Piechota łanowa

Piechota łanowa
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1655

Rozformowanie

1673

Działania zbrojne
Potop szwedzki
Organizacja
Rodzaj wojsk

piechota

Skład

około 3000 żołnierzy

Piechota łanowa – rodzaj oddziałów wojskowych w Polsce wzorowany na piechocie wybranieckiej, do których pierwszy zaciąg przeprowadzono w 1655 r. wśród chłopów z dóbr królewskich, szlacheckich i kościelnych[1].

Każdy właściciel ziemski miał obowiązek wystawić jednego żołnierza z 15 (240 ha), zamiast jak dotąd z 20 (320 ha)[2] łanów ziemi uprawnej.

Od roku 1673 została zastąpiona przez zaciąg według liczby budynków mieszkalnych - była to tzw. piechota dymowa. W miastach podstawą poboru rekruta zawsze była liczba domów (dymów). Szeregowi, nazywani łannikami[3], nosili umundurowanie w kolorze błękitnym podbite czerwienią[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Józef Urbanowicz, Mała encyklopedia wojskowa t.2. Warszawa 1970, s.596. Piechota wybraniecka rekrutowana była tylko z królewszczyzn.
  2. Zygmunt Gloger Encyklopedia staropolska t. III s. 159 (reprint Wiedza Powszechna, Warszawa 1985), Volumina Legum tom 4 str. 221n "Wyprawa piechoty łanowej", normę 1 żołnierz z 20 łanów utrzymano w królewszczyznach Wielkiego Księstwa Litewskiego (tamże str. 224 "Wyprawa piechoty z dóbr naszych królewskich").
  3. Włodzimierz Kwaśniewicz. Od rycerza do wiarusa czyli słownik dawnych formacji funkcji instytucji i stopni wojskowych. Zielona Góra: Lubuska Oficyna Wydawnicza, 1993, s. 115.
  4. Szymon Kobyliński, Gawędy o broni i mundurze. Warszawa 1984, s. 28.

Bibliografia

  • Józef Urbanowicz [red.]: Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970
  • Tadeusz MarianT.M. Nowak Tadeusz MarianT.M., JanJ. Wimmer JanJ., Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1981, ISBN 83-214-0133-3, OCLC 835735421 .
  • Konstanty Górski: Historia piechoty polskiej, Kraków 1893
  • p
  • d
  • e
Wojsko I Rzeczypospolitej
Okresy
Struktury
Rodzaje wojsk
Formacje
wojskowe
Jazda
Piechota
Konfederacje żołnierskie
Rokosze
Hetmani
Terminy
wojskowe
Większe oddziały
w XVII wieku
Armia koronna
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Armia litewska
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Insurekcja
kościuszkowska
Dywizje

Chorąży wielki koronny

Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3934838