Latyryzm

Spożycie innych części rośliny (roślin)
Klasyfikacje
ICD-10

T62.2

Z powodu spożycia groszku zwyczajnego – akwatynta Goi ukazująca groszek jako pokarm klęski głodu, a także efekty jego spożycia (kobieta leżąca na podłodze po porażeniu kończyn dolnych).

Latyryzm (nazywany także chorobą z Azañón, gdy występował w trakcie epidemii w wieku XIX[1]) – choroba neurodegeneracyjna spowodowana spożywaniem w dużych ilościach nasion różnych gatunków groszku Lathyrus (nie mylić z grochem Pisum), zarówno na surowo, ugotowanych lub w postaci mąki[2][3]. Choroba najczęściej występuje w okresie suszy, gdy groszek jest spożywany z powodu głodu (jest on rośliną odporną na suszę)[4][3][5]. Nasiona groszku zawierają homoargininę, γ-glutamylo-β-aminopropionylonitryl (BAPN), kwas α,β-diaminomasłowy i kwas β-N-oksalilo-α,β-diaminopropionowy (w skrócie β-ODAP)[4]. Ostatni związek ma działanie neurotoksyczne, powoduje nieodwracalne uszkodzenie mitochondriów, co z kolei prowadzi do degeneracji neuronów ruchowych i dróg piramidowych w rdzeniu kręgowym[3].

Objawy

  • u ludzi – mielopatia i nieodwracalne spastyczne porażenie kończyn dolnych[2][3][4]
  • u zwierząt (szczególnie podatne na zachorowania są konie) – świszcząca dychawica, chwiejny chód i niedowład kończyn tylnych[6].

Przypisy

  1. ↑ S.S. Giménez-Roldán S.S., P.S.P.S. Spencer P.S.P.S., Azañón's disease. A 19th century epidemic of neurolathyrism in Spain, „Revue Neurologique”, 172 (12), 2016, s. 748–755, DOI: 10.1016/j.neurol.2016.10.010, ISSN 0035-3787, PMID: 27871718 [dostęp 2018-04-12] .
  2. ↑ a b QuanleQ. Xu QuanleQ. i inni, β-N-Oxalyl-l-α,β-diaminopropionic Acid (β-ODAP) Content in Lathyrus sativus: The Integration of Nitrogen and Sulfur Metabolism through β-Cyanoalanine Synthase, „International Journal of Molecular Sciences”, 18 (3), 2017, DOI: 10.3390/ijms18030526, ISSN 1422-0067, PMID: 28264526, PMCID: PMC5372542 [dostęp 2018-04-12] .
  3. ↑ a b c d Atira S.A.S. Bick Atira S.A.S. i inni, Using Advanced Imaging Methods to Study Neurolathyrism, „The Israel Medical Association journal: IMAJ”, 18 (6), 2016, s. 341–345, ISSN 1565-1088, PMID: 27468527 [dostęp 2018-04-12] .
  4. ↑ a b c Rodwell i Bender 2018 ↓, s. 22.
  5. ↑ Arjun L.A.L. Khandare Arjun L.A.L. i inni, Grass pea consumption & present scenario of neurolathyrism in Maharashtra State of India, „The Indian Journal of Medical Research”, 140 (1), 2014, s. 96–101, ISSN 0971-5916, PMID: 25222783, PMCID: PMC4181167 [dostęp 2018-04-12] .
  6. ↑ T.C.T.C. Holbrook T.C.T.C. i inni, Lathyrus hirsutus (Caley Pea) Intoxication in a Herd of Horses, „Journal of Veterinary Internal Medicine”, 29 (1), 2015, s. 294–298, DOI: 10.1111/jvim.12515, ISSN 0891-6640, PMID: 25594329, PMCID: PMC4858080 [dostęp 2018-04-12] .

Bibliografia

  • Victor Rodwell, David Bender: Biochemia Harpera. Wyd. VII. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 22. ISBN 978-83-200-5410-1.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedia internetowa (Zatrucie pokarmowe):
  • БРЭ: 2938944
  • Catalana: 0118960