Martha Wells

Martha Wells
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 września 1964
Fort Worth, Teksas

Narodowość

Amerykanka

Alma Mater

Texas A&M University

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

fantastyka naukowa, fantasy

Ważne dzieła

Śmierć nekromanty, Wszystkie wskaźniki czerwone, Network Effect

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Martha Wells (ur. 1 września 1964 w Fort Worth) – amerykańska pisarka, autorka powieści i opowiadań z gatunku fantasy i science fiction, laureatka nagród Nebula, Hugo i Locusa.

Życiorys

Urodziła się, wychowała i do dziś mieszka w Teksasie. Studiowała antropologię na A&M University w Teksasie. Od czasów studenckich była zaangażowana działalność fandomu (m.in. była przewodniczącą konwentu AggieCon 17)[1]. Po studiach pracowała jako programistka[2].

Jej debiutem była powieść fantasy Żywioł Ognia (1993)[3]. Potem opublikowała kilka powieści fantasy oraz dwie powieści SF osadzone w świecie serialu TV Stargate Atlantis. W ostatnich latach koncentruje się na serii Pamiętniki Mordbota.

W 2022 r. została członkiem Texas Literary Hall of Fame[4].

Życie prywatne

Ma starszą siostrę[1]. Mieszka wraz z mężem w College Station w Teksasie.

Twórczość

Cykl Ile-Rien

Według chronologii wydarzeń, a nie publikacji:

  • "The Potter's Daughter" (opowiadanie, 2006)
  • Żywioł Ognia (The Element of Fire, 1993, ISBN 83-7120-497-3; wyd. polskie Poznań 1998, ISBN 83-7120-497-3)
  • Śmierć nekromanty (The Death of the Necromancer, 1998, ISBN 0-380-97334-0, wyd. polskie Warszawa 2002, ISBN 83-89004-24-0)
  • Trylogia Upadek Ile-Rien (Fall of Ile-Rien)
    • Łowcy czarnoksiężników (The Wizard Hunters, 2003, ISBN 0-380-97788-5, wyd. polskie Warszawa 2004, ISBN 83-89004-57-7)
    • Powietrzne okręty (The Ships of Air, 2004, ISBN 0-380-97789-3, wyd. polskie Warszawa 2006, ISBN 83-7480-017-8)
    • The Gate of Gods (2005, ISBN 0-380-97790-7)

Powieści i opowiadania ze świata Stargate

  • Reliquary (2006, powieść ze świata Stargate Atlantis, ISBN 0-9547343-7-8)
  • Entanglement (2007, powieść ze świata Stargate Atlantis, ISBN 1-905586-03-5)
  • Archaeology 101 (2006, opowiadanie ze świata Stargate SG-1, Stargate Magazine)

Inne powieści fantasy

  • City of Bones (1995, ISBN 0-312-85686-5)
  • Wheel of the Infinite (2000, ISBN 0-380-97335-9)
  • The Cloud Roads (2011, ISBN 978-1-59780-216-1)
  • Witch King (zapowiedź)

Powieści i opowiadania z cyklu Pamiętniki Mordbota

  • Wszystkie wskaźniki czerwone (All Systems Red 2017; wyd. pol. Wydawnictwo Mag 2023, współwydane z Sztuczny stan), Nebula 2017, Hugo 2018
  • Sztuczny stan (Artificial Condition 2018; wyd. pol. Wydawnictwo Mag 2023, współwydane z Wszystkie wskaźniki czerwone), Hugo 2019, Locus 2019
  • Rogue Protocol (2018)
  • Exit Strategy (2018)
  • Network Effect (2020), Hugo 2021, Nebula 2020, Locus 2021
  • Fugitive Telemetry (2021)

Inne opowiadania

  • "Thorns" (1995, Realms of Fantasy)
  • "Bad Medicine" (1997, Realms of Fantasy)
  • "Wolf Night" (2006, Lone Star Stories[1])
  • "Reflections" (2007, Black Gate Magazine)
  • "Holy Places" (2007, Black Gate Magazine)

Teksty krytyczne

  • "Don't Make Me Tongue You: John Crichton and D'Argo and the Dysfunctional Buddy Relationship" (2005, Farscape Forever, ISBN 1-932100-61-X)
  • "Neville Longbottom: the Hero With a Thousand Faces" (2006, Mapping the World of Harry Potter, ISBN 1-932100-59-8)

Nagrody

Charakterystyka twórczości

Podobnie jak Ellen Kushner, Emma Bull czy Susanna Clarke, Wells bywa kojarzona z odmianą fantasy zwaną fantasy of manners. Jej powieści charakteryzują się socjologicznie ciekawym i dopracowanym obrazem społeczeństwa (Wells jest antropologiem z wykształcenia) oraz pogłębionym psychologicznym rysunkiem postaci. Inspiracje literackie tradycjami powieści europejskiej widoczne są najlepiej w Śmierci nekromanty, wyraźnie inspirowanej przez powieść Hrabia Monte Christo Aleksandra Dumasa ojca.

Przypisy

  1. a b Jean Marie Ward: Galaxy’s Edge Interviews Martha Wells. signalsfromtheedge.org, 2022-05-31. [dostęp 2023-08-17]. (ang.).
  2. Andrew Liptak: Martha Wells on writing an anxious, relatable killbot. transfer-orbit.ghost.io, 2021-04-27. [dostęp 2023-08-17]. (ang.).
  3. Arley Sorg: Short Stories and Sad Endings: A Conversation with Martha Wells. clarkesworldmagazine.com, 2020-04. [dostęp 2023-08-17]. (ang.).
  4. About the Author. marthawells.com. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona Marthy Wells (ang.)
  • Blog autorki (ang.)
  • Bibliografia na ISFDB (ang.)
  • ISNI: 0000000063095407
  • VIAF: 32179704
  • LCCN: n93023694
  • GND: 134177134
  • NDL: 001338152
  • BnF: 13759553z
  • SUDOC: 07340912X
  • NKC: xx0233505
  • BNE: XX1744625
  • NTA: 220298025
  • Open Library: OL221294A
  • PLWABN: 9810604544705606
  • NUKAT: n99052273
  • J9U: 987011416146305171
  • LNB: 000277295
  • CONOR: 331539555
  • KRNLK: KAC2019F5440
  • WorldCat: lccn-n93023694