Księga Powtórzonego Prawa

Stary Testament

Biblia hebrajska

Księga Rodzaju/1 Mojżeszowa (Rdz/1Mj)
Księga Wyjścia/2 Mojżeszowa (Wj/2Mj)
Księga Kapłańska/3 Mojżeszowa (Kpł/3Mj)
Księga Liczb/4 Mojżeszowa (Lb/4Mj)
Księga Powtórzonego Prawa/5 Mojżeszowa (Pwt/5Mj)
Księga Jozuego (Joz)
Księga Sędziów (Sdz)
Księga Rut (Rt)
Pierwsza Księga Samuela (1Sm)
Druga Księga Samuela (2Sm)
Pierwsza Księga Królewska (1Krl)
Druga Księga Królewska (2Krl)
Pierwsza Księga Kronik (1Krn)
Druga Księga Kronik (2Krn)
Księga Ezdrasza (Ezd)
Księga Nehemiasza (Ne)
Księga Estery (Est)
Księga Hioba/Joba (Hi/Jb)
Księga Psalmów/Psałterz (Ps)
Księga Przysłów/Przypowieści Salomona (Prz)
Księga Koheleta/Eklezjastesa/Kaznodziei Salomona (Koh/Kzn)
Pieśń nad pieśniami (Pnp)
Księga Izajasza (Iz)
Księga Jeremiasza (Jr)
Lamentacje/Treny (Lm/Tr)
Księga Ezechiela (Ez)
Księga Daniela (Dn)
Księga Ozeasza (Oz)
Księga Joela (Jl)
Księga Amosa (Am)
Księga Abdiasza (Ab)
Księga Jonasza (Jon)
Księga Micheasza (Mi)
Księga Nahuma (Na)
Księga Habakuka (Ha)
Księga Sofoniasza (So)
Księga Aggeusza (Ag)
Księga Zachariasza (Za)
Księga Malachiasza (Ml)

Kanon katolicki, prawosławny, etiopski i syryjski

Kanon prawosławny (słowiański i grecki), etiopski i syryjski

Kanon prawosławny (gruziński)

Czwarta Księga Machabejska (4Mch)
Czwarta Księga Ezdrasza (4Ezd)

Kanon etiopski węższy

Kanon syryjski

pokaż
dyskusja
edytuj

Księga Powtórzonego Prawa [Pwt] (hebr. דברים Dwarim, słowa; gr. Δευτερονόμιον, Powtórzone Prawo; łac. Deuteronomium) – ostatnia, piąta księga Tory. Zawiera między innymi przepisy prawa, które Bóg podyktował Mojżeszowi na górze Horeb (tzw. kodeks deuteronomiczny), poprzedzone Dekalogiem. W księdze tej umieszczony jest również hymn Mojżesza. Księga Powtórzonego Prawa kończy się śmiercią Mojżesza i wkroczeniem Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Dalsze wydarzenia opisuje Księga Jozuego. Przepisy prawne z Księgi Powtórzonego Prawa uważane są za najstarszą część Pięcioksięgu.

Treść Księgi Powtórzonego Prawa

Pierwsza mowa Mojżesza
- rozkaz opuszczenia Synaju
- ustanowienie sędziów
- w Kadesz-Barnea
- wysłanie zwiadowców
- bunt ludu i kara
- nieskuteczna wyprawa
- ostrzeżenia dotyczące Edomitów, Moabitów i Ammonitów
- zwycięstwo nad Sichonem
- wojna z Ogiem, królem Baszanu
- podział Zajordania
- zarządzenia Mojżesza
- zachowanie przykazań mądrością
- o unikaniu bałwochwalstwa
- odstępstwo powodem utraty ziemi
- wielkość Bożego wybrania
- Miasta Ucieczki
Druga mowa Mojżesza
- Dziesięcioro Przykazań
- Mojżesz pośrednikiem
- miłość Boga
- Izrael narodem wybranym
- wybranie dowodem umiłowania Bożego
- potęga Boga Jahwe
- próba na pustyni
- zwycięstwo darem Boga
- bałwochwalstwo na Synaju
- modlitwa Mojżesza z powodu występków Izraela
- Arka Przymierza, wybór Lewiego
- obrzezanie serca
- Boże miłosierdzie
- błogosławieństwo w Palestynie
Kodeks deuteronomiczny
- miejsce kultu
- ofiary, dziesięciny i ubój
- kult kananejski
- bałwochwalstwo inne zabobonne praktyki
- podział zwierząt na czyste i nieczyste
- roczne dziesięciny
- dziesięciny trzyletnie
- rok szabatowy
- pierworodne ze zwierząt
- Święto Pesach
- Święto Tygodni
- Święto Namiotów
- pielgrzymki
- sędziowie
- nadużycia w zakresie kultu
- sądy lewickie
- królowie
- kapłani-lewici
- kulty potępione
- prawo zemsty i miasta ucieczki
- słupy graniczne
- świadkowie i prawa odwetu
- wojna
- zdobywanie miast
- przypadek nieznanego mordercy
- małżeństwo i rodzina
- kara powieszenia
- znaleziona zguba
- świętość małżeństwa
- wyłączenie ze społeczności Izraela
- czystość obozu Izraelitów
- rozwód
- ochrona słabych
- chłosta
- dobroć dla zwierząt
- prawo lewiratu
- przyzwoitość
- chciwość w handlu
- wypędzenie Amalekitów
- pierwociny
- dziesięciny trzeciego roku
Spisanie Prawa
Błogosławieństwa i przekleństwa
Trzecia mowa Mojżesza
- przekleństwo za występki
- pomoc Boga a niewdzięczność ludu
- wierność wobec przymierza
- powrót z niewoli
- dwie drogi
Ostatnie polecenia Mojżesza
- Jozue następcą Mojżesza
- obrzędowe czytanie Prawa
- pouczenia Pańskie
- Księga Prawa obok arki
Hymn Mojżesza
Zapowiedź śmierci Mojżesza
Błogosławieństwa Mojżesza
Śmierć Mojżesza

Historia kompozycji

W 1806 roku Wilhelm Martin Leberecht de Wette zauważył, że przepisy prawne i kultowe z rozdziałów 12-26 Księgi Powtórzonego Prawa odpowiadają reformie króla Jozjasza, datowanej na 622 rok p.n.e. i opisanej w rozdziale 23 2 Księgi Królewskiej. De Wette uznał, że księga powstała dla uzasadnienia centralizacji państwa i ustanowienia wyłącznego kultu jerozolimskiego boga Jahwe^[1]^[2]. W XX wieku zauważono, że tekst przymierza, jakie Bóg zawarł z Mojżeszem, wzorowany był na ówczesnych traktatach asyryjskich^[3].

Księga była później rozbudowywana o kolejne elementy - dodano do niej między innymi Dekalog. Jej bezpośrednią kontynuację stanowi Księga Jozuego. Księgi od Powtórzonego Prawa do Drugiej Księgi Królewskiej tworzą tak zwaną "historię deuteronomistyczną", napisaną przez autorów o zbliżonym stylu i światopoglądzie. Przedmiotem kontrowersji pozostaje, czy historia deuteronomistyczna powstawała niezależnie od pozostałych ksiąg Pięcioksięgu (zwanych też Tetrateuchem, a więc Czteroksięgiem) aż do momentu ostatecznej redakcji Tory (jak chciał Martin Noth)^[4]^[5].

Teologia deuteronomiczna

Teologia deuteronomiczna ukształtowała się prawdopodobnie pod wpływem proroków z królestwa północnego.^[6] W centrum Księgi Powtórzonego Prawa stoi przymierze, jakie Bóg zawarł z Mojżeszem na górze Horeb (przez późniejszych autorów Pięcioksięgu zwanej górą Synaj). Przymierze ma charakter warunkowy: Bóg będzie stał po stronie Żydów tak długo, jak będą przestrzegać jego prawa i bilateralny. W rezultacie pierwsi prorocy okresu wygnaniowego tłumaczyli niewolę babilońską właśnie złamaniem przymierza.

Przypisy

↑ Ska 2006: 105-107
↑ Van Seters 2015: 17
↑ Van Seters 2015: 86-88
↑ Ska 2006: 121-123
↑ Van Seters 2015: 82-84
↑ Van Seters 2015: 84-86

Bibliografia

Jean-Louis Ska: Introduction to Reading the Pentateuch. Winona Lake, Indiana: Eisenbraus, 2006. ISBN 978-1-57506-122-1.
John Van Seters: The Pentateuch. A Social-Science Commentary. London-New Dehli-New York-Sydney: Bloomsbury, 2015. ISBN 978-0-56765-879-1.