Przytulia krakowska
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | goryczkowce | ||
Rodzina | marzanowate | ||
Rodzaj | przytulia | ||
Gatunek | przytulia krakowska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Galium cracoviense Ehrend Sitzungsber. Osterr. Akad. Wiss., Math.-Nat., Abt. 1 clxix. 419 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
|
Przytulia krakowska (Galium cracoviense Ehrend) – gatunek rośliny należący do rodziny marzanowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Endemit Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Rośnie na kilku stanowiskach w okolicach Olsztyna[4].
Morfologia
- Łodyga
- Do 15 cm wysokości.
- Liście
- Po 6-7 w okółkach, wąskie, odwrotnie lancetowate, o długości 3-10 mm.
- Kwiaty
- Białe, drobne, o średnicy 2-3,5 mm, zebrane w luźny, skąpokwiatowy kwiatostan.
- Owoce
- Brodawkowane rozłupki.
Biologia i ekologia
Bylina. Rośnie w murawach naskalnych na wychodniach wapieni jurajskich i w murawach kserotermicznych. Kwitnie w maju i czerwcu. Liczba chromosomów 2n=22[4].
Zagrożenia i ochrona
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną.
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[5] w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia: R). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[6]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
- ↑ H.H. Piękoś-Mirkowa H.H., Z.Z. Mirek Z.Z., Galium cracoviense, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-03-06] (ang.).
- ↑ a b Mirek Z. 2001. Przytulia małopolska. s. 306-308. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Bibliografia
- Wojciech Mróz: Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część II.. Warszawa: GIOŚ, 2012. ISBN 978-83-61227-72-4.
- The Plant List. [dostęp 2017-08-31].
- Atlas Roślin. [dostęp 2017-08-31].
Linki zewnętrzne
- BIBLIOTEKA MONITORINGU ŚRODOWISKA, Przytulia krakowska Galium cracoviense Ehrend., Edward Walusiak