Václav Hanka

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1791
Hořiněves

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 1861
Praga

Dziedzina sztuki

językoznawca, pisarz, pedagog

Ważne dzieła

Multimedia w Wikimedia Commons

Václav Hanka (bądź według rosyjskiego wzoru Váceslav Váceslavič) (ur. 10 czerwca 1791 we wsi Hořiněves, zm. 12 stycznia 1861 w Pradze) – czeski pisarz, językoznawca i pedagog akademicki.

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum w Hradcu Králové (1809) rozpoczął studia teologiczne w Pradze. W latach 1813–1814 studiował prawo w Wiedniu.

16 września 1817 roku ogłosił odkrycie XIII/XIV-wiecznego rękopisu. Miejscem znaleziska miała być wieża kościelna w mieście Dvůr Králové nad Labem. Rękopis został opublikowany w 1818 pod tytułem Rękopis królowodworski. Podejrzewano, że to sam Hanka był jego autorem, wspólnie z Josefem Lindą. Na temat rękopisu wydał kilka prac. Ci sami autorzy byli twórcami innej mistyfikacji – Rękopisu zielonogórskiego. Pochodzący rzekomo z IX wieku rękopis miał zostać odnaleziony pod koniec 1818 roku na zamku Zelená Hora koło Nepomuka^[1].

Od 1819 roku pracował w Czeskim Muzeum, a w 1822 roku został jego bibliotekarzem.

W wyniku językoznawczego sporu z Františkiem Palackým, Hanka przeprowadził reformę ortografii języka czeskiego (wprowadził v zamiast w, au zamiast ou). Zasady ortograficzne wywodził z założeń opracowanych przez Josefa Dobrovského, u którego studiował filologię.

W 1848 roku został wykładowcą slawistyki na Uniwersytet Karola w Pradze. W tym samym roku został wybrany do dwunastoosobowego Komitetu Przygotowawczego Zjazdu Słowiańskiego^[2].

Zmarł 12 stycznia 1861 roku w Pradze.

Twórczość

Poezja

Dvanáctero písní,
Hankovy písně (1815) – poszerzone wydanie Dvanáctero písní.

Literatura naukowa

Stará pověst o Strojmírovi a Griseldě,
Sbírka nejdávnějších latinsko–českých slovníků,
Přehled pramenů právních v Čechách,
Mluvnice čili soustava českého jazyka podle Josefa Dobrovského,
Slovanská mluvověda,
Petrohradská legenda o svatém Václavu,
České mince korunovační.

Manuskrypty

Rękopis królowodworski (1817) – wspólnie z Josefem Lindą,
Rękopis zielonogórski (1818 publikacja 1822) – wspólnie z Josefem Lindą.

Przekłady

Krátká historie slovanských národů,
Prostonárodní srbská Musa do Čech převedenou – nieprecyzyjny przekład serbskich piosenek,
Dějiny české v kamenopisně vyvedených obrazech (1824),
Krakováčky, aneb písně národní polské.

Przypisy

↑ J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI – XX wiek. s. 241.
↑ J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI – XX wiek. s. 280.

Bibliografia

F. Gabriel: Hankova aféra s Májovým snem. Praga: 1932.
J. Kočí: České národní obrození. Praga: 1978.
J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI – XX wiek. Wyd. 1. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13401-6.
J. Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007. ISBN 978-83-7301-973-7.