Poligynandria

Poligynandria (powst. z poł.: poligynia – z stgr. πολύς polys „liczny” i γυνή gyne „kobieta” + poliandria – z stgr. πολύς polys – „liczny” oraz ἀνήρ aner, dopełniacz ἀνδρός andros – „mężczyzna”), wielogamia, multigamia, wielomałżeństwo – jedna z form poligamii.

Kontekst antropologiczny

W antropologii odnosi się do formy małżeństwa więcej niż jednego mężczyzny z więcej niż jedną kobietą, którzy wraz ze swoimi dziećmi tworzą multilateralną rodzinę. Czasami spotykane współcześnie np. w Tybecie[1].

Kontekst biologiczny

W biologii, polega na wyłącznym związku dwóch lub kilku samców z dwiema lub kilkoma samicami. Liczba samców i samic nie musi być jednakowa[2]. Zjawisko występuje u ssaków (np. borsuki[3]), także u małp człekokształtnych (u szympansów karłowatych, gdzie jednak nigdy nie dochodzi do kopulacji pomiędzy synami a matkami[4]), ryb (igliczniowate[5], pielęgnicowate[6]), ptaków (np. dzięciur żołędziowy[7]), jak i owadów (Aquarius remigis, gatunek nartnika[8]).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Jiao, Ben: Socio-economic and Cultural Factors Underlying the Contemporary Revival of Fraternal Polyandry in Tibet, PhD dissertation. Department of Anthropology, Case Western Reserve University, Cleveland, USA: 2001, s. 5. [dostęp 2008-03-14]. (ang.).
  2. ↑ Dyrcz Andrzej, Borowiec Marta. Pomiędzy monogamią a promiskuityzmem — jak ekologia behawioralna tłumaczy rozmaitość systemów rozrodczych ptaków. „Kosmos – Problemy Nauk Biologicznych”. Tom 55. 1, s. 83-93, 2006. [dostęp 2008-03-14]. 
  3. ↑ Dugdale HL., Macdonald DW., Pope LC., Burke T. Polygynandry, extra-group paternity and multiple-paternity litters in European badger (Meles meles) social groups.. „Mol Ecol”. 24 (16), s. 5294-306, grudzień 2007. DOI: 10.1111/j.1365-294X.2007.03571.x. PMID: 17971085. 
  4. ↑ Takayoshi Kanō: The last ape: pygmy chimpanzee behavior and ecology. Stanford, Kalifornia: Stanford University Press, 1992. ISBN 978-0-8047-1612-3.
  5. ↑ Mobley KB., Jones AG. Geographical variation in the mating system of the dusky pipefish (Syngnathus floridae).. „Mol Ecol”. 12 (16), s. 2596-606, czerwiec 2007. DOI: 10.1111/j.1365-294X.2007.03337.x. PMID: 17561916. 
  6. ↑ Parker, A., I. Kornfield. Polygynandry in Pseudotropheus zebra, a cichlid fish from Lake Malawi. „Environ. Biol. Fish”. 47. 4, s. 345-352, 1996. 
  7. ↑ Haydock J., Koenig WD. Reproductive skew in the polygynandrous acorn woodpecker.. „Proc Natl Acad Sci U S A”. May 14;99. 10, s. 7178-83, 2002. DOI: 10.1073/pnas.102624199. PMID: 11997473. 
  8. ↑ Vermette R., Fairbairn DJ. How well do mating frequency and duration predict paternity success in the polygynandrous water strider Aquarius remigis?. „Evolution Int J Org Evolution”. 9 (56), s. 1808-20, wrzesień 2002. PMID: 12389726.