Perz

Perz
Ilustracja
Perz właściwy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

perz

Nazwa systematyczna
Elymus L.
Sp. Pl. 83. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Elymus sibiricus L.[3]

Synonimy
  • Asperella Humb.
  • Braconotia Godr.
  • Clinelymus (Griseb.) Nevski
  • Connorochloa Barkworth, S.W.L.Jacobs & H.Q.Zhang
  • Crithopyrum Steud.
  • Cryptopyrum Heynh.
  • × Elymotrigia Hyl.
  • × Elysitanion Bowden
  • Elytrigia Desv.
  • Elytrigium Benth.
  • Goulardia Husn.
  • Gymnostichum Schreb.
  • Hystrix Moench
  • Pascopyrum Á.Löve
  • Polyantherix Nees
  • Psammopyrum Á.Löve
  • × Pseudelymus Barkworth & D.R.Dewey
  • Roegneria K.Koch
  • Semeiostachys Drobow
  • Sitanion Raf.
  • Sitospelos Adans.
  • Terrellia Lunell
  • × Terrelymus B.R.Baum[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Perz (Elymus) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje ponad 170 gatunków[4]. Rośliny te występują na rozległych obszarach strefy umiarkowanej półkuli północnej, z centrum zróżnicowania w Azji (w Chinach występuje 88 gatunków, z czego 62 tylko tam)[4][5][6]. Nieliczne gatunki rosną na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej (Ameryka Środkowa i północno-zachodnia część Ameryki Południowej, Wyżyna Abisyńska w Afryce) oraz w klimacie umiarkowanym Ameryki Południowej[4]. Jako introdukowani przedstawiciele rodzaju obecni są w Afryce Południowej i Australii[4]. W Polsce występują cztery gatunki rodzime z tego rodzaju i dwa przejściowo zawlekane (efemerofity)[7].

Różne gatunki z tego rodzaju wykorzystywane są jako dobre rośliny pastewne i ozdobne. Niektóre są uciążliwymi, silnie inwazyjnymi gatunkami i chwastami w uprawach. Dotyczy to zwłaszcza pospolitego także w Polsce perzu właściwego Elymus repens[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny wiechlinowych (Pooideae), plemienia Triticeae[8].

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.), podplemię Elyminae Benth., rodzaj perz (Elymus L.)[9]

Pozycja rodzaju w systemie Cronquista (1981)

Gromada okrytonasienne, klasa jednoliścienne, podklasa komelinowe, rząd ciborowce, rodzina wiechlinowate, podrodzina jęczmieniowe, plemię jęczmieniowe, podplemię Hordeinae.

Gatunki flory Polski[7]
  • perz psi Elymus caninus (L.) L.
  • perz siny Elymus hispidus (Opiz) Meldris
  • perz sitowy Elymus farctus (Viv.) Runemark ex Meldris
  • perz właściwy Elymus repens (L.) Gould.
  • perz ościsty Elymus athericus (Link) Kerguélenefemerofit
  • perz kanadyjski Elymus canadensis L. – efemerofit
Wykaz gatunków
 Osobny artykuł: Lista gatunków z rodzaju perz.

Zobacz też

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-19].
  4. a b c d e Elymus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-21].
  5. Elymus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-01-26]. (ang.).
  6. a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 327, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  7. a b ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 74-75, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  8. Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2011-01-26]. (ang.).
  9. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Elymus. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-18]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007530052105171
Encyklopedia internetowa:
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 108065
  • Flora of China: 111513
  • Flora of North America: 111513
  • GBIF: 10465436
  • identyfikator iNaturalist: 52792
  • IPNI: 328322-2
  • ITIS: 40677
  • NCBI: 15492
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:328322-2
  • Tela Botanica: 100806
  • identyfikator Tropicos: 40002493
  • USDA PLANTS: ELYMU