590)
  • Jean Francois de Faudoas (1590–1594)
  • Charles II de Cossé (1594)
  • François d’O (1594)
  • Charles du Plessis (1616)
  • Hercule de Rohan (1643–16..)
  • François de L’Hospital (1648–1657)
  • Duc de Bournonville (1657–1662)
  • Antoine d’Aumont (1662–1669)
  • Gabriel de Rochechouart (1669–1675)
  • Charles III de Créquy (1676–1687)
  • Léon Potier (1687–1704)
  • Duc de Tresmes (1704–1739)
  • Bernard Potier (1739–1757)
  • Charles Louis d’Albert (1757–1771)
  • Jean de Cossé-Brissac (1771–1780)
  • Louis de Cossé-Brissac (1780–1791)
Dowódcy generalni sił zbrojnych w Paryżu
Gubernatorzy wojskowi Paryża
Okupacja niemiecka
Gubernatorzy wojskowi Paryża
  • Philippe Leclerc (1944)
  • Marie Pierre Kœnig (1944–1945)
  • Paul Legentilhomme (1945–1947)
  • René Chouteau (1947–1953)
  • Henri Zeller (1953–1957)
  • Louis-Constant Morlière (1957–1958)
  • Pierre Garbay (1958–1959)
  • Raoul Salan (1959–1960)
  • Maurice Gazin (1960)
  • André Demetz (1960–1962)
  • Louis Dodelier (1962–1965)
  • Philippe de Camas (1965–1968)
  • André Meltz (1968–1971)
  • Bernard Usureau (1971–1974)
  • Philippe Clave (1974–1975)
  • Jean Favreau (1975–1977)
  • Jacques de Barry (1977–1980)
  • Jeannou Lacaze (1980–1981)
  • Roger Périer (1981–1982)
  • Alban Barthez (1982–1984)
  • Michel Fennebresque (1984–1987)
  • Hervé Navereau (1987–1991)
  • Daniel Valéry (1991–1992)
  • Michel Guignon (1992–1996)
  • Michel Billot (1996–2000)
  • Pierre Costedoat (2000–2002)
  • Marcel Valentin (2002–2005)
  • Xavier de Zuchowicz (2005–2007)
  • Bruno Dary (2007–2012)
  • Hervé Charpentier (2012–2015)
  • Bruno Le Ray (2015–2020)
  • Christophe Abad (od 2020)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000012138665X
  • VIAF: 71399783
  • ULAN: 500322997
  • LCCN: n50040041
  • GND: 118746928
  • LIBRIS: qn2453d82wpmk7c
  • BnF: 119639427
  • SUDOC: 02764121X
  • SBN: LO1V134810
  • NLA: 51934024
  • NKC: jn20000701279
  • BNE: XX1439356
  • NTA: 073627739
  • Open Library: OL4910980A
  • PLWABN: 9810614893105606
  • NUKAT: n2002067239
  • J9U: 987007273393705171
  • ΕΒΕ: 229083
  • RISM: people/30103194
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3944445
  • Britannica: biography/Joachim-Murat
  • Treccani: gioacchino-murat-re-di-napoli
  • Universalis: joachim-murat
  • БРЭ: 2242456
  • NE.se: joachim-murat
  • SNL: Joachim_Murat
  • VLE: joachim-murat
  • Catalana: 0044970
  • DSDE: Joachim_Murat
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 42477