Sprzysiężenie Wysockiego

Piotr Wysocki 29 listopada 1830. Litografia według rysunku Jana Nepomucena Żylińskiego

Sprzysiężenie Wysockiego (Związek Wysockiego[1]) – powstały 15 grudnia 1828 związek kilkunastu wojskowych ze Szkoły Podchorążych w Warszawie, zgrupowanych wokół Piotra Wysockiego. Sprzysiężenie powstało na fali ożywienia narodowego wywołanego sądem sejmowym, a także porażkami Rosji w wojnie z Turcją.

Jako pierwsza z licznych organizacji spiskowych Królestwa Polskiego, postawiła sobie za główny cel wywołanie powstania zbrojnego i wyzwolenie ojczyzny, stopniowo poszerzając w wojsku krąg spiskowców.

Wiosną 1829, podczas pobytu w Warszawie cara Mikołaja I, który miał się koronować na króla Polski, planowali wspólnie z patriotycznymi posłami wymusić na monarsze powrót do swobód politycznych i przestrzegania konstytucji Królestwa. W razie odmowy miano rozpocząć walkę (spisek koronacyjny opisany przez Juliusza Słowackiego w Kordianie). Wobec sprzeciwu wtajemniczonych senatorów zrezygnowano z jakichkolwiek działań.

Celem sprzysiężenia było wywołanie powstania i oddanie władzy politykom (np. Józef Chłopicki, Julian Ursyn Niemcewicz, Stanisław Florian Potocki). Mimo nalegań Maurycego Mochnackiego nie stworzyli dalekosiężnego programu politycznego.

W nocy z 29/30 listopada 1830 członkowie Sprzysiężenia (Belwederczycy) zaatakowali Belweder - siedzibę wielkiego księcia Konstantego, wywołując tym samym powstanie listopadowe.

Przypisy

  1. WacławW. Tokarz WacławW., Sprzysiężenie Wysockiego i Noc Listopadowa, 1980 .

Bibliografia

  • Tomasz Malarski: Armia Królestwa Polskiego 1815-1830, Warszawa 1996, Wydawnictwo Militaria.
  • p
  • d
  • e
Wojska
18151830
  • Piechota: Korpus Piechoty
  • 1 DP
  • 2 DP Kawaleria: Korpus Jazdy
  • Dywizja Ułanów
  • Dywizja Strzelców Konnych Artyleria: Korpus Artylerii
  • 1 BAP
  • 2 BAP
  • BALk
  • binż
  • bsap Żandarmeria: Korpus Żandarmerii
  • Korpus Oficerów Żandarmerii Inne: Korpus Inżynierów
  • Korpus Kadetów
Powstanie listopadowe
Pułki
strzelców konnych
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • od 1830: 5
  • 6
ułanów
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • od 1830: 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
jazdy lokalnej
piechoty liniowej
strzelców pieszych
inne
Bitwy