Kopaiwa
 Copaifera officinalis | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | bobowce | ||
| Rodzina | bobowate | ||
| Rodzaj | kopaiwa | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Copaifera L. | |||
| |||
Kopaiwa, kopaiba (Copaifera L.) – rodzaj drzew z rodziny bobowatych.
Słowo "kopaiwa" pochodzi z języka Indian Ameryki Południowej i Środkowej, gdzie rośliny z tego rodzaju występują w formie dzikiej. Do rodzaju należy ok. 40 gatunków występujących w tropikalnej Ameryce Środkowej i Południowej oraz w zachodniej i środkowej części tropikalnej Afryki[3][4].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa silnie rozgałęzione, dorastające do 30 m.
- Liście
- Parzystopierzaste.
- Kwiaty
- Pozbawione korony.
- Owoce
- Strąki, zawierające jedno nasiono.
Systematyka
Rodzaj dawniej zaliczany do plemienia Copaifereae Baill. z rodziny lub podrodziny brezylkowych Caesalpinioideae[5]. Współcześnie klasyfikowany do plemienia Detarieae de Candolle w obrębie podrodziny Detarioideae[6][2].
- Wykaz gatunków[3]
- Copaifera arenicola (Ducke) J.A.S.Costa & L.P.Queiroz
- Copaifera aromatica Dwyer
- Copaifera baumiana Harms
- Copaifera bracteata Benth.
- Copaifera brasiliensis Dwyer
- Copaifera bulbotricha Rizzini & Heringer
- Copaifera camibar Poveda, N.Zamora & P.E.Sánchez
- Copaifera canime Harms
- Copaifera coriacea Mart.
- Copaifera depilis Dwyer
- Copaifera duckei Dwyer
- Copaifera elliptica Mart.
- Copaifera epunctata Amshoff
- Copaifera glycycarpa Ducke
- Copaifera guianensis Desf.
- Copaifera gynohirsuta Dwyer
- Copaifera krukovii (Dwyer) J.A.S.Costa
- Copaifera laevis Dwyer
- Copaifera langsdorffii Desf.
- Copaifera lucens Dwyer
- Copaifera luetzelburgii Harms
- Copaifera magnifolia Dwyer
- Copaifera majorina Dwyer
- Copaifera malmei Harms
- Copaifera marginata Benth.
- Copaifera martii Hayne
- Copaifera mildbraedii Harms
- Copaifera multijuga Hayne
- Copaifera nana Rizzini
- Copaifera oblongifolia Mart. ex Hayne
- Copaifera officinalis L.
- Copaifera panamensis (Britton) Standl.
- Copaifera paupera (Herzog) Dwyer
- Copaifera piresii Ducke
- Copaifera pubiflora Benth.
- Copaifera religiosa J.Léonard
- Copaifera reticulata Ducke
- Copaifera rondonii Hoehne
- Copaifera sabulicola J.A.S.Costa & L.P.Queiroz
- Copaifera salikounda Heckel
- Copaifera trapezifolia Hayne
- Copaifera venezuelana Harms & Pittier
Zastosowanie
- Dostarcza podobnie jak kauczukowiec żywicy (balsamu kopaiwowego), z naciętych pni. Balsam tego drzewa służy głównie do wyrobu lakierów i werniksów. Ale jest stosowana także w medycynie i przemyśle papierniczym.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-29] (ang.).
- ↑ a b Copaifera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ kopaiwa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-08] .
- ↑ Crescent Bloom: Copaifera. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-01-31]. (ang.).
- ↑ Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017.
