Mleczara wyniosła

Mleczara wyniosła
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

toinowate

Rodzaj

mleczara

Gatunek

mleczara wyniosła

Nazwa systematyczna
Calotropis procera (Aiton) Dryand.
Hortus Kew., ed. 2 2: 78 (1811)[3]
Synonimy
  • Apocynum syriacum Garsault (nom. inval.)
  • Asclepias gigantea Willd. (nom. illeg.)
  • Asclepias patula Decne.
  • Asclepias procera Aiton
  • Calotropis busseana K.Schum.
  • Calotropis gigantea var. procera (Aiton) P.T.Li
  • Calotropis heterophylla Wall. ex Wight
  • Calotropis inflexa Chiov.
  • Calotropis persica Gand.
  • Calotropis syriaca Woodson
  • Calotropis wallichii Wight
  • Madorius procerus (Aiton) Kuntze[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Mleczara wyniosła (Calotropis procera) – gatunek rośliny z rodziny toinowatych (Apocynaceae Juss.). Popularnie nazywana jest jabłkiem Sodomy[6]. Występuje naturalnie w Afryce Północnej oraz Azji Zachodniej i Południowej. Wykorzystywana jest w medycynie[7].

Rozmieszczenie geograficzne

Rośnie naturalnie w Maroku, Algierii, Libii, Egipcie (dolina Nilu, oazy, pustynie, wybrzeże Morza Czerwonego, Park Narodowy Gebel Elba, półwysep Synaj), Sudanie, Etiopii, Dżibuti, Somalii, Palestynie, Arabii Saudyjskiej, Iraku, Iranie, Afganistanie, Pakistanie i Indiach (stan Maharasztra)[8].

Morfologia

Pokrój
Drzewo lub krzew. dorasta do 1–4 m wysokości[3].
Liście
Ogonek liściowy jest krótki. Liście mają zielonoszarą barwę. Są kształtu jajowatego lub odwrotnie jajowatego. Mają 10–30 cm długości i 5–15 cm szerokości[8].
Kwiaty
Płatki mają eliptyczny lub jajowaty kształt. Mają 5 mm długości i 3 mm szerokości. Pąki są prawie kuliste[8].
Owoce
Nasiona mają 6 mm długości i 4 mm szerokości[8]. Owoc nie posiada miąższu, w środku natomiast między nasionami wypełniony jest włoskami[6].

Biologia i ekologia

Rośnie na wysokości 170–600 m n.p.m. Naturalnymi siedliskami są piaszczyste równiny pustyni, mady. Lubi rosnąć także w pobliżu upraw rolniczych. Jest Diploidem (2n = 22)[8]. Roślina trująca[6].

Obecność w kulturze

W Biblii mleczara jest symbolem zła i potępieniem Sodomy. Jest pospolita w okolicach Morza Martwego i dolnej części doliny Jordanu. Nie jest wymieniona z nazwy, ale znawcy roślin biblijnych uważają, że do niej odnosi się cytat z Księgi Powtórzonego Prawa (32,32): „Bo winny ich szczep ze szczepu Sodomy lub z pól uprawnych Gomory; ich grona to grona trujące, co gorzkie mają jagody[6].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-03]  (ang.).
  3. a b Calotropis procera (Aiton) W.T. Aiton. African Plant Database. [dostęp 2014-01-31]. (ang.).
  4. Calotropis procera (Aiton) Dryand.. The Plant List. [dostęp 2014-01-31]. (ang.).
  5. Calotropis procera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  6. a b c d Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  7. Anna.A. Medwecka-Kornaś Anna.A., Geografia roślin, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 529, ISBN 978-83-01-06122-7, OCLC 15597438 .
  8. a b c d e Calotropis procera. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-01-31]. (ang.).
  • J9U: 987007529924605171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 585607
  • Flora of China: 210000158
  • Flora of North America: 210000158
  • GBIF: 5414566
  • identyfikator iNaturalist: 120917
  • IPNI: 1004515-2
  • ITIS: 30332
  • NCBI: 141467
  • Plant Finder: 276915
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2693668
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1004515-2
  • Tela Botanica: 101760
  • identyfikator Tropicos: 2603214
  • USDA PLANTS: CAPR