Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo

Port lotniczy Szeremietiewo
Аэропорт Шереметьево
Ilustracja
Terminal „F” (d. 2)
Państwo

 Rosja

Obwód

 moskiewski

Miejscowość

Chimki

Typ

cywilne

Data otwarcia

1959

Kod IATA

SVO

Kod ICAO

UUEE

Strefa czasowa

UTC +03:00
(czas moskiewski)

Wysokość

190 m n.p.m.

Statystyki ruchu (2019[1])
Liczba pasażerów

49 438 545

Cargo

379 000 t

Liczba operacji

386 370

Drogi startowe
Kierunek 07R/25L:

beton, 3700 × 60 m

Kierunek 07L/25R:

beton, 3550 × 60 m

Położenie na mapie obwodu moskiewskiego
Mapa konturowa obwodu moskiewskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „SVO”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „SVO”
Ziemia55°58′22″N 37°24′53″E/55,972778 37,414722
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Nieistniejący już pawilon terminalu „B” (d. 1) lotniska Szeremietiewo
Panorama terminalu „F”
Widok na terminal „D” w budowie
Stacja kolejowa przed terminalem „F”
Hala odlotów terminalu „F”
Samolot Ił-18 w barwach Aerofłotu jako pomnik przed dworcem Szeremietiewo „B”

Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo im. A.S. Puszkina (ros. Аэропорт Шереметьево имени А. С. Пушкина IPA: [ʂɨrʲɪˈmʲetʲjɪvə], ang. Sheremetyevo International Airport) (Kod IATA: SVO, Kod ICAO: UUEE) – najważniejsze międzynarodowe lotnisko w Moskwie. Jest największym lotniskiem w Rosji. W 2019 roku obsłużyło prawie 50 mln pasażerów. Lotnisko Szeremietiewo jest główną bazą linii lotniczych Aerofłot.

Historia

Cywilny port lotniczy Szeremietiewo powstał w 1959 na bazie lotniska wojskowego pod wsią Szeremietiewo w obwodzie moskiewskim. W sierpniu 1959 miał miejsce pierwszy lot pasażerski z Szeremietiewa (samolotem Tu-104 do ówczesnego Leningradu). W lipcu 1960 przeniesiono z portu lotniczego Moskwa-Wnukowo większość lotów międzynarodowych Aerofłotu. Pierwszy lot zagraniczny odbył się 1 lipca 1960 z Szeremietiewa na lotnisko Schönefeld w Berlinie. Jednym z głównych inżynierów był Polak Tomasz Tuszyński.

We wrześniu 1964 otwarto Terminal I (Szeremietiewo-I), znany później jako Terminal „B”, który obsługiwał w czasach ZSRR rejsy krajowe, a później w większości loty do miast Rosji i WNP. W 2017 stare pawilony terminalu zostały zburzone. Na ich miejscu zbudowano otwarty w maju 2018 nowy budynek terminalu „B”.

Terminal II (Szeremietiewo-II) został oddany do użytku na początku 1980 z okazji Olimpiady w Moskwie latem 1980. Był do 2009 r. kluczowym dworcem lotniczym obsługującym połączenia międzynarodowe w Związku Radzieckim i Rosji. Stąd odprawiana była większość zagranicznych rejsów Aerofłotu do krajów zachodnich. W związku z otwarciem w 2009 nowego terminalu pod nazwą „D” przeniesiono tam większość lotów Aerofłotu oraz linii z sojuszu SkyTeam z dawnego Szeremietiewa-II przemianowanego na terminal „F”. Dawny terminal Szeremietiewo-I oznaczono literą „B”. Powstały także terminale „E” (otwarty w marcu 2010) i „C” (w styczniu 2020).

Do otwarcia wspomnianych nowych terminali lotnisko Szeremietiewo cieszyło się złą sławą ze względu na przestarzałą infrastrukturę i fatalną obsługę personelu naziemnego. Organizacja kontroli paszportowej, celnej, przesiadek i innych procesów bywała uciążliwa i długotrwała. Szczególnie kłopotliwe były transfery pomiędzy terminalami I i II (obecnie „F” i „B”). Do 2018 nie były one połączone w żaden stały sposób, a odległość między nimi jest znaczna (de facto stanowią one autonomiczne lotniska położone po przeciwległych stronach pasów startowych). Jeśli podróżny nie przekraczał granicy państwowej Rosji, mogły go czekać: wielogodzinne oczekiwanie na przewiezienie na drugi terminal, nieformalna kontrola paszportowa oraz inne utrudnienia, które często prowadziły do spóźnienia na kolejny lot, a co za tym idzie wielogodzinnego, a czasem wielodniowego koczowania na lotnisku. Terminal II (obecnie „F”) lotniska Szeremietiewo był zresztą znany ze spędzających w jego strefie tranzytowej dziesiątków podróżnych oczekujących na loty. Spali oni nierzadko w dużych grupach na betonowej podłodze, co niekiedy czyniło jego wnętrze podobne do poczekalni dworcowej zapełnionej bezdomnymi. Znane są także przypadki pozbawionych biletów lub dokumentów pasażerów tranzytowych, którzy koczowali tam miesiącami. Gazeta Wyborcza opisywała m.in. w 2008 historię Nigeryjki, która spędziła w nim 20 miesięcy[2]. Jeśli podróżny przekracza granice państwową (np. ponieważ jego kolejny lot jest już lotem krajowym z terminali „B” lub „C”) musiał udać się na własną rękę do kolejnego terminalu co wiąże się z objechaniem całego lotniska taksówką, mikrobusem lub publicznym autobusem.

W maju 2018 uruchomiono podziemne połączenie terminala B z terminalami „D”, „E” i „F”. Łączy je zautomatyzowana samobieżna kolejka podziemna pokonująca dystans od stacji "Szeremietiewo 1" pod terminalem „B” do stacji "Szeremietiewo 2" zlokalizowanej w przejściu podziemnym między terminalami „D” i „E” w 4 minuty.

31 maja 2019 lotnisku nadano imię Aleksandra Puszkina.

Połączenie z miastem

Do niedawna problemem był dojazd na lotnisko z centrum miasta. 10 czerwca 2008 otwarto jednak uroczyście długo oczekiwane bezpośrednie połączenie kolejowe z terminali „D”, „E” i „F” na Dworzec Sawieliowski (połączenie z terminalem „B” nie jest w ogóle przewidywane). 28 września 2009 przedłużono wspomnianą linię kolejową na Dworzec Białoruski (na dworcu Sawieliowskim pociągi obecnie nie zatrzymują się). Według rozkładu podróż do centrum powinna trwać 35 minut, a w nowoczesnym pociągu powinien dostępny być bezprzewodowy Internet. Bilet na przejazd w jedną stronę kosztuje 320 rubli (500 rubli w pierwszej klasie). Analogiczne połączenia kolejowe z centrum wcześniej uruchomiono dla lotnisk Domodiedowo (od 2002) i Wnukowo (od 2005).

Plany rozbudowy

Prezentacja terminalu „A”

Trwają modernizacja i dalsza rozbudowa lotniska, w szczególności w 2009 zakończono budowę terminalu „D”, zaś w 2010 terminalu „E”. W dalszej przyszłości planowana jest budowa terminalu „A”, który ma być ukończony do 2015. Jednocześnie dodany ma zostać trzeci pas startowy, ponieważ mała odległość pomiędzy istniejącymi dwoma pasami nie pozwala na posługiwanie się nimi równocześnie.

Katastrofy

  • 6 lipca 1982 – lot Aerofłotu nr SU-411, samolot Iljuszyn Ił-62 rozbił się w czasie startu, zginęło 90 osób znajdujących się na pokładzie.
  • 9 marca 2000 - samolot Jak-42 rozbija się przy starcie w locie czarterowym do Kijowa, ginie 9 osób znajdujących się na pokładzie, w tym znany dziennikarz Artiom Borowik.
  • 28 lipca 2002 – lot techniczny samolotu linii Pulkovo Airlines, Iljuszyn Ił-86 (RA-86060) z 16 osobami na pokładzie rozbił się dwie minuty po starcie. Dwie stewardesy przeżyły katastrofę.
  • 5 maja 2019 roku. Katastrofa lotu Aerofłot 1492. Lecący do Murmańska samolot typu Suchoj Superjet 100 zapalił się w czasie lądowania awaryjnego na lotnisku, zginęło 41 osób.

Linie lotnicze i połączenia

Linia lotnicza Kierunek
Aerofłot
  1. Rosja Abakan
  2. Zjednoczone Emiraty Arabskie Abu Zabi
  3. Turcja Adana[3]
  4. Kazachstan Ałmaty
  5. Turcja Ankara[4]
  6. Turcja Antalya
  7. Rosja Archangielsk[5]
  8. Kazachstan Astana[6]
  9. Rosja Astrachań
  10. Azerbejdżan Baku
  11. Tajlandia Bangkok-Suvarnabhumi
  12. Rosja Barnauł
  13. Pekin-Daxing
  14. Kirgistan Biszkek
  15. Rosja Błagowieszczeńsk[7]
  16. Egipt Kair[8]
  17. Rosja Czelabińsk
  18. Chengdu-Tianfu (od 1 kwietnia 2024)[9]
  19. Sri Lanka Kolombo
  20. Indie Delhi[10]
  21. Zjednoczone Emiraty Arabskie Dubaj[11]
  22. Tunezja Enfidha[12]
  23. Uzbekistan Fergana
  24. Rosja Gornoałtajsk[13]
  25. Rosja Grozny
  26. Guangzhou[14]
  27. Kuba Hawana[15]
  28. Wietnam Ho Chi Minh[16]
  29. Hongkong[17]
  30. Egipt Hurghada[18]
  31. Rosja Irkuck
  32. Kirgistan Tamczy
  33. Turcja Stambuł
  34. Rosja Iżewsk[19]
  35. Rosja Królewiec
  36. Rosja Kazań
  37. Rosja Kemerowo
  38. Rosja Chabarowsk
  39. Rosja Chanty-Mansyjsk
  40. Rosja Krasnojarsk
  41. Rosja Magas
  42. Rosja Magnitogorsk
  43. Seszele Mahé[20]
  44. Rosja Machaczkała
  45. Malediwy Male[21]
  46. Mauritius Mauritius[22]
  47. Rosja Mineralne Wody
  48. Białoruś Mińsk
  49. Rosja Murmańsk
  50. Rosja Nalczyk[23]
  51. Rosja Niżniekamsk
  52. Rosja Niżnewartowsk
  53. Rosja Niżny Nowogród
  54. Rosja Nowokuźnieck
  55. Rosja Nowosybirsk
  56. Rosja Nowy Urengoj
  57. Rosja Omsk
  58. Rosja Orenburg
  59. Rosja Orsk
  60. Kirgistan Osz
  61. Rosja Penza
  62. Rosja Perm
  63. Rosja Pietropawłowsk Kamczacki
  64. Tajlandia Phuket[24]
  65. Rosja Sankt Petersburg
  66. Rosja Samara
  67. Sanya[25]
  68. Rosja Saratów-Gagarin
  69. Szanghaj-Pudong
  70. Egipt Szarm el-Szejk
  71. Kazachstan Szymkent
  72. Rosja Soczi
  73. Rosja Stawropol
  74. Rosja Surgut
  75. Rosja Syktywkar
  76. Uzbekistan Taszkent
  77. Teheran-Imam Khomeini
  78. Rosja Tomsk
  79. Rosja Tiumeń
  80. Rosja Ufa
  81. Rosja Uljanowsk
  82. Uzbekistan Urgencz[26]
  83. Rosja Władykaukaz
  84. Rosja Władywostok
  85. Rosja Wołgograd
  86. Rosja Jakuck
  87. Rosja Jekaterynburg
  88. Armenia Erywań
  89. Rosja Jużnosachalińsk

Sezonowo:

  1. Turcja Bodrum
  2. Turcja Dalaman
  3. Indie Goa
  4. Kuba Varadero[27]
Air Algerie
  1. Algieria Algier
Air Cairo

Sezonowe czartery:

  1. Egipt Hurghada[28]
  2. Egipt Szarm el-Szejk
Air China
  1. Pekin
Air Dilijans
  1. Armenia Erywań
Air Serbia
  1. Serbia Belgrad
AlMasria Universal Airlines

Sezonowo:

  1. Egipt Hurghada
  2. Egipt Szarm el-Szejk
Ariana Afghan Airlines
  1. Kabul
  2. Mazar-i Szarif
Armenian Airlines
  1. Armenia Erywań[29]
Azur Air

Sezonowe czartery:

  1. Turcja Antalya
Beijing Capital Airlines
  1. Hangzhou[30]
  2. Qingdao-Liuting
Belavia
  1. Białoruś Brześć (od 3 kwietnia 2024)
  2. Białoruś Homel
  3. Białoruś Mińsk
Cham Wings Airlines
  1. Syria Damaszek
China Eastern Airlines
  1. Pekin-Daxing[31]
  2. Szanghaj
China Southern Airlines
  1. Pekin-Daxing
  2. Guangzhou
  3. Shenzhen[32]
  4. Urumczi (powrót od 31 marca 2024)[33]
Etihad Airways
  1. Zjednoczone Emiraty Arabskie Abu Zabi[34]
Fly Arna
  1. Armenia Erywań[35]
FlyOne
  1. Armenia Erywań[36]
Hainan Airlines
  1. Pekin[37]
Ikar
  1. Changchun (od 16 maja 2024)
Mahan Airlines
  1. Teheran-Imam Khomeini
Nordwind Airlines
  1. Rosja Astrachań
  2. Tadżykistan Bochtar
  3. Rosja Królewiec
  4. Rosja Kazań
  5. Rosja Machaczkała
  6. Rosja Mineralne Wody
  7. Rosja Orenburg
  8. Rosja Orsk
  9. Rosja Perm
  10. Rosja Sankt Petersburg
  11. Rosja Sarańsk
  12. Rosja Soczi
  13. Teheran-Imam Khomeini
  14. Rosja Tiumeń
  15. Rosja Władykaukaz

Sezonowe czartery:

  1. Wenezuela Porlamar[38]
Oman Air
  1. Oman Maskat[39]
Panorama Airways
  1. Uzbekistan Taszkent[40]
Pobeda
  1. Rosja Astrachań
  2. Rosja Barnauł
  3. Rosja Czeboksary
  4. Rosja Czelabińsk
  5. Rosja Irkuck
  6. Rosja Królewiec
  7. Rosja Kazań
  8. Rosja Kirow
  9. Rosja Krasnojarsk
  10. Rosja Magas
  11. Rosja Machaczkała
  12. Rosja Mineralne Wody
  13. Białoruś Mińsk[41]
  14. Rosja Murmańsk
  15. Rosja Nalczyk
  16. Rosja Niżniekamsk
  17. Rosja Nowosybirsk
  18. Rosja Omsk
  19. Rosja Perm
  20. Rosja Saratów-Gagarin
  21. Rosja Soczi
  22. Rosja Stawropol
  23. Rosja Tomsk
  24. Rosja Tiumeń[42]
  25. Rosja Ufa
  26. Rosja Uljanowsk
  27. Rosja Władykaukaz
  28. Rosja Wołgograd
  29. Rosja Jekaterynburg
Qatar Airways
  1. Katar Doha[43]
Red Wings

Sezonowe czartery:

  1. Turcja Antalya
  2. Egipt Hurghada
  3. Egipt Szarm el-Szejk
Rossija
  1. Kazachstan Aktau
  2. Kazachstan Aktobe
  3. Kazachstan Ałmaty
  4. Rosja Anadyr
  5. Turcja Antalya
  6. Rosja Archangielsk
  7. Kazachstan Astana
  8. Rosja Astrachań
  9. Kazachstan Atyrau
  10. Azerbejdżan Baku
  11. Uzbekistan Buchara
  12. Rosja Czelabińsk
  13. Egipt Hurghada
  14. Turcja Stambuł
  15. Rosja Iżewsk
  16. Rosja Królewiec
  17. Kazachstan Karaganda
  18. Rosja Chabarowsk
  19. Kazachstan Kustanaj
  20. Rosja Magadan
  21. Rosja Magnitogorsk
  22. Rosja Mineralne Wody
  23. Białoruś Mińsk
  24. Rosja Murmańsk
  25. Rosja Niżny Nowogród
  26. Rosja Penza
  27. Rosja Sankt Petersburg
  28. Rosja Samara
  29. Uzbekistan Samarkanda
  30. Egipt Szarm el-Szejk
  31. Rosja Soczi
  32. Rosja Syktywkar
  33. Rosja Tiumeń
  34. Rosja Ufa
  35. Rosja Uljanowsk
  36. Uzbekistan Urgencz
  37. Rosja Wołgograd
  38. Rosja Jekaterynburg
  39. Armenia Erywań
  40. Rosja Jużnosachalińsk
SCAT Airlines
  1. Kazachstan Ałmaty
  2. Kazachstan Astana
Severstal Avia
  1. Rosja Czerepowiec
  2. Rosja Pietrozawodsk
  3. Rosja Uchta

Sezonowo:

  1. Rosja Apatyty
Shirak Avia
  1. Armenia Erywań[44]
Sichuan Airlines
  1. Chengdu-Tianfu[45]
Smartavia
  1. Rosja Archangielsk
  2. Rosja Astrachań[46]
  3. Rosja Królewiec
  4. Rosja Kazań
  5. Rosja Krasnojarsk
  6. Rosja Machaczkała
  7. Rosja Mineralne Wody
  8. Rosja Murmańsk
  9. Rosja Nowosybirsk
  10. Rosja Orenburg
  11. Rosja Samara
  12. Rosja Soczi
  13. Rosja Ufa
  14. Rosja Ułan-Ude
  15. Rosja Jekaterynburg
Southwind Airlines

Sezonowe czartery:

  1. Turcja Antalya[47]
Tianjin Airlines
  1. Chongqing[48]
Yamal Airlines
  1. Rosja Salechard[49]

Zobacz też

Przypisy

  1. Международный аэропорт Шереметьево [online], svo.aero [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  2. DorotaD. Wodecka DorotaD., AnitaA. Dmitruczuk AnitaA., „Uwięziona na terminalu”, [w:] Gazeta Wyborcza [online], 26 maja 2008 .
  3. Aeroflot Adds Moscow – Adana Service From June 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  4. В расписании Шереметьево появились прямые рейсы в Анкару и Бейрут [online], tourdom.ru [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  5. Now boarding: small-size flights bound for Arkhangelsk backup airport Vaskovo | The Independent Barents Observer [online], thebarentsobserver.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  6. Aeroflot Set To Resume Kazakhstan Flights On Wednesday [online], simpleflying.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  7. Aeroflot Adds Moscow – Blagoveschensk Service in 1Q24 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  8. https://www.tourdom.ru/news/aeroflot-vozobnovlyaet-pryamye-
  9. Aeroflot Resumes Moscow – Chengdu Service in NS24 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  10. Aeroflot Returns To Delhi After 2 Months [online], simpleflying.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  11. Aeroflot Resumes Moscow – Dubai Service in 4Q22 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  12. Aeroflot Adds Enfidha Service in 2Q23 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  13. «Аэрофлот» открывает рейсы из Москвы в Горно-Алтайск с 29 апреля - Туризм || Интерфакс Россия [online], interfax.ru [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  14. Aeroflot Resumes Guangzhou Service From June 2022 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  15. Aeroflot Resumes Havana Service From late-Dec 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  16. Aeroflot Moves Ho Chi Minh City Service Resumption to 1Q24 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  17. Aeroflot Resumes Moscow – Hong Kong Service From late-Dec 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  18. Аэрофлот снова начнет летать из Москвы на египетские курорты [online], tourdom.ru [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  19. UBM (UK) Ltd. 2018, Aeroflot continues to expand domestic routes in W18, „Routesonline” [dostęp 2018-08-21]  (ang.).
  20. Russian airline Aeroflot lands in Seychelles - with tourists! - after 17-year hiatus - Seychelles News Agency [online], seychellesnewsagency.com [dostęp 2024-04-25] .
  21. Aeroflot to resume flights to Maldives in May [online], raajje.mv [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  22. Aeroflot Resumes Mauritius Service From Dec 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  23. UBM (UK) Ltd. 2018, Aeroflot resumes Nalchik link from Oct 2018, „Routesonline” [dostęp 2018-08-18]  (ang.).
  24. Aeroflot Expands Phuket Network in NW23 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  25. https://centreforaviation.com/news/aeroflot-to-launch-moscow-sanya-service-from-dec-2023-1238805
  26. Aeroflot Resumes Moscow – Urgench Service From Dec 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  27. Aeroflot Adds Varadero Service From July 2023 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  28. Air Cairo Adds Southwind 550-seater Boeing 777 Service in NW23 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  29. New air carrier Armenian Airlines operated its first flight - Zvartnots [online], zvartnots.aero [dostęp 2024-04-25] .
  30. Beijing Capital Confirms Hangzhou – Moscow Sep 2023 Service Resumption — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  31. Routes In Brief: Rolling Daily Updates (W/C April 17, 2023) | Aviation Week Network [online], aviationweek.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  32. What To Expect: China Southern Reveals Latest International Flight Schedule [online], simpleflying.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  33. China Southern Plans Urumqi – Moscow NS24 Service Resumption — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  34. Etihad Boosts Moscow Flights From Oct 2022 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  35. Самолеты армянской компании Fly Arna будут летать в "Шереметьево" из Еревана с 21 января 4 раза в неделю - Россия || Интерфакс Россия [online], interfax-russia.ru [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  36. FLYONE ARMENIA launches daily flights to Sheremetyevo International Airport | ARMENPRESS Armenian News Agency [online], armenpress.am [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  37. In rare move, Hainan Airlines resumes flights to Russia | News | Flight Global [online], flightglobal.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  38. Nordwind Airlines Adds Moscow – Porlamar in 4Q22 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  39. Oman Air Resumes Moscow Service From late-Oct 2022 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  40. Международный аэропорт Шереметьево [online], svo.aero [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  41. Pobeda low-cost airline launches Moscow-Minsk flight [online], belta.by [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  42. https://tjmport.ru/mediacenter/news/462093/?utm_source=en.wikipedia.org&utm_medium=referral&utm_campaign=en.wikipedia.org&utm_referrer=en.wikipedia.org
  43. Qatar Airways меняет аэропорт прилета в Москве / Катар : Авиакомпании / Travel.ru [online], travel.ru [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  44. Shirak Avia Expands Russia Network in 4Q22 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  45. Sichuan Airlines NS23 International / Regional Service Changes — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  46. https://airportastrakhan.ru/mediacenter/news/261017/?utm_source=en.wikipedia.org&utm_medium=referral&utm_campaign=en.wikipedia.org&utm_referrer=en.wikipedia.org
  47. Международный аэропорт Шереметьево [online], svo.aero [dostęp 2024-04-25]  (ros.).
  48. Mainland Chinese Carriers NS23 International / Regional Network – 23APR23 — AeroRoutes [online], aeroroutes.com [dostęp 2024-04-25]  (ang.).
  49. Ямал полетит в Шереметьево | Журнал «Гражданская авиация» [online], 1931.aero [dostęp 2024-04-25]  (ros.).

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona portu lotniczego Moskwa-Szeremietiewo. [dostęp 2011-03-06].
  • Strona firmy Aeroekspress obsługującej pociągi z centrum Moskwy do jej portów lotniczych. [dostęp 2015-03-18].
  • p
  • d
  • e
Transport zbiorowy w Moskwie