Metallus lanceolatus

Metallus lanceolatus
(Thomson, 1870)
Ilustracja
żer
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

rośliniarki

Nadrodzina

pilarzowe

Rodzina

pilarzowate

Podrodzina

Blennocampinae

Plemię

Fenusini

Rodzaj

Metallus

Gatunek

Metallus lanceolatus

Synonimy
  • Blennocampa lanceolata Thomson, 1870
  • Entodecta decolor Konow, 1886
  • Entodecta gei (Brischke, 1883)
  • Fenusa gei Brischke, 1883
  • Metallus bensoni D.R. Smith, 1971
  • Metallus geei Brischke, 1883
  • Metallus gei (Brischke, 1883)
  • Metallus gei var. egregius Zirngiebl, 1963
Multimedia w Wikimedia Commons

Metallus lanceolatus – gatunek błonkówki z rodziny pilarzowatych i podrodziny Blennocampinae.

Taksonomia

Gatunek ten po raz pierwszy opisał w 1870 roku Carl Gustaf Thomson pod nazwą Blennocampa lanceolata[1].

Zasięg występowania

W Europie gatunek podawany z Austrii, Belgii, Bułgarii, Czech, Estonii, Finlandii, Francji, Łotwy, Niemiec, Polski, Rosji, Rumunii, Słowacji, Szwecji, Ukrainy Węgier i Wielkiej Brytanii[2][3]. Notowany również w Ameryce Północnej[3].

Budowa ciała

Owady dorosłe osiągają 3,5–4,5 mm długości ciała[4]. Ubarwienie ciała mają w większości czarne[5]. Czułki cechuje wyraźne pogrubienie, a ósmy ich człon u samicy jest tylko dwukrotnie dłuższy niż szeroki. Głowa pozbawiona jest listewek zapoliczkowych. Odwłok ma brązowawy wierzch, a tylne odnóża są prawie całkiem białe[4].

Gąsienice ubarwione są białawo z bladozielonkawym odcieniem. Głowa oraz przednie i tyle fragmenty tułowia ciemniejsze[5].

Biologia i ekologia

Larwy są oligofagicznymi foliofagami, minującymi liście roślin z rodzaju kuklik. Stwierdzono ich żerowanie na takich gatunkach jak Genum album, kuklik sztywny, Genum borisii, kuklik bułgarski, kuklik szkarłatny, Genum heldreichii, Genum hispidum, kuklik wielkolistny, kuklik chilijski, kuklik pirenejski, kuklik rozesłany, Genum rhodopeum, kuklik zwisły, Genus strictum, Genum tirolense, kuklik trójkwiatowy i kuklik pospolity[6].

Zdarza się, że na jednym liściu żeruje kilka larw[4]. Każda z nich tworzy osobną minę na wierzchniej stronie w pełni rozwiniętego liścia. Larwy tego gatunku, w przeciwieństwie do wielu innych minujących owadów, nie pozostawiają odchodów w minowanym liściu, lecz usuwają je na zewnątrz[5]. Owady dorosłe pierwszego pokolenia spotyka się w maju i czerwcu, a drugiego w lipcu i sierpniu[4], zaś gąsienice w czerwcu i lipcu oraz w sierpniu i wrześniu (czasem też w październiku). Przepoczwarczenie następuje w ziemi[5].

Znaczenie dla człowieka

Gatunek ten uważany jest za szkodnika w zieleni ozdobnej. Minowanie obniża atrakcyjność wyglądu roślin i w przypadku intensywnego żerowania może powodować ich silne osłabienie[5].

Przypisy

  1. C. G. Thomson. Öfversigt af Sveriges Tenthrediner. „Opuscula Entomologica”. 2, s. 261-304, 1870. 
  2. Andrew D. Liston: Compendium of European Sawflies. List of species, modern nomenclature, distribution, foodplants, identification literature. Gottfrieding, Germany: Chalastos Forestry, 1995. [dostęp 2015-01-28]. (ang.).
  3. a b Metallus lanceolatus. [dostęp 2020-11-22].
  4. a b c d Robert B. Benson: Handbooks for the identification of British Insects Vol. IV Part 2b. Hymenoptera. Symphyta. The Royal Entomological Society of London, 1958, s. 106-107.
  5. a b c d e David F. Alford: Pests of Ornamental Trees, Shrubs and Flowers: A Colour Handbook. Helsinki: Taylor & Francis Group, LLC, 2012. ISBN 978-1-84076-628-8. [dostęp 2020-11-22]. (ang.).
  6. Stephan M. Blank, Eckhard K. Groll, Andrew D. Liston, Marko Prous, Andreas Taeger: Metallus lanceolatus. [w:] ECatSym: Electronic World Catalog of Symphyta Program version 4.0 beta, data version 39 (18.12.2012) [on-line]. Digital Entomological Information, Müncheberg. [dostęp 2017-08-24].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 3766223
  • EUNIS: 215144
  • GBIF: 4490817
  • identyfikator iNaturalist: 603714
  • NCBI: 1194257