Detarioideae

Detarioideae
Ilustracja
Tamaryndowiec indyjski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

Detarioideae

Nazwa systematyczna
Detarioideae Burmeist.
Handbuch der Naturgeschichte 319. 1837[3][4]
Typ nomenklatoryczny

Detarium Juss.[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Saraca asoca

Detarioideae – podrodzina roślin (dawniej też w randze plemienia Detarieae[5][6] klasyfikowanego do podrodziny brezylkowych Caesalpinioideae[7][8]) z rodziny bobowatych (Fabaceae).

Należy tu ok. 70[2]–84[4] rodzajów z ok. 760[4]–990[2] gatunkami. Rośliny te występują na różnych kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej, przy czym centrum ich zróżnicowania stanowi Afryka[2].

Szereg gatunków wydziela szybko schnącą żywicę zwaną kopal. Tamaryndowiec indyjski uprawiany jest jako drzewo owocowe.

Morfologia

Humboldtia brunonis
Pokrój
Drzewa i krzewy, rzadko półkrzewy (rodzaj Cryptosepalum)[4].
Liście
Liście parzysto pierzasto złożone, rzadko liście pojedyncze (liście złożone zredukowane do jednego listka), brak liści złożonych z dwóch listków. Listki naprzeciw- lub naprzemianległe. Często po spodniej stronie listków i osi liścia znajdują się pozakwiatowe miodniki. Przylistki wyrastają na łodydze między ogonkami liści, są wolne połączone włoskami lub zrośnięte u nasady lub w całości[4].
Kwiaty
Zebrane w grona lub wiechy. Wsparte są drobnymi lub większymi, czasem bardzo okazałymi przysadkami. Kwiaty zwykle tylko obupłciowe (czasem obecne są także kwiaty męskie), mniej lub bardziej grzbieciste. Kielich zwykle z 4 lub 5 działek[4]. Mają często zróżnicowane pod względem wielkości płatki korony i różną ich liczbę (od 0 do 5, rzadko do 7). Zmienna z powodu redukcji lub zwielokrotnienia jest liczba pręcików, przy czym najczęściej jest ich 10. Nitki pręcików są wolne lub częściowo zrośnięte. Zalążnia z jednego owocolistka z jednym lub wieloma zalążkami. Szyjka słupka wolna lub przylega do dna hypancjum[4][8].
Owoce
Zwykle drewniejące i pękające strąki, rzadziej niepękające, w typie skrzydlaków[4]. Nasiona wielu rodzajów mają jaskrawą osnówkę (przystosowanie do ornitochorii)[8].

Systematyka

Berlinia grandiflora
Cynomometra cauliflora
Pozycja systematyczna

Podrodzina zajmuje pozycję bazalną wspólnie z siostrzaną podrodziną Cercidoideae w obrębie rodziny bobowatych[4][2].

bobowate


Detarioideae



Cercidoideae





Duparquetioideae




Dialioideae




Faboideaebobowate właściwe



Caesalpinioideaebrezylkowe






Podział podrodziny

W obrębie plemienia Detarieae wyróżniane były dwie grupy (czasem ujmowane w randze dwóch plemion[8]) – Detarieae sensu stricto i klad Amherstieae. Wyróżniane one były na podstawie różnic w sposobie wykształcania łusek okrywających pąki[8]. Na początku XXI wieku z grupy Detarieae s.s. wyłączony został klad z rodzajami Prioria i Oxystigma stawiany w politomii z dwiema głównymi grupami w obrębie tej grupy[5]. Angiosperm Phylogeny Website przedstawia podział na 6 plemion w obrębie podrodziny: Afzelieae, Amherstieae, Barnebydendreae, Detarieae, Saraceae i Schotieae w następującej relacji:

Detarioideae


Detarieae




Schotieae



Barnebydendreae






Saraceae




Afzelieae



Amherstieae





Plemię Afzelieae Estrella, L. P. de Queiroz & Bruneau

Plemię Amherstieae Bentham

  • Amherstia Wallich
  • Annea Mackinder & Wieringa
  • Anthonotha P. Beauvois
  • Aphanocalyx Oliver
  • Berlinia J. D. Hooker
  • Bikinia Wieringa
  • Brachycylix (Harms) R. S. Cowan
  • Brachystegia Bentham
  • Brownea Jacquin
  • Browneopsis Huber
  • Crudia Schreber
  • Cryptosepalum Bentham
  • Cynometra L.
  • Dicymbe Bentham
  • Didelotia Baillon
  • Ecuadendron D. A. Neill
  • Elizabetha Bentham
  • Englerodendron Harms
  • Gabonius Wieringa & Mackinder
  • Gilbertiodendron J. Léonard
  • Heterostemon Desfontaines
  • Humboldtia J. Vahl
  • Hymenostegia (Bentham) Harms
  • Icuria Wieringa
  • Isoberlinia Craib & Holland
  • Julbernardia Pellegrin
  • Lebruniodendron J. Léonard
  • Leonardoxa Aubréville
  • Librevillea Hoyle
  • Loesenera Harms
  • Macrolobium Schreb.
  • Michelsonia Hauman
  • Mickelthwaitia G. P. Lewis & Scrire
  • Microberlinia A. Chevalier
  • Neochevalierodendron J. Léonard
  • Normandiodendron J. Léonard
  • Oddoniodendron de Wildeman
  • Paloue Aublet
  • Paloveopsis R. S. Cowan
  • Paramacrolobium J. Léonard
  • Plagiosiphon Harms
  • Polystemonanthus Harms
  • Scorodophloeus Harms
  • Talbotiella Baker f.
  • Tamarindus L. tamaryndowiec
  • Tetraberlinia (Harms) Hauman
  • Zenkerella Taubert

Plemię Barnebydendreae Estrella, L. P. de Queiroz & Bruneau

  • Barnebydendron Kirkbride
  • Goniorrhachis Taubert

Plemię Detarieae de Candolle

  • Augouardia Pellegrin
  • Baikiaea Bentham
  • Brandzeia Baillon
  • Colophospermum J. Léonard
  • Copaifera L. kopaiwa
  • Daniellia Bennenden
  • Detarium de Jussieu
  • Eperua Aublet
  • Eurypetalum Harms
  • Gilletiodendron Vermoesen
  • Guibourtia Bennenden
  • Hardwickia Roxburgh
  • Hylodendron Taubert
  • Hymenaea L.
  • Neoapaloxylon Rauschert
  • Peltogyne Vogel
  • Prioria Grisebach
  • Sindora Miquel
  • Sindoropsis J. Léonard
  • Stemonocoleus Harms
  • Tessmannia Harms

Plemię Saraceae Estrella, L. P. de Queiroz & Bruneau

  • Endertia Steenis & de Wit
  • Leucostegane Prain
  • Lysidice Hance
  • Saraca L.

Plemię Schotieae Estrella, L. P. de Queiroz & Bruneau

  • Schotia Jacquin

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b c d e Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-29]  (ang.).
  3. Detarioideae. Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2020-05-01].
  4. a b c d e f g h i j Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017. 
  5. a b Martin F. Wojciechowski, Johanna Mahn: Cercideae. Arizona State University, 2006. [dostęp 2010-01-29]. (ang.).
  6. Wojciechowski, M. F.; Lavin, M.; Sanderson, M. J.. A phylogeny of legumes (Leguminosae) based on analysis of the plastid matK gene resolves many well-supported subclades within the family. „American Journal of Botany”. 91, 1846, 2004. DOI: 10.3732/ajb.91.11.1846. 
  7. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 512, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  8. a b c d e Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • NCBI: 1978182
  • identyfikator Tropicos: 100458004