Monastyr Gelati
 | |||||||||
| Państwo |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Gelati, dystrykt Tkibuli | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Imeretii  | |||||||||
Położenie na mapie Gruzji  | |||||||||
 42°17′40,72″N 42°46′05,51″E/42,294644 42,768197 | |||||||||
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
 | |
| Państwo |
|
|---|---|
| Typ | kulturowy |
| Spełniane kryterium | IV |
| Numer ref. | 710 |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę | 1994 |
| Obiekt zagrożony | 2010–2017 |
| |
Monastyr Gelati (gruz. გელათის მონასტერი) – monastyr położony niedaleko na wschód od miasta Kutaisi, w Imeretii w zachodniej Gruzji.
Monastyr został ufundowany w 1106 przez króla Dawida IV Budowniczego (1089-1125). Legenda mówi, że król osobiście brał udział w budowie. Po śmierci został tam pochowany. Według tradycji, akceptowanej również przez część gruzińskich historyków, w sekretnym miejscu na terenie klasztoru została później również pochowana zmarła w 1213 r. królowa Gruzji Tamara.
Przez długi czas monastyr był jednym z głównych kulturalnych i intelektualnych ośrodków w Gruzji. Znajdowała się w nim akademia, która skupiała gruzińskich naukowców, teologów i filozofów. Część z nich działała wcześniej w innych prawosławnych monasterach poza granicami (np. w Konstantynopolu), m.in. Petritsi (XII w.) i Arsen Ikaltoeli.
Z powodu rozległej działalności Akademii Gelati, współcześni jej ludzie nazywali ją „nowa Grecja” lub „drugie Athos”.
Do naszych czasów w monastyrze przetrwały freski i manuskrypty pochodzące z XII–XVII w.
W 1994 Monastyr Gelati został, razem z katedrą Bagrati w Kutaisi, wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. W 2017 roku katedrę Bagrati skreślono jednak z listy, ponieważ straciła ona na autentyczności w wyniku przeprowadzonej odbudowy[5].
Uwagi
- ↑ Do 2017 roku wpis obejmował także katedrę Bagrata, której przebudowa wprowadziła nieodwracalne zmiany, co było podstawą do usunięcia jej z listy[2]. W 2017 roku katedra została usunięta[3] – Polski Komitet ds. UNESCO nie zaktualizował nazwy wpisu[4].
Przypisy
- ↑ Gruzja. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2018-06-26].
- ↑ UNESCO: Bagrati Cathedral and Gelati Monastery(Republic of Georgia) No 710bis. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
- ↑ Decisions adopted during the 41st session of the World Heritage Committee (Krakow, 2017). s. 238. [dostęp 2020-07-06].
- ↑ Gruzja. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2020-07-06].
- ↑ Gelati Monastery, Georgia, removed from UNESCO’s List of World Heritage in Danger
Galeria
-
Widok na monastyr z daleka -
Widok na monastyr z bliska -
Cerkiew św. Jerzego -
Cerkiew św. Mikołaja -
Dzwonnica -
Katedra Narodzenia NMP -
Portal katedry Narodzenia NMP -
Freski w katedrze -
Freski w katedrze -
Gruzińscy królowie
Linki zewnętrzne
- Galeria zdjęć Monastyru Gelati. matiane.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-24)].
- p
- d
- e
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Gruzji
Encyklopedia internetowa:
- БРЭ: 2348487
