Polanów

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości noszące tę nazwę.

Polanów

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Polanów, ul. Wolności
Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	koszaliński
Gmina	Polanów
Prawa miejskie	1313
Burmistrz	Grzegorz Paweł Lipski
Powierzchnia	7,37 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	2946[1] 399,7 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 94
Kod pocztowy	76-010
Tablice rejestracyjne	ZKO
Położenie na mapie gminy Polanów Polanów
Położenie na mapie Polski Polanów
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Polanów
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego Polanów
54°07′10″N 16°41′18″E/54,119444 16,688333
TERC (TERYT)	3209064
SIMC	0950115
Urząd miejski ul. Wolności 4 76-010 Polanów
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Polanów na fotografiach

Polanów (niem. Pollnow^[2]) – miasto we wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie koszalińskim, nad rzeką Grabową, będące siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Polanów. Leży na Wysoczyźnie Polanowskiej pomiędzy dwiema górami (Świętą Górą i Warblewską Górą). Polanów oddalony jest od Koszalina o 37 km. Układ miejski tworzy 39 ulic oraz Plac Wolności. Części miasta: Czajka, Świerczewo. Od 1313 roku posiada prawa miejskie.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 2917 mieszkańców^[3].

W mieście odbywają się coroczne zloty motocykli. Siedziba klubu sportowego „Gryf Polanów”.

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 7,37 km²^[4].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.

Historia

Osada o starym rodowodzie, początkowo gród obronny położony przy zachodniej granicy ziemi sławieńskiej, przy którym znajdowała się osada słowiańska. Na pobliskiej Świętej Górze stał pogański chram, a po przyjęciu chrześcijaństwa wybudowano kaplicę, do której dążyły pielgrzymki z Pomorza i Wielkopolski. Duże znaczenie Polanowa na przełomie XIII i XIV w. potwierdza kronika wielkopolska, w tym czasie obszar ten przejściowo należał do biskupów kamieńskich. W 1307 osadę opanowali margrabiowie brandenburscy^[5], później przejęli go Krzyżacy, a następnie przyłączono go do księstwa słupskiego. Ok. 1350 osada uzyskała prawa miejskie oraz wybudowano zamek. W 1474 książę słupski Eryk II oddał miasto w lenno Peterowi von Glasenapp w zamian za sześć wiosek na Rugii. Poważnych zniszczeń miasto doświadczyło podczas wojny trzydziestoletniej. Od XVI w. ośrodek luteranizmu, do XVII w. mieszkała tu ludność kaszubska. W latach 1609, 1653 i 1736 miały miejsce wielkie pożary niszczące zabudowę. W 1653 miasto wcielono do Brandenburgii, od 1701 w Prusach. W 1773 miasto kupił Friedrich Ernst von Wrangel z Kurlandii, w tym czasie nastąpił rozwój tkactwa. Od XIX w. wzrastał napływ letników, w 1903 do Polanowa doprowadzono linię kolejową, w 1908 miasto zelektryfikowano^[6]. W 1945 substancja miejska uległa zniszczeniu w 80%, całkowicie zostało zniszczone stare miasto i zamek^[7]. W czasach Polski Ludowej wybudowano cegielnię, mleczarnię, masarnię, młyn, rozlewnię wód mineralnych oraz wytwórnię koncentratów paszowych^[6].

Architektura

Zabytki chronione prawnie:

• kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV wieku, następnie przebudowany 1850 r., kościół parafialny^[8];
• kościół pomocniczy Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowany w latach 1911-1912 (ul. Sławieńska 1);
• zespół młyna wodnego, z ok. 1850 i 1880, obejmujący szachulcowy młyn, dom młynarza, budynek gospodarczy oraz śluzę na rzece Grabowej (ul. Młyńska 14);
• willa z początku XX wieku (ul. Wolności 26).

Obiekty historyczne:

• Czerwony Most – 120-metrowy most kolejowy^{[potrzebny przypis]} nad doliną Grabowej (zob. stacja kolejowa Polanów).

W 2013 oddano ponownie do użytku śmigłowcowe lądowisko Polanów, zarządzane przez Nadleśnictwo Polanów.

Oświata

W mieście znajduje się:

• przedszkole gminne;
• szkoła podstawowa;
• gimnazjum im. Noblistów Polskich (do 31 sierpnia 2017);
• zespół szkół ponadgimnazjalnych;
• liceum dla dorosłych "Nauta".

Sport

W mieście, od 1956 roku działa klub piłki nożnej Gryf Polanów, grający obecnie w IV lidze.

Święta Góra

 Osobny artykuł: Święta Górka (Pojezierze Bytowskie).

Około 2 km na południe od miasta wznosi się miejsce kultu religijnego – Święta Góra Polanowska.

Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Polanowa wybierają do swojej rady miejskiej 5 radnych (5 z 15). Pozostałych 10 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Polanów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Wolności.

Burmistrzowie Polanowa:

• Grzegorz Lipski (od 2002)

Mieszkańcy Polanowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Wspólnoty wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki (dekanat Polanów):
  • parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór z Salą Królestwa^[9].

Demografia

• Piramida wieku mieszkańców Polanowa w 2014 roku^[1].

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Polanowie

Przypisy

Linki zewnętrzne

Zobacz hasło Polanów w Wikisłowniku

• Oficjalny serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Polanowie
• Historia i kultura ziemi sławieńskiej. Tom X Miasto i Gmina Polanów
• Pollnow (niem.), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 598 .