Widlicz cyprysowy

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

widłaki

Rząd

widłakowce

Rodzina

widłakowate

Rodzaj

widlicz

Gatunek

widlicz cyprysowy

Nazwa systematyczna

Diphasiastrum tristachyum
(Pursh) Holub

Synonimy

Diphasium tristachyum
Lycopodium tristachyum Pursh

Multimedia w Wikimedia Commons

Widlicz cyprysowy, w. cyprysowaty, widłak cyprysowaty, zeglej cyprysowaty (Diphasiastrum tristachyum (Pursh) Holub) – gatunek rośliny z rodziny widłakowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje głównie w Europie środkowej oraz we wschodniej Ameryce Północnej. W Polsce występuje w rozproszeniu na niżu, gdzie był podawany z około stu stanowisk, z których większość nie została jednak potwierdzona po 1980 r.^[3]

Morfologia

Łodyga: Pęd główny znajduje się pod ziemią. Pędy nadziemne krzaczkowate, do 15 cm wysokości. Gałązki do 1,5 mm szerokości, obustronnie wypukłe, owoszczone od spodu^[3].
Liście: Przylegające do gałązek.
Kłosy zarodnionośne: Wzniesione na rozwidlonych szypułkach długości 3-9 cm, zebrane po 2-7, o długości 1,5-3 cm^[3].

Biologia i ekologia

Bylina, zimozielony chamefit. Z zarodników rozwija się przedrośle żyjące w symbiozie z grzybami. Gatunek rośnie na wrzosowiskach i w widnych borach sosnowych. Jest gatunkiem charakterystycznym wrzosowisk (rząd Calluno-Ulicetalia)^[4].

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 1946 roku^[5]^[6].

Kategorie zagrożenia gatunku:

Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[7]: V (narażony na wyginięcie); 2016: EN (zagrożony)^[8].
Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin^[9]: EN (endangered, zagrożony).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
↑ ^a ^b ^c L. Rutkowski 2001. Widlicz cyprysowy. s. 29-31. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.
↑ Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 29 sierpnia 1946 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych i z Ministrem Leśnictwa w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1946 r. nr 70, poz. 384).
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.