Kostrzewa olbrzymia

Kostrzewa olbrzymia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

kostrzewa / życica

Gatunek

kostrzewa olbrzymia

Nazwa systematyczna
Festuca gigantea (L.) Vill.
Sp. pl. 74. 1753
Synonimy
  • Bromus giganteus L.
  • Lolium giganteum (L.) Darbysh.
  • Schedonorus giganteus (L.) Holub[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Kostrzewa olbrzymia (Festuca gigantea (L.) Vill. lub Lolium giganteum (L.) Darbysh.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych o problematycznej pozycji systematycznej – tradycyjnie zaliczany do rodzaju kostrzewa Festuca, ale bliżej spokrewniony z rodzajem życica Lolium[4][5].

Zasięg występowania

Występuje w całej niemal Europie i na obszarach Azji o klimacie umiarkowanym i zimnym, a także ciepłym (India, Nepal, Pakistan)[3]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym[6].

Morfologia

Pokrój
Języczek i pochwa liściowa
Pokrój
Wieloletnia wysoka luźnokępkowa żywo zielona trawa.
Łodyga
Słabo ulistniona o źdźbłach łukowato podnoszących wysokości od 0,6 do 1,5 m.
Liście
Długie, zwisające, szerokie od 0,6-1,5 cm, soczysto zielone, o wiotkiej blaszce i otwartej pochwie liściowej. U wylotu pochew liściowych charakterystyczne, wydatne dwa sierpowate uszka. Języczek krótki, ucięty. Na źdźbłach występuje od trzech do pięciu siedzących liści, obejmujących je dwoma dużymi uszkami.
Kwiaty
Zebrane w luźną i słabo rozgałęzioną, zwisająca, o cienkich gałązkach wiechę o długości do 40 cm, która w okresie kwitnienia staje się rozpierzchła, po przekwitnięciu znów ścieśnia się. Najniższa gałązka wiechy zawiera 4–6 kłosków, a jej odgałęzienia 1–3 kłoski. Kłoski mają długość ok. 1 cm i zawierają przeważnie 7–8 kwiatów o ostro zakończonych plewach, z lekko falistą długą do 2 cm ością. Plewki dolne są sztywne.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, hemikryptofit, (pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi). Kwitnie w okresie od czerwca do lipca. Dobrze znosi mrozy i suszę.
Siedlisko
Rośnie w lasach liściastych i zaroślach, zwłaszcza w zbiorowiskach łęgowych w dolinach potoków na glebach piaszczystych i próchnicznych, zasobniejszych, wilgotnych, obojętnych lub nisko zasadowych. Preferuje stanowiska słoneczne, umiarkowanie zacienione, umiarkowanie chłodne warunki klimatyczne.
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny (Ch.) dla związku (All.) Alno-Ulmion. Gatunek wyróżniający dla zespołu (Ass.) podgórskiego łęgu jesionowego (Carici remotae-Fraxinetum)[7]. Gatunek neutralny wobec kontynentalizmu.

Zmienność

Tworzy mieszańce z k. czerwoną, kostrzewą łąkową, k. owczą, k. różnolistną, k. trzcinowatą[8].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-30]  (ang.).
  3. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
  4. Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089. 
  5. Lolium giganteum (L.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-19] .
  6. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 234, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  7. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  8. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

  • D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
  • Mała Encyklopedia Rolnicza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1964.
  • Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: kjempesvingel
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42378
  • EoL: 1115748
  • EUNIS: 190761
  • Flora of China: 242422418
  • Flora of North America: 242422418
  • FloraWeb: 2376
  • GBIF: 2706229
  • identyfikator iNaturalist: 162949
  • IPNI: 1005665-2
  • ITIS: 40802
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-415237
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1005665-2
  • Tela Botanica: 26975
  • identyfikator Tropicos: 25509623