Meteory

Ten artykuł dotyczy gór. Zobacz też: meteor.
Ten artykuł od 2021-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Meteory[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Typ

mieszany

Spełniane kryterium

I, II, IV, V, VII

Numer ref.

455

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1988
na 12. sesji

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Meteory”
Ziemia39°42′51,0″N 21°37′52,0″E/39,714167 21,631111
Multimedia w Wikimedia Commons
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Meteory (gr. Μετέωρα (Meteora) z gr. metéoros – wzniesiony w górę, będący wysoko w powietrzu) – masyw skał z piaskowca i zlepieńca w środkowej Grecji na północno-zachodnim krańcu równiny tesalskiej w okolicy miasta Kalambaka. Skały osiągają wysokość do 540 m n.p.m.

Monastyry

Na szczytach skał umiejscowiony jest zespół 24 prawosławnych klasztorów (monastyrów). Początkowo wszelkie materiały potrzebne do budowy i życia mnichów wciągane były na linach, również odwiedzający mogli dostać się do monastyrów jedynie w taki sposób. Obecnie część z monastyrów udostępniona jest dla zwiedzających i dla ich wygody wybudowano schody i pomosty.

Pierwsze wspólnoty religijne pojawiły się w Meteorach pod koniec X w., mieszkając w jaskiniach i pustelniach.

Legenda głosi, że św. Atanazy, założyciel Wielkiego Meteora (Megalo Meteoro), najstarszego monastyru, wzniósł się na szczyt na skrzydłach orła. To on założył pierwszy klasztor w roku 1336. Ponieważ trwały wówczas wojny Bizancjum z Serbią więc klasztory te były dobrym, niedostępnym schronieniem. Ukrywał się tu m.in. Jan Paleolog – następca tronu serbskiego. Okres świetności klasztory przeżywały za panowania osmańskiego sułtana Sulejmana Wspaniałego (1520–1566).

Monastyry gromadziły wtedy ogromne skarby, czerpiąc zyski z posiadłości ziemskich w Tesalii, Wołoszczyźnie i Mołdawii.

Od XVIII w. klasztory zaczęły podupadać (głównie na skutek kłótni opatów oraz erozji nieumiejętnie budowanych i konserwowanych budynków). W sumie wybudowano 24 klasztory (każdy na innej skale). Współcześnie tylko sześć klasztorów jest zamieszkanych i toczy się w nich normalne życie monastyczne. Są to cztery klasztory męskie i dwa żeńskie:

  • Ajos Nikolaos (Świętego Mikołaja Odpoczywającego),
  • Ajos Stefanos (Świętego Stefana),
  • Ajias Triados (Świętej Trójcy),
  • Megalo Meteoro (Wielki Meteor, Przemienienia Pańskiego),
  • Rusanu (Rusanu, Świętej Barbary),
  • Warlaam (Warłama).

Aby zwiedzić klasztory, należy mieć odpowiedni strój: długie spodnie dla mężczyzn, spódnica zakrywająca kolana i zakryte ramiona dla kobiet.

W kulturze masowej

  • Meteory były scenerią dla jednego z filmów o przygodach Jamesa Bonda pt. „Tylko dla twoich oczu”.
  • Meteory były również miejscem akcji filmu pt. „Sky Riders” w reżyserii Douglasa Hickoxa z Jamesem Coburnem w roli głównej.
  • Nazwa drugiego studyjnego albumu zespołu Linkin Park pochodzi właśnie od tego miejsca. Zanim jeszcze zaczęły się prace nad płytą, członkowie zespołu zobaczyli podpisane zdjęcie skał na ulotce biura turystycznego i postanowili, że album będzie robił takie samo wrażenie, jak one. Na końcu procesu tworzenia, postanowili nazwać płytę „Meteora”.
  • Monastyr Varlaam
    Monastyr Varlaam
  • Fragment masywu Meteory
    Fragment masywu Meteory

Zobacz też

Zobacz publikację
Wspinanie: Meteory w Wikibooks
Zobacz hasło Meteory w Wikisłowniku

Linki zewnętrzne

  • Wspinaczka w Meteorach – opis i zdjęcia
  • Opis i zdjęcia monastyrów
  • Lista Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO – Meteory
Kontrola autorytatywna (monastic community):
Encyklopedia internetowa: