Szczodrzeniec ruski

Szczodrzeniec ruski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

szczodrzeniec

Gatunek

szczodrzeniec ruski

Nazwa systematyczna
Chamaecytisus ruthenicus (Fisch. ex Wol.) Klásk.
Preslia 30:214. 1958
Synonimy
  • Cytisus ruthenicus Fisch ex Wol.
Multimedia w Wikimedia Commons

Szczodrzeniec ruski (Chamaecytisus ruthenicus) – gatunek roślin należący do rodziny bobowatych. Dziko rośnie w Azji (Syberia, Azja Środkowa po Kaukaz) i w Europie Środkowej i Wschodniej (Polska, Białoruś, europejska część Rosji, Mołdawia, Ukraina z wyjątkiem Krymu)[3]. Przez Polskę przebiega zachodnia granica jego zasięgu od Puszczy Augustowskiej, przez Łomżę i ujście Narwi, po południowe obszary Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Morfologia

Pęd kwitnący
Kwiaty
Pęd owocujący
Pokrój
Krzew o wysokości do 1,5 m.
Łodyga
Ma rózgowate, grubsze i sztywniejsze pędy, niż szczodrzeniec rozesłany i są one przeważnie prosto wzniesione i przylegająco owłosione[4].
Liście
3-listkowe, o listkach kształtu eliptycznego do odwrotnie jajowatego, długości 1,6–3,5 cm. Na górnej stronie są nagie, lub mają tylko pojedyncze włoski, na stronie spodniej są przylegająco owłosione.
Kwiaty
Zebrane po 1–4 w ulistnionych nibygronach. Mają złocistożółty żagielek o szerokości 15–19 mm dość nagle zwężający się w paznokieć. Kielich kwiatów owłosiony.
Owoc
Kosmato lub przylegająco owłosione strąki.
Gatunki podobne
Najbardziej podobny jest szczodrzeniec szorstki (Cytisus hirsutus), który również ma owłosione gałązki i kielich kwiatów, ale silniej i odstająco[4].

Biologia i ekologia

Roślina wieloletnia, nanofanerofit, chamefit. Kwitnie od kwietnia do czerwca, kwiaty zapylane są przez owady. Występuje w świetlistych lasach sosnowych i mieszanych oraz w kserotermicznych zaroślach. Na jego liściach żerują gąsienice motyli z gatunków szlaczkoń szafraniec i modraszek eros[5].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-22]  (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  5. Motyle Mazowsza. [dostęp 2010-01-10].

Bibliografia

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Encyklopedia leśna. [dostęp 2010-01-10].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EUNIS: 172374
  • GBIF: 5354537
  • IPNI: 485983-1
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-13057390
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:485983-1
  • identyfikator Tropicos: 13057390