Obione
 Obione szypułkowa | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | goździkopodobne | ||
| Rząd | goździkowce | ||
| Rodzina | szarłatowate | ||
| Rodzaj | obione | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Halimione P. Aellen Verh. Naturf. Ges. Basel 49: 121. 1938[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| H. pedunculata (Linnaeus) P. Aellen[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Obione (Halimione Aellen) – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae), w systemach klasyfikacyjnych w XX wieku zaliczany zwykle do komosowatych (Chenopodiaceae). W dominującym w XXI wieku szerokim ujęciu rodzaju łoboda Atriplex – włączany do tego rodzaju. Należą tu trzy gatunki występujące w basenie Morza Śródziemnego oraz oddalonych od niego obszarach Eurazji[4]. Jeden gatunek – obione szypułkowa Halimione pedunculata występował w Polsce (ma status wymarłego w kraju)[5].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Wyróżniany w niektórych ujęciach systematycznych rodzaj z podrodziny Chenopodioideae. W systemach wyróżniających rodzinę komosowatych Chenopodiaceae – włączany do niej[6], a w systemach łączących ją z rodziną szarłatowatych Amaranthaceae – zaliczany do niej (np. system APG IV z 2016[7]). W obrębie podrodziny klasyfikowany do plemienia Chenopodieae[6] lub Atripliceae, w drugim wypadku wyodrębniany bywa też do podplemienia Atriplicinae[8]. Plemię Atripliceae rozdzieliło się na dwie linie rozwojowe we wczesnym miocenie. Jedna z nich (grupa Archiatriplex) obejmuje współcześnie 8 ubogich w gatunki rodzajów o charakterze reliktowym, druga obejmuje obfitujący w gatunki rodzaj Atriplex i siostrzany rodzaj Halimione. Do rodzaju Atriplex włączane są zagnieżdżone w nim liczne drobne rodzaje (Obione, Blackiella, Haloxanthium, Neopreissia, Senniella i Theleophyton), ale często też Halimione jako sekcje Atriplex sect. Halimus i Pedicellatae[9].
Rodzaj Halimione pierwotnie wyodrębniony został na podstawie mających go wyróżniać podługowatych, całobrzegich i szarych liści oraz silnie powiększających się po kwitnieniu przysadek. Rośliny o podobnych cechach opisano jednak także w obrębie rodzaju Atriplex, co przy bliskim pokrewieństwie obu rodzajów stało się powodem ich łączenia. Za odrębnością rodzajów, obok potwierdzonym w analizach molekularnych DNA tworzeniem odrębnych linii rozwojowych, świadczą odnalezione synapomorfie polegające na przyrastaniu owocni do przysadek oraz nietypowej budowie łupiny nasiennej – błoniastej, składającej się z dwóch warstw komórek izodiametrycznych[8].
- Halimione pedunculata (L.) Aellen ≡ Atriplex pedunculata L. – obione szypułkowa
- Halimione portulacoides (L.) Aellen ≡ Atriplex portulacoides L.
- Halimione verrucifera (M. Bieb.) Aellen ≡ Atriplex verrucifera M.Bieb.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-08-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-08-20] (ang.).
- ↑ a b c Halimione P. Aellen. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-08-20].
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 417, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 91, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c Genus Halimione Aellen. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-08-20].
- ↑ The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
- ↑ a b Gudrun Kadereit, Evgeny V. Mavrodiev, Elizabeth H. Zacharias, Alexander P. Sukhorukov. Molecular phylogeny of Atripliceae (Chenopodioideae, Chenopodiaceae): Implications for systematics, biogeography, flower and fruit evolution, and the origin of C4 photosynthesis. „American Journal of Botany”. 97, 10, s. 1664-1687, 2010. DOI: 10.3732/ajb.1000169.
- ↑ Susy Fuentes-Bazan, Pertti Uotila, Thomas Borsch. A novel phylogeny-based generic classification for Chenopodium sensu lato, and a tribal rearrangement of Chenopodioideae (Chenopodiaceae). „Willdenowia”. 42, s. 5-24, 2012.
- ↑ Halimione Aellen. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-20].
