Wisłostrada
 | Ten artykuł dotyczy Wisłostrady w Warszawie. Zobacz też: Wisłostrada w Tarnobrzegu. |
| Długość | ok. 22 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dzielnice | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mapa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Przebieg Wisłostrady w Warszawie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zdjęcie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Wisłostrada (ul. Wybrzeże Gdańskie) widziana z wiaduktu mostu Śląsko-Dąbrowskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wisłostrada – trasa szybkiego ruchu wzdłuż lewego brzegu Wisły w Warszawie[1].
Trasa, w którą włączono istniejące ulice, powstała w latach 1972–1975[1]. Biegnie od ul. Pułkowej na północy do ul. Przyczółkowej na południu[1].
Opis
Decyzja o budowie trasy przyspieszonego ruchu wspólnym wysiłkiem mieszkańców miasta dla uczczenia 30-lecia Polski Ludowej zapadła w 1972 na plenarnych obradach Stołecznego Komitetu Frontu Jedności Narodu (SKFJN)[2]. W budowie w czynie społecznym wzięło udział tysiące mieszkańców Warszawy[3] oraz ochotnicy spoza stolicy[1]. Organizatorem czynów społecznych był SKFJN[1].
Wisłostrada została poprowadzona wzdłuż lewego brzegu Wisły, pozwalając na bezkolizyjny przejazd przez miasto z ominięciem śródmieścia[4] i odciążając od ruchu tranzytowego m.in. ciąg ulic Puławskiej, Marszałkowskiej i Andersa[5]. Projekt jej północnego i środkowego odcinka (od ul. Pułkowej do ul. Szwoleżerów, wraz z węzłami i estakadami) powstał w Biurze Projektów Budownictwa Komunalnego „Stolica”[6]. Na odcinku sąsiadującym z Laskiem Bielańskim w celu ochrony środowiska Wisłostradę poprowadzono na estakadach o długości ok. 850 metrów[6]. Odcinek południowy z ulicami Czerniakowską, Powsińską i Wiertniczą nie wymagał tak dużej ingerencji projektantów[6].
W związku z budową trasy w 1973 roku zlikwidowano linie tramwajowe do Wilanowa oraz do Młocin, choć projekt trasy uwzględniał rezerwę terenu pod torowisko tramwajowe. 1 września 1973 roku zamknięto linię tramwajową wzdłuż Pułkowej od skrzyżowania z ulicą Pstrowskiego[a] do pętli Młociny[7], 16 września linię wzdłuż ulicy Powsińskiej od pętli Sadyba do pętli Wilanów[8], zaś 11 listopada odcinek linii wzdłuż ulic Czerniakowskiej i Powsińskiej od skrzyżowania z ulicą Gagarina do pętli Sadyba[9][10].
Wisłostradę otwierano etapami[11]. Większa część trasy (16 km)[12] została oddana do użytku 19 lipca 1974 roku[13], natomiast północny odcinek ukończono w grudniu 1975[12]. Łącznie Wisłostrada ma ok. 22 km długości[1][14]. Ma dwie jednokierunkowe jezdnie o dwóch lub trzech pasach ruchu[1]. Trasa przecina się bezkolizyjnie za pomocą wielopoziomowych skrzyżowań i węzłów m.in. z ulicami Pułkową, Gwiaździstą i Krasińskiego[14], jednak jest także wiele skrzyżowań z sygnalizacją świetlną, m.in. w okolicy mostu Poniatowskiego i pod mostem Śląsko-Dąbrowskim oraz w ciągu ulicy Czerniakowskiej. Od węzła komunikacyjnego z Trasą Łazienkowską Wisłostrada zaczyna oddalać się od brzegu Wisły[6].
Zgodnie z planami trasa miała stwarzać warunki do szybkiego (do 90 km/godz.) przejazdu przez miasto[1] z szybkością projektowaną w części północnej rzędu 100 km/godz.[14] Ocenia się, że Wisłostrada skutecznie pełniła rolę trasy szybkiego ruchu do początku lat 90. XX wieku[5].
Wisłostrada przebiega w pobliżu wszystkich warszawskich mostów (z wyjątkiem Siekierkowskiego i Anny Jagiellonki (Południowego), gdyż tam trasa biegnie w pewnej odległości od Wisły). Pod mostem Świętokrzyskim przebiega w jednym z najdłuższych tuneli drogowych w Polsce.
Osobny artykuł: Tunel Wisłostrady.
Wzdłuż Wisłostrady znajdują się ścieżki rowerowe (nie na całej długości), częściowo przebiegają one przy samym brzegu Wisły.
W latach 90. w całości leżała w ciągu ówczesnej drogi krajowej nr 724[15]. Obecnie na odcinku od węzła z Trasą Siekierkowską do granicy miasta stanowi część drogi wojewódzkiej nr 724. Z kolei od węzła z Trasą Armii Krajowej do granicy z Łomiankami biegną nią droga krajowa nr 7 i trasa europejska E77.
W 2020 roku pod Wisłostradą rozpoczęła się budowa 9,5-kilometrowego kolektora wiślanego[16] do magazynowania nadmiaru ścieków oraz wód opadowych, spływających z terenu lewobrzeżnej Warszawy w czasie intensywnych opadów deszczu[17]. Kolektor zaczyna się przy tunelu Wisłostrady i kończy przy moście Marii Skłodowskiej-Curie (Północnym)[16].
Ulice wchodzące w skład Wisłostrady[5]
- Pułkowa,
- Wybrzeże Gdyńskie,
- Wybrzeże Gdańskie,
- Wybrzeże Kościuszkowskie,
- Wioślarska,
- Solec (część południowa),
- Czerniakowska,
- Powsińska,
- Wiertnicza,
- Przyczółkowa.
Upamiętnienie
- Kamień upamiętniający oddanie Wisłostrady do użytku 22 lipca 1974 na ul. Wybrzeże Gdańskie (róg ul. Boleść)[18]
Uwagi
- ↑ Ulicy Wincentego Pstrowskiego nadano w 2006 roku nazwę ulica Zgrupowania Armii Krajowej „Kampinos”.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 746.
- ↑ Krystyna Krzyżakowa: Warszawskie osiągnięcia, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 146. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1 I–31 III 1973. „Kronika Warszawy”. 3 (15), s. 141, 1973.
- ↑ Krystyna Krzyżakowa: Warszawskie osiągnięcia, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 146–147. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 961. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c d Krystyna Krzyżakowa: Warszawskie osiągnięcia, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 147. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ Linia tramwajowa zwykła 28. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2023-04-11]. (pol.).
- ↑ Linia tramwajowa zwykła 14. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2023-04-11]. (pol.).
- ↑ Danuta Zawierucha. Kronika wydarzeń w Warszawie 1 VII-30 IX 1973. „Kronika Warszawy”. s. 151.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 51. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Danuta Zawierucha. Kronika wydarzeń w Warszawie 1 VII-30 IX 1973. „Kronika Warszawy”. s. 137, 151.
- ↑ a b Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
- ↑ Dobrosław Kobielski, Józef Zięba: Kronika lat 1944–1986, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 40. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ a b c Działalność projektowa B.P.B.K. „Stolica” w latach 1953–1973. Warszawa: Wydawnictwo „Prasa ZSL”, 1973, s. 30.
- ↑ Warszawa: atlas aglomeracji 1:20 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1996. ISBN 83-7000-086-X.
- ↑ a b Jarosław Osowski. 33 metry pod ziemią. „Gazeta Stołeczna”, s. 10, 25 sierpnia 2023.
- ↑ Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie wybuduje ponad 9-kilometrowy kolektor wzdłuż Wisły. [w:] Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. [on-line]. 8 stycznia 2020. [dostęp 2023-12-29].
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004, s. 348. ISBN 83-912463-4-5.
