Mario Adorf

Mario Adorf
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 września 1930
Zurych

Zawód

aktor, pisarz

Współmałżonek

Lis Verhoeven
(1962-1964; rozwód)
Monique Faye
(od 1985)

Lata aktywności

od 1954

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Order Bawarski Zasługi Order Zasługi Nadrenii-Palatynatu
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Mario Adorf (ur. 8 września 1930 w Zurychu[1]) – niemiecki aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy, a także pisarz[2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Zurychu w Szwajcarii jako syn niemieckiej pielęgniarki i włoskiego chirurga[3]. Wychowywany przez samotną matkę w Eifel w Niemczech w miasteczku Mayen. W 1950 studiował germanistykę, filozofię i dramat na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji. W tym czasie był aktywny zarówno w studenckim klubie bokserskim, a także na scenie studenckiej. Po kilku semestrach przeniósł się na Uniwersytet w Zurychu, gdzie miał praktykę jako asystent reżysera. W 1953 uczył się w szkole aktorskiej Otto-Falkenberg w Monachium[4]. W latach 1955-62 grał na scenie w Monachium w repertuarze klasycznym jak Tramwaj zwany pożądaniem Tennessee Williamsa czy Otello Szekspira.

Kariera

Podczas studiów aktorskich w 1954 roku otrzymał swoją pierwszą rolę filmową jako Gefreiter Wagner w niemieckim dramacie 08/05. Trzy lata później zagrał przełomową rolę zbrodniarza Bruno Ludke w psychodramie Roberta Siodmaka Nocą, kiedy przychodzi diabeł (Nachts, wenn der Teufel kam, 1957), za którą otrzymał niemiecką nagrodę filmową jako "najbardziej obiecujący aktor". W następnych latach grał w filmach niemieckich, m.in.: Statek śmierci (Das Totenschiff, 1959) jako Stanisław Lawski u boku Horsta Buchholza, Dzień, w którym spadł deszcz (Am Tag, als der Regen kam, 1959) jako młody przywódca gangu Werner Maurer w Gerd Oswald lub Winnetou: Złoto Apaczów (Winnetou, Teil 1, 1963) jako bandyta Frederick Santer z udziałem Pierre'a Brice'a i Lex Barkera.

We wczesnych latach sześćdziesiątych Adorf przeniósł się do Włoch. Aż do połowy lat siedemdziesiątych, oprócz swoich ról w filmach niemieckich, występował w niezliczonych międzynarodowych produkcjach, pracował z takimi reżyserami jak Sam Peckinpah (western Major Dundee (1965) z Charltonem Hestonem), Sergio Corbucci (spaghetti western Specjalista (Gli specialisti, 1969) z Johnnym Hallydayem), Billy Wilder (dramat Fedora (1978) z Williamem Holdenem), John Frankenheimer (Pakt Holcrofta (The Holcroft Covenant, 1985) wg powieści Roberta Ludluma) czy Claude Chabrol (Spokojne dni w Clichy (Jours tranquilles à Clichy, 1990) wg Henry'ego Millera z Andrew McCarthym). Był królem w telewizyjnej baśni Lamberto Bavy Fantaghiro (Fantaghirò, 1991) i Fantaghiro 2 (1992). Podkładał też głos pod smoka w niemieckiej wersji językowej filmu Ostatni smok.

Wiele z jego ról opierało się na kontraście między jego wyglądem i typową męską posturą a wrażliwością charakteru[5].

W 2001 został Honorowym Obywatelem miasta Mayen.

Życie osobiste

W 1963 poślubił Lis Verhoeven, córkę Paula Verhoevena, z którą ma córkę Stellę Marię Adorf (ur. 29 sierpnia 1963). Jednak doszło do rozwodu. W 1985 ożenił się po raz drugi z Monique Faye.

Wybrana filmografia

  • 1954: 08/15 jako Wagner
  • 1960: Pan marszałek i ja jako Niedermoser
  • 1963: Oferta Matrymonialna jako Cucaracha
  • 1963: Winnetou: Złoto Apaczów jako Frederick Santer
  • 1965: Żołnierki
  • 1965: Znałem ją dobrze jako Emilio
  • 1965: Dziesięć małych Indianiątek jako Joseph Grohmann
  • 1965: Major Dundee jako sierżant Gomez
  • 1966: Operacja święty January jako Sciascillo
  • 1967: Jedna róża dla wszystkich jako Paolo
  • 1968: Duchy po włosku jako Alfredo
  • 1968: Sekrety wiernych żon jako gliniarz
  • 1969: Zarządzenie przeciw fanatykom
  • 1970: Łucznik z Sherwood jako brat Tuck
  • 1970: Ptak o kryształowym upierzeniu jako Berto Consalvi
  • 1971: Węgorz za 300 milionów
  • 1971: Policja dziękuje jako adwokat
  • 1972: Król, dama i walet jako profesor Ritter
  • 1973: Sprawa Matteottiego jako Benito Mussolini
  • 1975: Utracona cześć Katarzyny Blum jako komisarz Beizmenne
  • 1979: Blaszany bębenek jako Alfred Matzerath
  • 1988: Chłopcy z ulicy Panisperna jako Corbino, minister i prezes Facolty
  • 1989: Ośmiornica 4 jako Salvatore Frolo
  • 1991: Spokojne dni w Clichy jako Regentag
  • 1991: Jaskinia złotej róży jako król
  • 1992: Człowiek godny szacunku
  • 1994: Felidae jako Blaubart (głos)
  • 1996: Ostatni smok jako Draco (głos, niemiecki dubbing)
  • 1997: Die furchtlosen Vier jako osioł Fred (głos)
  • 1999: Szpiedzy i piraci jako Coda
  • 2000: Powrót małego lorda jako Karl Schneibel
  • 2003: Dyl Sowizdrzał jako burmistrz (głos)
  • 2005: Zebra z klasą jako kucyk Tadzik (głos, niemiecki dubbing)
  • 2008: Kleiner Dodo jako Darwin (głos)
  • 2013: Pinocchio jako Gepetto

Przypisy

  1. Mario Adorf. MYmovies. [dostęp 2016-07-27]. (wł.).
  2. Sandra Brennan: Mario Adorf Biography. AllMovie. [dostęp 2016-07-27]. (ang.).
  3. Mario Adorf. Filmportal. [dostęp 2016-07-27]. (niem.).
  4. Mario Adorf Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-01-29]. (ang.).
  5. Tadeusz Lubelski: Encyklopedia Kina. Kraków: Biały Kruk, 2010, s. 15. ISBN 978-83-7553-100-8.

Linki zewnętrzne

  • Mario Adorf w bazie IMDb (ang.)
  • Mario Adorf w bazie Filmweb
  • Mario Adorf w bazie Notable Names Database (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000114501429
  • VIAF: 84954675
  • LCCN: n91109329
  • GND: 119066564
  • BnF: 13929487q
  • SUDOC: 05547652X
  • SBN: RAVV221273
  • NKC: ola2002142113
  • BNE: XX1487144
  • NTA: 088683826
  • PLWABN: 9810535494105606
  • NUKAT: n2005110369
  • J9U: 987007325128705171
  • WorldCat: lccn-n91109329