Ogórek melon

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „melon”. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Ogórek melon

Odmiana uprawna

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dyniowce

Rodzina

dyniowate

Rodzaj

ogórek

Gatunek

ogórek melon

Nazwa systematyczna

Cucumis melo L.
Sp. pl. 2:1011. 1753^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Hasło w Wikisłowniku

Ogórek melon, melon^[4] (Cucumis melo L., z gr. melopepon = „miękkie jabłko”) – gatunek ogórka z jadalnym owocem należący do rodziny jednorocznych roślin dyniowatych. Rośnie dziko w Afryce, na dużych obszarach Azji o klimacie tropikalnym i umiarkowanym, w Australii i na niektórych wyspach Pacyfiku. Jest uprawiany w wielu krajach na całym świecie^[5].

Zastosowanie

Roślina uprawna. Pochodzenie melona nie jest do dziś wyjaśnione, hipotezy wskazują na Azję lub Afrykę. Uprawiany jest od bardzo dawna: znajdowany jest w licznych wykopaliskach z okresu Średniego Państwa w Egipcie (ok. 2133 p.n.e. – ok. 1786 p.n.e.). Wymieniony jest w Biblii: Lb 11,5; Iz 1,8^[6] i Jer 10,5^[7]. Owoc był znany już starożytnym Grekom i Rzymianom, z czasem dotarł również do Europy Środkowej. W Polsce uprawiano go od XVII wieku. Melony w 89,7% składają się z wody. Mają mało kalorii, za to zawierają znaczne ilości β-karotenu (1,1 mg na 100 g^[8]) oraz kwasu asparaginowego (127 mg na 100 g^[8]). Stosowany jest w celach leczniczych, ale przede wszystkim do konsumpcji. Jadany jest zazwyczaj na surowo.

Wartość odżywcza

Melon

(100 g)

Wartość energetyczna

159 kJ (38 kcal)

Białka

0,9 g

szczegółowe informacje

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	2,0%	2,0%	2,0%	2,0%
M	1,6%	1,6%	1,6%	1,6%

Węglowodany

8,4 g

szczegółowe informacje

Przyswajalne

7,4 g

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	5,7%	5,7%	5,7%	5,7%
M	5,7%	5,7%	5,7%	5,7%

Cukry (jedno- i dwucukry)

6,2 g

1,6 g

1,8 g

3,0 g

1 g

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	4,0%	4,0%	4,8%	4,8%
M	2,6%	2,6%	3,3%	3,3%

Tłuszcze

0,3 g

szczegółowe informacje

Kwasy tł. nasycone

0,03 g

Kwasy tł. nienasycone

Jednonienasycone

0,01 g

Wielonienasycone

0,03 g

omega-3

0,01 g

α-Linolenowy (ALA)

0,01 g

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	0,9%	0,9%	0,9%	0,9%
M	0,6%	0,6%	0,6%	0,6%

omega-6

0,02 g

Linolowy (LA)

0,02 g

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	0,2%	0,2%	0,2%	0,2%
M	0,1%	0,1%	0,1%	0,1%

Woda

89,7 g

szczegółowe informacje

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	3,3%	3,3%	3,3%	3,3%
M	2,4%	2,4%	2,4%	2,4%

Witaminy

Witamina C

20,0 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	27%	27%	27%	27%
M	22%	22%	22%	22%

Tiamina (B1)

0,04 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	3,6%	3,6%	3,6%	3,6%
M	3,3%	3,3%	3,3%	3,3%

Ryboflawina (B2)

0,02 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	1,8%	1,8%	1,8%	1,8%
M	1,5%	1,5%	1,5%	1,5%

Niacyna (B3)

0,6 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	4,3%	4,3%	4,3%	4,3%
M	3,8%	3,8%	3,8%	3,8%

Witamina B6

0,12 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	9,2%	9,2%	8,0%	8,0%
M	9,2%	9,2%	7,1%	7,1%

Foliany

0,03 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	7,5%	7,5%	7,5%	7,5%
M	7,5%	7,5%	7,5%	7,5%

Kobalamina (B12)

0,00 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	0,0%	0,0%	0,0%	0,0%
M	0,0%	0,0%	0,0%	0,0%

Witamina A

0,183 mg RAE

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	26%	26%	26%	26%
M	20%	20%	20%	20%

Witamina D

0,00 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	0,0%	0,0%	0,0%	0,0%
M	0,0%	0,0%	0,0%	0,0%

Witamina E

0,1 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	0,7%	0,7%	0,7%	0,7%
M	0,7%	0,7%	0,7%	0,7%

Makroelementy

Fosfor

22 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	3,1%	3,1%	3,1%	3,1%
M	3,1%	3,1%	3,1%	3,1%

Wapń

27 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	2,7%	2,7%	2,3%	2,3%
M	2,7%	2,7%	2,7%	2,3%

Magnez

23 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	7,4%	7,2%	7,2%	7,2%
M	5,8%	5,5%	5,5%	5,5%

Potas

382 mg

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	8,1%	8,1%	8,1%	8,1%
M	8,1%	8,1%	8,1%	8,1%

Sód

22 mg

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	1,5%	1,5%	1,7%	1,8%
M	1,5%	1,5%	1,7%	1,8%

Mikroelementy

Żelazo

0,5 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	2,8%	2,8%	6,3%	6,3%
M	6,3%	6,3%	6,3%	6,3%

Miedź

0,01 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	1,1%	1,1%	1,1%	1,1%
M	1,1%	1,1%	1,1%	1,1%

Cynk

0,28 mg

RDA	19–30	31–50	51–70	70+
K	3,5%	3,5%	3,5%	3,5%
M	2,5%	2,5%	2,5%	2,5%

Mangan

0,09 mg

AI	19–30	31–50	51–70	70+
K	5,0%	5,0%	5,0%	5,0%
M	3,9%	3,9%	3,9%	3,9%

Dane liczbowe na podstawie: ^[8]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health^[9]

Istnieje wiele odmian uprawnych melona, różniących się wyglądem, wielkością i smakiem. Cztery najważniejsze grupy odmian to:

melony siatkowate (melon Galia)
kantalupy
melony kasaba
melony zimowe

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-03] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 66, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
↑ W polskim tekście Izajasza 1,8 słowo „ogórek” nie występuje w przekładzie Biblii Tysiąclecia czy w Biblii poznańskiej, gdzie hebrajskie słowo przetłumaczono na „ogród warzywny”. Występuje natomiast w tekście masoreckim oraz w polskich przekładach jak np. w Biblii warszawskiej czy w Przekładzie Nowego Świata
↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
↑ ^a ^b ^c Kunachowicz i inni, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, wyd. II zmienione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 618, ISBN 978-83-200-5311-1 .
↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).